‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi p. S. S u L t o n o V ekologiya va atrof-muhitni

Tugamaydigan resurslar. Bunday resurslarga shartli ravishda 
k o i n o t , iqlim va suv resurslarini kiritish m u m k in . K oinot 
resurslciriga quyosh radiatsiyasi, dengiz suvlarining toiqinlanish 
energiyasi va shu kabilar kiradi. Ular deyarli tugamaydi va ularni 
m uhofaza qilish(m asalan, quyoshni) atrof-m uhitni muhofaza 
qilish uchun oby ek t b o ‘la olmaydi. Chunki insoniyat bunday 
imkoniyatga ega emas. Ammo, quyosh energiyasining yer yuzi 
b o ‘ylab ta rq a lish i a t m o s fe r a holatiga, u n in g ifloslanganlik 
darajasiga bog‘liq. Bunday omillarni esa insoniyat boshqara oladi.
Iqlim resurslari. A tm osfera issiqligi va namligi, havo, shamol 
energiyasi deyarli tugam aydi. Lekin atm osfera turli mexanik 
q o ‘shimchalar, s a n o a t korxonalari va transport vositalarining 
turli gazlari h a m d a r a d io a k tiv m o d d a la r bilan ifloslanishi 
natijasida uning tark ib i sezilarli darajada o ‘zgarishi mumkin. 
H avo musaffoligi u c h u n kurashish bu tabiiy resursni himoya 
qilishning m uhim vazifalaridan biridir.
S u v resurslari u m u m a n biosfera u c h u n t u g a m a y d ig a n
resurslardir. Biroq, chuchuk suvning zaxiralari va miqdori yer 
yuzining turli qism larida keskin o‘zgarib turadi. Daryo va k o ‘1 
suvlarining kamayishi bilan bog'liq chuchuk suv yetishmovchiligi 
ham da suvlarning ifloslanishi hozirgi kunda sezilarli darajada 
tezlashdi. Shuning uch u n chuchuk suv sarfi va tozaligi ustidan 
nazoratni kuchaytirish lozim. Amaliy jih a td a n dunyo okeani 
suvlari tugam aydigan resurslar hisoblanadi. A m m o, ularga neft

---

mahsulotlari, radioaktiv va boshqa chiqindilarning to ‘kilishi xavf 
s o l m o q d a . Bu ho l o ‘z n a v b a t i d a o k e a n s u v la r i d a h a y o t
kechiruvchi hayvonlar va o ‘simliklarning yashash sharoitlarini 
o ‘zgartirib yubormoqda.