‘zbekist0n respubukasi oliy уа ‘rta maxsus ta’lim vazirligi
|
61aef8397723d3.50813536
- Bu sahifa navigatsiya:
- «Fransiyaning toia tavsifi», «Fransiya
Buagilber dvoryan normand oilasidan chiqqan, u yaxshi ma’lumot
olgach, adabiyot bilan shug‘ullandi, keyinchalik Ruan okrugida lavo- zimini egalladi. U bu lavozimni umrining oxirigacha saqlab qoldi va katta o‘g‘liga topshirdi; o‘zini «qishloq xo‘jaligining advokati - himo- yachisi» deb atadi. Olimning tadqiqot predmetini qisqacha qilib jamoat boyligi konsepsiyasidan iborat deyish mumkin. Bu boylik pulning fizik massasi bilan emas, balki turli-tuman foydali boylik va buyumlardan, masalan, non, vino, go'sht, kiyim-kechak va boshqalardan iborat. Hatto yerga va pulga egalikning o‘zi boylikni ta’minlaydi. Agar yer ishlanmasa, pul esa hayot uchun zarur ashyolar (masalan, oziq-ovqat va kiyim-kechak) aralashtirilmasa, bunday «boylik» egasi qashshoqlikka mahkum etiladi. Shu sababli jamiyatda pulni ko‘paytirish emas, balki ishlab chiqarishni o‘stirish masalasi iqtisodiy farming asosiy vazifasi hisoblanishi kerak. Olimning tadqiqot uslubiga quyidagilar xos: • iqtisodiyotda erkin raqobat sharoitida avtomatik mo'tadillik mavjud bo'ladi; • tovarlar va xizmatlar qiymatini belgilashda xarajatlar qoidasiga amal qilinadi; • milliy iqtisodiyot manfaatlari uchun shaxsiy manfaatning jamoat manfaatlaridan ustunligi tan olinadi; • xo‘jalik hayotida pulning mustaqil va ahamiyatli roliga yetarli baho berilmaydi va boshqalar. Buagilber sanoat va savdoni kamsitish yo‘li bilan qishloq xo‘jaligining rohni ataylab mutlaqlashtiigan. Adam Smitdan ancha oldin shaxsiy manfaat uning jamiyat uchun ahamiyatini ko‘ra bildi. 1691-yilda u Fransiyani og‘ir iqtisodiy ahvoldan chiqarish tizimini taklif etdi. Dastlabki fikrlari bo'yicha turli islohotlar o‘tkazib (ular buijua-demokratik xarakterga ega bo‘lishi kerak edi), 1707-yilda esa uning g'oyalari etilib, quyidagi uch qismdan tarkib topdi: 1. Soliq tizimini o'tkazish. SoUq tizimining dehqonlar mehnatidan manfaatdorlik tamoyiliga asoslanishi, undan tashqari soUq barchaga tegishli bo‘lishi kerak edi. 2. Ichki savdoni har xil cheklovlardan ozod qihsh (ichki savdo erkinligi); bu chora ichki bozomi kengaytirish, mehnat taqsimotining o‘sishini ta’minlash, tovar-pul muomalasini kuchaytirishi kerak edi; 3. Donning erkin sotilishiga yo‘l berish, donga tabiiy baho ta’sirini cheklamaslik. Gap shundaki, mamlakatda donga sun’iy ravishda baho belgilangan bo‘lib, ishlab chiqarish harajatlari qoplanmas, don yetishtirish o'smay qo‘ygan edi. Buagilbeming fikricha, iqtisodiyot erkin raqobat sharoitida rivojlanishi va tovarlar bozorida «haqiqiy qiymat»ga ega bo‘lishi kerak edi. U davlat bu sohada dehqonlaiga homiylik qilishi zarur, deb hisobladi. Uning asosiy iqtisodiy asarlari «Fransiyaning toia tavsifi», «Fransiya Download Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling