лар бериш ёрдам бермаганидан кейин сўнгги восита сифати
да сеҳргарларнинг ёрдамларидан ҳам фойдаланадилар. Сеҳр-
гар ижтимоий мавқеи жиҳатидан брахман билан рақобат қила
олмайди. Албатта, брахманни сеҳргар билан тенглаштириш
ноўрин, лекин сеҳргар \ам жодуларини бажариш вақтида
брахман мурожаат қиладиган худоларнинг мададига таянади.
112 -
Ҳиндуизм диний тизимининг ўзига хос маросимлари ва
байрамлари мавжуд. Уларнинг кўпчилиги шонли сана ва бай
рам кунларига тўғри келади. Худога бағишлаб ўтказиладиган
тантаналарда миллионлаб диндорлар иштирок этадилар. Бай
рам тантаналари вақгида оммавий диний маросимлар ва на-
мойишлар уюштирилади, муқаддас жойларга ҳаж сафарла-
ри ташкил этилади. Бундай оммавий байрамларга Шива, Рам,
Кришна, Дурга-пуджа шарафига ўтказиладиган байрамлар-
ни, чироқлар байрамини, донишмандлик маъбудаси Сарае -
вати, бойлик ва савдо-сотиқ ҳомийси Ганеши шарафига
ўтказиладиган байрамларни мисол келтириш мумкин. Ши-
вага бағишланган байрамлар \ар ойда тантанали ўтказилади.
Умум Ҳиндистон байрамлари билан бирга маълум мин-
тақа, шаҳар, туман, ҳатто қишлоқ аҳолиси нишонлайдиган
маҳаллий байрамлар ҳам мавжуд бўлиб, улар диний афсона-
лар ва ҳиндуийлик худоларига ибодат қилиш билан боғлиқ.
Байрамларда диний эътиқоди, табақаси, миллати ва жин-
сидан қатъи назар барча аҳоли иштирок этади. Бундай бай
рамлар миллий онгни шакллантирувчи ва уларнинг бирли
гини мустаҳкамловчи муҳим восита вазифасини бажаради.
Ҳиндуийлик таълимотининг ривожланишида ислом дини
нинг таъсири алоҳида аҳамиятга эга бўлган. Ҳиндистон зами
нида таълимотнинг моҳияти жиҳатидан ўзаро келишиши қийин
Do'stlaringiz bilan baham: |
