Zbekiston respublikasi ichki ishlar vazirligi akademiyasi inson huquqlari umumiy nazariyasi
Download 2.94 Kb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- IV QISM 16-modda
- V QISM 26-modda
- 28-modda Ushbu Pakt qarorlari federativ davlatlarning hamma qismiga hyech bir cheklashlarsiz yoki olib tashlashlarsiz joriy etiladi. 29-modda
- FUQAROLIK VA SIYOSIY HUQUQLAR TOGRISIDAGI XALQARO PAKTGA 1-FAKULTATIV PROTOKOL
- Mazkur Protokolda ishtirok etuvchi barcha davlatlar
- 6-modda Qomita 45-moddada nazarda tutilgan yillik maruzasiga ushbu Protokolga muvofiq oz faoliyati haqida qisqacha hisobotni kiritadi. 7-modda
- 10-modda Ushbu Protokol qarorlari federativ davlatlarning hamma qismlariga hyech bir cheklash yoki istisnosiz tatbiq etiladi. 11-modda
- FUQAROLIK VA SIYOSIY HUQUQLAR TOGRISIDAGI XALQARO PAKTGA IKKINCHI FAKULTATIV PROTOKOL, OLIM JAZONI BEKOR QILISHGA QARATILGAN
14-modda Ushbu Pakt ishtirokchilari qatoriga kirishgacha bo'lgan vaqtga qadar o'z metropoliyasida yoki yurisdiksiyasida tekin majburiy boshlang'ich ta'limni joriy eta olmagan mazkur Pakt a'zosi bo'lgan har bir davlat ikki yil ichida tekin majburiy ta'lim tamoyilini amalga oshirish uchun mufassal tadbirlar rejasini ishlab chiqish majburiyatini oladi. Ushbu rejani hayotga tatbiq etishning oqilona muddati o'sha rejada ko'rsatiladi. 15-modda 1. Mazkur Paktda ishtirok etayotgan davlatlar har bir insonning quyidagi huquqlarini e'tirof etadi: a) madaniy hayotda ishtirok etish; b) ilmiy taraqqiyot va uni amalda qo'llash natijalaridan foydalanish; c) o'zi muallif bo'lgan har qanday ilmiy, adabiy yoki badiiy mehnat bilan bog'liq holda yuzaga keluvchi moddiy va ma'naviy manfaatlar himoyasidan foydalanish. 2. Ushbu huquqlarni to'la amalga oshirish uchun mazkur Paktda ishtirok etayotgan davlatlar qabul qilishi kerak bo'lgan tadbirlar fan va madaniyat yutuqlarini himoyalash, rivojlantirish va yoyish uchun zarur bo'lganlarini qamrab oladi. 3. Ushbu Paktda ishtirok etuvchi davlatlar ilmiy-tadqiqot va ijodiy faoliyat uchun so'zsiz zarur bo'lgan erkinlikni hurmat qilish majburiyatini oladi. 4. Mazkur Paktda ishtirok etuvchi davlatlar ilmiy va madaniy sohalarda xalqaro aloqalarni rag'batlantirish va rivojlantirish orqasidan keladigan nafni tan oladi. IV QISM 16-modda 1. Mazkur Paktda ishtirok etuvchi davlatlar ushbu Paktning shu qismiga muvofiq, mazkur Paktda tan olingan huquqlarga rioya etishga erishish 228 borasida ko'rilayotgan tadbirlar hamda siljishlar haqida ma'ruzalar taqdim etish majburiyatini oladi. 2. a) Barcha ma'ruzalar Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibiga taqdim etiladi, u esa ko'rib chiqish uchun mazkur Pakt qoidalariga muvofiq Iqtisodiy va Ijtimoiy Kengashga ma'ruzalarning nusxasini yuboradi; b) Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi mazkur Paktda ishtirok etuvchi davlatlarning ma'ruzalarini yoki ma'ruzalarning tegishli qismini ushbu davlatlar a'zo bo'lgan muassasalarga yuboradi, chunki ana shu ma'ruzalar yoki ma'ruzalarning qismlari konstitusion aktlarga muvofiq o'sha muassasalarning vazifasi doirasiga kiradigan barcha masalalarga aloqadordir. 17-modda 1. Ushbu Paktda ishtirok etuvchi davlatlar Iqtisodiy va Ijtimoiy Kengash tomonidan mazkur Pakt kuchga kirgandan so'ng bir yil mobaynida ishtirokchi davlatlar va ixtisoslashgan manfaatdor muassasalar bilan maslahatlashib berilgan dasturga muvofiq bosqichma bosqich o'z ma'ruzalarini taqdim etadi. 2. Mavzularda ushbu Pakt bo'yicha majburiyatlar bajarilishi darajasiga ta'sir etuvchi omillar va qiyinchiliklar ko'rsatilishi mumkin. 3. Agar tegishli ma'lumot ushbu Paktda ishtirok etuvchi biror bir davlat tomonidan Birlashgan Millatlar Tashkilotiga yoki biror bir ixtisoslashtirilgan muassasaga ilgariroq xabar qilingan bo'lsa, bu ma'lumotlarni qayta bayon etishga hojat yo'q va shu taxlitda xabardor etilgan ma'lumotlarga aniq tayanish yetarli bo'ladi. 18-modda Iqtisodiy va Ijtimoiy Kengash Birlashgan Millatlar Tashkiloti Nizomiga ko'ra inson huquqlari hamda asosiy erkinliklari borasidagi burchlarini bajarish uchun ixtisoslashtirilgan muassasalar bilan ushbu muassasalar faoliyatiga aloqador bo'lgan ushbu Pakt qarorlariga rioya etilishiga erishish yo'lida qanchalik siljishlar bo'lgani haqida ma'ruzalar taqdim etish borasida kelishib olishi mumkin. Bu ma'ruzalar shu taxlitda amalga oshirish to'g'risida ixtisoslashtirilgan muassasalar obro'li organlari qabul qilayotgan qaror va tavsiyanomalarning tafsilotlarini ham o'z ichiga olishi mumkin. 19-modda Iqtisodiy va Ijtimoiy Kengash Inson huquqlari bo'yicha komissiyaga ko'rib chiqish va umumiy tavsiyalar berish uchun yoki tegishli hollarda inson huquqlariga aloqador masalalar borasida ma'lumot uchun 16–17-moddalarga binoan davlatlar taqdim etayotgan ma'ruzalarni axborot uchun berishi, shuningdek, 18-moddaga muvofiq ixtisoslashgan muassasalar taqdim etgan inson huquqlariga aloqador ma'ruzalar berishi mumkin. 20-modda Mazkur Paktda ishtirok etuvchi manfaatdor davlatlar va ixtisoslashtirilgan muassasalar Iqtisodiy va Ijtimoiy Kengashga 19-moddaga muvofiq har qanday 229 umumiy tavsiyanoma borasida yoki Inson huquqlari bo'yicha komissiyaning har qanday ma'ruzasidagi ana shunday umumiy tavsiyanomaga tayanish xususida yoki o'sha joyda tayanilayotgan har qanday hujjat borasida mulohaza taqdim etishi mumkin. 21-modda Iqtisodiy va Ijtimoiy Kengash vaqti-vaqti bilan Bosh Assambleyaga ushbu Paktda tan olinayotgan huquqlarga yalpi rioya etilishini ta'minlash borasida qabul qilingan choralar va erishilgan natijalar to'g'risida mazkur Paktda ishtirok etuvchi davlatlar hamda ixtisoslashtirilgan muassasalardan olinadigan ma'lumotlarning qisqacha bayoni va umumiy tusdagi tavsiyanomalar bilan ma'ruzalar taqdim etishi mumkin. 22-modda Iqtisodiy va Ijtimoiy Kengash Birlashgan Millatlar Tashkiloti boshqa organlari ularning yordamchi organlari va texnik yordam ko'rsatish bilan shug'ullanuvchi ixtisoslashtirilgan muassasalarning diqqat-e'tiborini mazkur Paktning ushbu qismida eslatilayotgan ma'ruzalar tufayli yuzaga kelayotgan har qanday masalalarga qaratishi mumkin, zero, bu hol ana shu organlar tomonidan vakolatlari doirasida ushbu Paktni asta-sekin amalga oshirishga ko'maklashish mumkin bo'lgan xalqaro tadbirlarning qanchalik maqsadga muvofiqligi borasida qarorlar chiqarishida foydali bo'lishi mumkin. 23-modda Mazkur Paktda ishtirok etuvchi davlatlar konvensiyalar tuzish, tavsiyanomalar qabul qilish, maslahat maqsadida mintaqaviy va texnik kengash o'tkazish, shuningdek, manfaatdor hukumatlar bilan hamkorlikda tashkiliy tadqiqotlar olib borish ushbu Paktda e'tirof etilayotgan huquqlarni amalga oshirishga yordam beruvchi xalqaro tadbirlar qatoriga kiradi, deb kelishadilar. 24-modda Ushbu Paktdagi hyech bir narsa Birlashgan Millatlar Tashkilotining turli organlari va ixtisoslashtirilgan muassasalarning mazkur Paktga daxldor masalalari borasidagi tegishli majburiyatlarini belgilaydigan BMT Nizomi qarorlari va ixtisoslashtirilgan muassasalarning nizomi ahamiyatini kamsitish, deb talqin qilinmasligi kerak. 25-modda Mazkur Paktdagi hyech bir narsa barcha xalqlarning o'z tabiiy boyliklari va resurslariga erkin egalik qilish hamda foydalanishdek ajralmas huquqini kamsitadi, deb talqin qilinishi mumkin emas. V QISM 26-modda 1. Ushbu Pakt Birlashgan Millatlar Tashkilotiga a'zo bo'lgan yoki BMTning ixtisoslashtirilgan muassasalariga a'zo bo'lgan, Xalqaro Sud Statuti ishtirokchisi 230 bo'lgan yoki mazkur Paktda ishtirok etish uchun BMT Bosh Assambleyasi tomonidan taklif etilgan har qanday boshqa davlat imzolashi uchun ochiq. 2. Ushbu Pakt ratifikasiya qilinishi kerak. Ratifikasiya qilingan yorliqlar Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibiga saqlash uchun topshiriladi. 3. Ushbu Pakt mazkur moddaning 1 bandida ko'rsatilgan har qanday davlat qo'shilishi uchun ochiqdir. 4. Qo'shilish Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibiga qo'shilish haqidagi hujjat saqlash uchun topshirilgach amalga oshiriladi. 5. Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi mazkur Paktni imzolagan yoki unga qo'shilgan davlatlarni ratifikasiya qilingan yorliqlar yoki qo'shilish haqidagi hujjatlar saqlash uchun topshirilishi to'g'risida xabardor qiladi, mazkur Pakt uning o'z ratifikasiya yorlig'i yoki qo'shilish haqidagi hujjati saqlash uchun qabul qilingandan uch oy o'tgach kuchga kiradi. 27-modda 1. Mazkur Pakt Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibiga o'ttiz beshinchi ratifikasiya qilingan yorliq yoki qo'shilish haqidagi hujjat saqlash uchun berilgan kundan boshlab uch oy o'tgach kuchga kiradi. 2. Ushbu Paktni ratifikasiya qilgan yoki unga qo'shilgan har bir davlat uchun o'ttiz beshinchi ratifikasiya qilingan yorliq yoki qo'shilish haqida hujjat saqlash uchun berilgandan so'ng, o'sha davlatning o'z ratifikasiya qilingan yoplig'i yoki qo'shilish haqidagi hujjati saqlash uchun berilgan kundan boshlab uch oy o'tgach, mazkur Pakt kuchga kiradi. 28-modda Ushbu Pakt qarorlari federativ davlatlarning hamma qismiga hyech bir cheklashlarsiz yoki olib tashlashlarsiz joriy etiladi. 29-modda 1. Ushbu Paktda ishtirok etuvchi har bir davlat tuzatishlar taklif etishi va uni Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibiga taqdim etishi mumkin. Bosh kotib taklif etilgan har qanday o'zgartirishlarni mazkur Paktda ishtirok etuvchi davlatlarga jo'natadi va ulardan ushbu takliflarni ko'rib chiqish hamda ovozga qo'yish maqsadida konferensiya chaqirish haqidagi fikrini bildirishni iltimos qiladi. Agar ishtirokchi- davlatlarning kamida uchdan biri shunday konferensiyani ma'qullab fikr bildirsa, BMT Bosh kotibi Birlashgan Millatlar Tashkiloti rahbarligida ushbu konferensiyani chaqiradi. Mazkur konferensiyada ishtirok etuvchi va ovoz berishda qatnashuvchi ishtirokchi-davlatlarning ko'pchiligi tomonidan qabul qilingan har qanday tuzatish Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasiga tasdiqlash uchun taqdim etiladi. 2. Tuzatishlar ularni BMT Bosh Assambleyasi tasdiqlagach va Ushbu Paktda ishtirok etuvchi davlatlarning uchdan ikki qismi tomonidan ularning konstitusiya tartibiga muvofiq qabul qilingach kuchga kiradi. 231 3. Tuzatishlar kuchga kirgach, uni qabul etgan ishtirokchi-davlatlar uchun majburiy bo'ladi, boshqa ishtirokchi-davlatlar uchun esa mazkur Paktning ular tomonidan qabul qilingan qarorlari va barcha ilgarigi tuzatishlar majburiy bo'lib qoladi. 30-modda 26-moddaning 5 bandiga muvofiq yuboriladigan bildirishlardan qat'iy nazar, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi moddaning 1 bandida qayd etilgan davlatlarni quyidagilardan xabardor etadi: a) 26-moddaga binoan imzolashlar, ratifikasiyalar va qo'shilishlar; b) 27-moddaga muvofiq mazkur Paktning kuchga kirish sanasi va 29-moddaga muvofiq har qanday tuzatishlarning kuchga kirish sanasi. 31-modda 1. Mazkur Pakt ingliz, ispan, xitoy, rus va fransuz tillarida tuzilgan bo'lib, hamma matnlar teng kuchga ega, u Birlashgan Millatlar Tashkilotining arxiviga saqlash uchun topshirilishi kerak. 2. Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi 26-moddada ko'rsatilgan barcha davlatlarga ushbu Paktning tasdiqlangan nusxalarini yuboradi. 232 4-ilova FUQAROLIK VA SIYOSIY HUQUQLAR TO'G'RISIDAGI XALQARO PAKTGA 1-FAKULTATIV PROTOKOL Bosh Assambleyaning 1966 yil 16 dekabrdagi 2200 A(XXI)-rezolyusiyasi bilan imzolash, ratifikasiya qilish va qo'shilish uchun qabul qilingan va ochilgan. 1976 yil 23 martdan kuchga kirgan. Mazkur Protokolda ishtirok etuvchi barcha davlatlar, Fuqarolik va iyosiy huquqlar to'g'risidagi pakt (bundan buyon «Pakt» deb yuritiladi) maqsadlariga bundan keyin ham erishish uchun va uning qarorlarini amalga oshirish uchun Paktning IV qismi asosida ta'sis etiluvchi Inson huquqlari bo'yicha qo'mitaga (bundan buyon «Qo'mita» deb yuritiladi) mazkur protokolda ta'kidlanganidek, ushbu Paktda ifodalangan huquqlarimiz buzilib jabrlanayapmiz, deya ta'kidlayotgan ayrim shaxslarning xabarlarini qabul qilish va ko'rib chiqish imkoniyatini berish maqsadga muvofiqligini e'tiborga olib, quyidagilar borasida kelishdilar: 1-modda Mazkur Protokol ishtirokchisi bo'ladigan, Paktning ishtirokchisi bo'lmish davlat Qo'mitaning yurisdiksiyasiga kiradigan shaxslardan xabarlarni qabul qilish va ko'rib chiqish vakolatini e'tirof etadi, qayd etilgan shaxslar esa Paktda bayon qilingan huquqlardan biri ishtirok etuvchi davlat tomonidan buzilib, biz shuning jabrlanuvchisimiz deya tasdiqlaydi. Qo'mita Pakt ishtirokchisi sanalgan, lekin ushbu Protokol qatnashchisi bo'lmagan davlatga aloqador bo'lgan hyech bir xabarni qabul qilmaydi. 2-modda 1-modda qoidalariga rioya qilingan hollarda, Paktda qayd etilgan huquqlardan birortasi buzilgan va huquqiy muhofazaning mavjud bo'lgan barcha ichki vositalaridan foydalanib bo'lindi, deb uqtirayotgan shaxslar Qo'mita ko'rib chiqishi uchun yozma ravishda xabar taqdim etishi mumkin. 3-modda Qo'mita mazkur Protokolga muvofiq taqdim etilgan har qanday xabarni, agar u imzosiz bo'lsa, yoki Qo'mita fikriga ko'ra, shu kabi xabarlarni taqdim etish huquqini 233 suiiste'mol qilish deb sanalsa yoki Pakt qoidalariga qarama-qarshi deb topilsa, nomaqbul deb hisoblashi mumkin. 4-modda 1. 3-modda qoidalariga rioya etilgan hollarda ushbu Protokolga muvofiq Qo'mita o'ziga taqdim etilgan har qanday xabarni mazkur Protokolda ishtirok etuvchi va tasdiqlayotganidek Paktning birorta qoidasini buzuvchi davlat e'tiboriga o'sha xabarni yetkazadi. 2. Bunday xabarni olgan davlat olti oy mobaynida bu masalani aniqlashtiruvchi biror bir choralar ko'rilgan bo'lsa, Qo'mitaga shu to'g'rida yozma tushuntirish yoki bayonot taqdim qiladi. 5-modda 1. Qo'mita alohida shaxs tomonidan va manfaatdor ishtirokchi-davlat tomonidan taqdim etilgan barcha yozma hujjatlarni e'tiborga olgan holda, ushbu Protokolga binoan olingan xabarlarni ko'rib chiqadi. 2. Qo'mita quyidagilar xususida tasdiq olinguncha quyidagi xabarlarni ko'rib chiqmaydi: a) ayni shu masala boshqa xalqaro muhokama yoki tartibga solish tartib-qoidalariga binoan ko'rib chiqilmayotgani haqida; b) ushbu shaxs huquqiy himoyaning barcha imkoniyatli vositalaridan foydalanib bo'lgani xususida. 3. Mazkur Protokolda qayd etilgan xabarlarni ko'rib chiqishda Qo'mita yopiq majlis o'tkazadi. 4. Qo'mita o'z fikr-mulohazalarini tegishli ishtirokchi-davlatga va shaxsga ma'lum qiladi. 6-modda Qo'mita 45-moddada nazarda tutilgan yillik ma'ruzasiga ushbu Protokolga muvofiq o'z faoliyati haqida qisqacha hisobotni kiritadi. 7-modda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi tomonidan 1960 yil 14 dekabrda qabul qilingan Mustamlaka mamlakatlar va xalqlarga Mustaqillik berish haqidagi Deklarasiya xususidagi 1514 (XV) rezolyusiyasi maqsadlariga erishilgunga qadar ushbu Protokol qoidalari mazkur xalqlarga Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nizomi hamda Birlashgan Millatlar Tashkiloti va ixtisoslashgan muassasalarning boshqa xalqaro konvensiyalari hujjatlari taqdim etgan petisiyalar berish huquqini hyech bir shaklda cheklamaydi. 8-modda 1. Ushbu Protokol Paktga imzo chekkan har bir davlat tomonidan imzo chekilishi uchun ochiq. 234 2. Ushbu Protokol Paktni ratifikasiya qilgan yoki unga qo'shilgan har bir davlat tomonidan ratifikasiya qilinishi kerak. Ratifikasiya yorliqlari saqlash uchun Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibiga topshiriladi. 3. Ushbu Protokol Paktni ratifikasiya qilgan yoki unga qo'shilgan har bir davlat uchun ochiq. 4. Qo'shilish Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibiga qo'shilish haqidagi hujjatni saqlash uchun topshirish bilan amalga oshiriladi. 5. Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi mazkur Protokolni imzolagan yoki unga qo'shilgan barcha davlatlarni qo'shilish to'g'risidagi har bir ratifikasiya yorlig'i yoki hujjat saqlash uchun topshirilgani haqida xabardor qiladi. 9-modda 1. Pakt kuchga kirgan sharoitda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibiga qo'shilish haqidagi o'ninchi ratifikasiya yorlig'i yoki hujjati saqlash uchun topshirilgan kundan boshlab uch oy o'tgach, Ushbu Protokol kuchga kiradi. 2. Qo'shilish to'g'risidagi o'ninchi ratifikasiya yorlig'i yoki hujjat topshirilgandan so'ng mazkur Protokolni ratifikasiya qilgan yoki unga qo'shilgan har bir davlat uchun ushbu Protokol qo'shilish to'g'risidagi o'sha davlatning shaxsiy ratifikasiya yorlig'i yoki hujjati saqlash uchun topshirilgan kundan boshlab uch oy o'tgach kuchga kiradi. 10-modda Ushbu Protokol qarorlari federativ davlatlarning hamma qismlariga hyech bir cheklash yoki istisnosiz tatbiq etiladi. 11-modda 1. Mazkur Protokolda ishtirok etuvchi har bir davlat tuzatish taklif etishi va ularni Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibiga taqdim etishi mumkin. So'ng Bosh kotib hamma tuzatishlarni ushbu Protokolda ishtirok etuvchi davlatlarga yuborib, ular shu taklifni ko'rib chiqish va shuning yuzasidan ovoz berish maqsadida ishtirok etuvchi davlatlar konferensiyasini chaqirishni yoqlash yoki yoqlamasligini bildirishini so'rab iltimos qiladi. Agar ishtirokchi-davlatlarning kamida uchdan bir qismi shunday konferensiyani chaqirishni yoqlab chiqsa, Bosh kotib Birlashgan Millatlar Tashkiloti homiyligida o'sha konferensiyani chaqiradi. Ushbu konferensiyada ishtirok etib va ovoz berishda qatnashgan davlatlarning ko'pchilik ovozi bilan qabul qilingan har qanday taklif Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasiga tasdiqlash uchun taqdim etiladi. 2. Tuzatishlar ularni Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi tasdiqlagandan so'ng va ushbu Protokolda ishtirok etuvchi davlatlarning konstitusiya tartib qoidasiga muvofiq ularning uchdan ikki qismi tomonidan qabul qilinishi bilan kuchga kiradi. 3. Tuzatishlar kuchga kirgach, shu tuzatishlarni qabul qilgan ishtirokchi-davlatlar uchun majburiy bo'ladi, boshqa ishtirokchi-davlatlar uchun esa mazkur Protokol qarorlari va ular ilgari qabul qilgan barcha tuzatishlar majburiy bo'lib qoladi. 235 12-modda 1. Har bir ishtirokchi-davlat har qanday vaqtda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi nomiga yozma xabarnoma berish yo'li orqali ushbu Protokolni bekor qilishi mumkin. Bosh kotib bunday xabarnomani olgan kundan boshlab uch oy o'tgach, bekor qilish kuchga kiradi. 2. Bekor qilish 21-moddaga asosan bekor qilish kuchga kiradigan sanagacha taqdim etilgan har qanday xabarga ushbu Protokol qoidalarini tatbiq etaverishga to'sqinlik qilmaydi. 13-modda 1 Ushbu Protokolning 8-modda 5 bandiga muvofiq berilgan xabarnomalardan qat'iy nazar, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi Paktning 48-modda 1 bandida qayd etilgan barcha davlatlarga quyidagilarni ma'lum qiladi: a) 8-moddaga asosan imzolashlar, ratifikasiyalar va qo'shilishlar; b) 9-moddaga asosan ushbu Protkolning kuchga kirish sanasi va 11-moddaga muvofiq har qanday tuzatishlarning kuchga kirish vaqti; s) 12-moddaga ko'ra bekor qilishlar. 14-modda 1. Ushbu Protokol ingliz, ispan, xitoy, rus va fransuz tillarida tuzilgan bo'lib, hamma matnlar teng kuchga ega. Protokol saqlash uchun Birlashgan Millatlar Tashkiloti arxiviga topshirilishi lozim. 2. Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi mazkur Protokolning tasdiqlangan nusxalarini Paktning 48-moddasida ko'rsatilgan barcha davlatlarga jo'natadi. 236 5-ilova FUQAROLIK VA SIYOSIY HUQUQLAR TO'G'RISIDAGI XALQARO PAKTGA IKKINCHI FAKULTATIV PROTOKOL, O'LIM JAZONI BEKOR QILISHGA QARATILGAN Bosh Assambleyaning 1989 yil 15 dekabrdagi 44/128-rezolyusiyasi bilan qabul qilingan 1-modda Mazkur Protokol ishtirokchilari bo'lgan davlatlar yurisdiksiyasi ostida bo'lgan birorta shaxs o'lim jazosiga tortilmaydi. Har bir ishtirokchi davlat o'z yurisdiksiyasi doirasida o'lim jazosini bekor qilish uchun barcha zarur choralarni ko'radi. 2-modda 1. Mazkur Protokolga biror shart kiritishga yo'l qo'yilmaydi, Bayon-nomani ratifikasiya qilish yoki unga qo'shilish paytida qilingan, urush vaqtida o'lim jazosini qo'llashni ko'zda tutadigan shartlar bundan istisnodir. 2. Ushbu shartlar kiritadigan a'zo davlat Protokolni ratifikasiya qilish yoki unga qo'shilish paytida Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh kotibiga urush vaqtida qo'llaniladigan o'z milliy qonunchiligining tegishli qoidalari to'grisida ma'lum qiladi. 3. Bunday shartlar kiritgan a'zo davlat Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibini o'z hududiga nisbatan har qanday urush boshlanishi yoki to'xtatilishi holagi to'grisida xabardor qiladi. 3-modda Mazkur Protokol ishtirokchisi bo'lgan davlat Paktning 40-moddasiga muvofiq Inson huquqlari bo'yicha qo'mitaga taqdim etadigan ma'ruzalariga mazkur Protokolni amalga oshirish uchun ular tomonidan ko'rilgan choralar to'grisidagi axborotni kiritadilar. 4-modda Paktning 41-moddasiga muvofiq bayonot bergan a'zo davlatlarga nisbatan Inson huquqlari bo'yicha qo'mita vakolatiga har bir a'zo davlatning boshqa a'zo davlat o'z majburiyatlarini bajarmayotganligi to'grisidagi ma'lumotlarini olish va ularni ko'rib chiqish vakolatiga egaligi mazkur Protokol qoidalarga nisbatan amal qiladi, faqat 237 manfaatdor a'zo mamlakat Protokolni ratifikasiya qilish yoki unga qo'shilish paytida buning teskarisi to'grisida bayonot bergan holat bundan istisnodir. 5-modda Fuqarolik va siyosiy huquqlar to'g'risidagi xalqaro paktning 1996 yil 16 dekabrda qabul qilingan birinchi Fakultativ Protokoliga qo'shilgan davlatlarga nisbatan Inson huquqlari bo'yicha qo'mitaning ular yurisdiksiyasi ostida bo'lgan ayrim shaxslarning ma'lumotlarni olish va ko'rib chiqish vakolatiga egaligi mazkur Protokol qoidalariga nisbatan amal qiladi. Faqat mazkur Protokolni ratifikasiya qilish va unga qo'shilish paytida manfaatdor ishtirokchi davlat buning teskarisi to'grisida bayonot bergan holat bundan istisnodir. 6-modda 1. Mazkur Protokolning qoidalari Paktga qo'shimcha qoidalar sifatida qo'llaniladi. 2. Mazkur Protokolning 2-moddasiga muvofiq izohlar kiritish imkoniyatiga zarar keltirilmagan holda mazkur Protokolning 1(1)-moddasida kafolatlangan huquq Paktning 4-moddasiga muvofiq biron chekinishga yo'l qo'ymaydi. 7-modda 1. Mazkur Protokol Paktni imzolagan har qanday davlat tomonidan imzolanish uchun ochiqdir. 2. Mazkur Protokol Paktni ratifikasiya qilgan yoki unga qo'shilgan har qanday davlat tomonidan ratifikasiya qilinishi kerak. Ratifikasiya yorliqlari Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibiga saqlash uchun topshiriladi. 3. Mazkur Protokol Paktni ratifikasiya qilgan yoki unga qo'shilgan har qanday davlatning qo'shilishi uchun ochiqdir. 4. Qo'shilish to'grisidagi hujjat Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi huzurida tasdiqlanish yo'li bilan amalga oshiriladi. 5. Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh kotibi mazkur Protokolni imzolagan yoki unga qo'shilgan davlatlarni har bir ratifikasiya yorligi yoki qo'shilish to'grisidagi hujjat tasdiqlanganidan xabardor qiladi. Download 2.94 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling