Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим

Таянч иборалар 
Диққат - онгимизнинг муайян объектга йўналтирилиши ва унда 
тўпланишидан иборат психик ҳолат.
Диққатнинг баркарорлиги - диққатнинг маълум обектга узоқ вақт 
давомида мутассил қаратилиш имконияти. 
Диққатнинг кўлами - бир вақтнинг ўзида диққатнинг бир қанча объектга 
қаратилиши имконияти.
Диққатнинг тақсимланиши - диққатнинг бир вақтда бир неча объектга 
ѐки фаолиятга тақсимланиш хусусияти.
Диққатнинг кўчиши - диққатни ихтиѐрий равишда бир объектдан 
иккинчи объекта кўчириш.
Доминанта (лот. дораинанс-ҳукмрон) - марказий нерв тизимининг 
вақтинча ҳукмрон қисми бўлиб, бошқа қисмлар фаолиятини тормозлайди.
Ориентасия рефлекси (лот. ориенс - шарқ рефлехус - акс этиш) - шарсиз
рефлекснинг бир тури, у ҳар қандай янги қўзғовчи таъсирига биринчи бўлиб 
жавоб беради. 
Тахистоскоп (юнон. тачй тез, скопео - кўраман) - қатъий белгиланган 
қисқа вақт давомида кўриш қўзғатувчиларини намоѐн қилиш сабаби. Идрок, 
хотира, диққат ва бошқа жараѐнларни тадқиқот қилишда ишлатилади. 
Туш кўриш - ухлаб ѐтган одам бош мия ярим шарлари қобиқидаги баъзи 
нерв марказлари фаолияти натижасида уйқу вақтида ҳосил бўладиган маълум 
даражадаги аниқ образлар.
Мустақил ишлаш учун тавсия етилаѐтган мавзулар 
1. 
Диққат ҳақида тушунча. 
2. 
Диққат турлари. 
3. 
Диққатнинг хусусиятлари. 
4. 
Диққатнинг ривожланиши. 
5. 
Паришонхотирлик тушунчасининг мазмуни. 
6. 
Жаҳон психологиясида диққат назариялари. 

---

135 
Тест топшириқлари 
1.Қайси қаторда диққат тушунчасига тўғри тариф берилган? 
А) онгимизнинг муайян обектга йўналтирилиши ва унда тўпланишидан иборат 
психик ҳолат Б) инсоннинг амалий фаолиятига киритилган бўлиб, уларнинг 
муваффақиятини таминлайди В) маълум обектга узоқ вақт давомида мутассил 
қаратилиши Г) бир вақтда бир неча обектга ѐки фаолиятга тақсимланиши Д) 
марказий нерв тизимининг вақтинча ҳукмрон қисми бўлиб, бошқа қисмлар 
фаолиятини тормозлайди