Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги андижон машинасозлик институти “ижтимоий фанлар” кафедраси

Birinchi. «Saylovoldi tashviqoti» tushunchasini aks ettirgan quyidagi yangi definitiv me‘yor saylov qonunchiligida mustahkamlandi: «saylovoldi tashviqoti – saylov kampaniyasi davrida amalga oshiriladigan va saylovchilarni deputatlikka nomzodni yoki siyosiy partiyani yoqlab ovoz berishga undashga qaratilgan faoliyat».
Ushbu qoidaning qonunchilikka kiritilishi birinchidan, saylovoldi tashviqotining mazmun-mohiyatidan aholini xabardor etsa, ikkinchidan, saylovoldi tashviqotining o‗ziga xosligi, ob‘ekti va sub‘ekti, amalga oshirish tartibi haqida ham aniq ma‘lumot beradi.
Saylovoldi tashviqoti nomzodlar va siyosiy partiyalar uchun o‗z imkoniyatlarini namoyon qilish yo‗lidagi o‗ziga xos muhim siyosiy jarayon hisoblanadi. O‗zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va saylov qonunchiligining asosiy vazifasi siyosiy kurashning adolatli, xolisona, ochiq va oshkora olib borilishi uchun barcha nomzodlarga teng imkoniyat va kafolatlarni yaratish orqali siyosiy plyuralizm, ya‘ni fikrlar erkinligi va xilma-xilligi asosidagi sog‗lom raqobatni ta‘minlashdan iboratdir. SHundan kelib chiqqan holda saylovoldi tashviqoti tushunchasining aniq ta‘rifini ishlab chiqilishi va uni qonun hujjatlarida mustahkamlanishi mazkur jarayondagi turli bahsli masalalarning oldini olish va tushunmovchiliklarni bartaraf etish hamda saylovlarni demokratik andozalarga mos holda amalga oshirilishini ta‘minlashga xizmat qiladi.
Xorijiy mamlakatlarning bu boradagi tajribasiga e‘tibor qaratsak, Ispaniya, Kanada, Meksika kabi mamlakatlar qonunchiligida saylovoldi tashviqotiga aniq ta‘rif berilgan. AQSH⁶², YAponiya⁶³, Fransiya⁶⁴, Polsha⁶⁵, Belorussiya⁶⁶va Xindiston ⁶⁷ kabi mamlakatlar saylov qonunchiligida ham saylovoldi tashviqotining boshlanishi va yakunlanishi bilan

61. 
    O‘zbеkistоn Rеspublikаsi qоnun hujjаtlаri to‘plаmi, 2012 y., 51-sоn, 574-mоddа. ⁶²Svоd zаkоnоv SSHА. Titul 2. Glаvа 14, rаzdеl 434, punkt «g‘3».
    

⁶³st.129, 135 Zаkоnа «О vыbоrах publichnых dоljnоstnых lits».

⁶⁴st.L164 Izbirаtеlnоgо kоdеksа G‘rаntsii (st. L49, L49-1. (Vnеsеnа Zаkоnоm № 2011-412 оt 14 аprеlya 2011 g. st.

4, 5.)

⁶⁵st.85. «» Zаkоnа «О vыbоrах».

⁶⁶st.45 Izbirаtеlnоgо kоdеksа Rеspubliki Bеlаrus.

⁶⁷st.39 «А» Аktа «О nаrоdnоm prеdstаvitеlstvе».

bog‗liq qoidalar mavjud bo‗lsa-da, aynan saylovoldi tashviqotining yagona ta‘rifi mavjud emas.