Ўзбeкистон рeспубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро давлат унивeрситeти жисмoний маданият факулътeти

Testlar	Guruh	Pedagogik tadqiqotdan oldin
Pedagogik tadqiqotdan keyin
Joydan turib vertikal sakrash (sm)	N T	38,4±1,4 38,0±1,6	40,6±1,6 44,8±1,8
30 sm balandda osilgan to`pga maksimal marta sakrab bosh bilan tegish	N T	6,0±0,8 6,2±0,9	7,2±0,7 9,6±0,9

Izoh: Suratda N-nazorat guruhi

Maxraj T- tajriba guruhi
Olingan natijalar shuni ko`rsatadiki, pedagogik tadqiqot boshlanishidan avval ikki guruhdagi yosh futbolchilarda sakrovchanlik va sakrash chidamkorligi deyarli bir-biridan farqlanmagan. Ushbu sifatlarning rivojlanganlik darajasi shu yoshdagi bolalar uchun ancha kam miqdorni tashkil etadi. Jumladan, tadqiqotdan oldin olingan natijalar joydan turib vertikal sakrash bo`yicha nazorat guruhida 38,4 sm, tajriba guruhida 38, sm ni tashkil etdi.
30 sm balandda osilgan to`pga maksimal marta sakrab tegish testi bo`yicha nazorat guruhidagi yosh futbolchilarning o`rtacha ko`rsatkichi 6,0 marta, tajriba guruhida bu ko`rsatkich 6,2 martaga teng bo`ldi. Ko`rinib turibdiki, sakrash chidamkorligi ham ikki guruhdagi bolalarda sust rivojlangan va natijalar bir-biridan farq qilmagan.
Shu bilan bir qatorda nazorat va tajriba guruhlarida o`tkazilgan turli mazmunli (an’anaviy va nostandart o`yin mashqlari kiritilgan mashg’ulotlar) 6 oylik mashg’ulotlar sakrovchanlik va sakrash chidamkorligiga turlicha ta’sir etkanligi kuzatiladi. Jumladan, agar nazoart guruhida joydan turib vertikal sakrash tadqiqotdan avval 38,4 sm ni tashkil etgan bo`lsa, tadqiqot muddati tugaganidan so`ng bu ko`rsatkich 4,6 sm gacha yaxshilandi xolos. Tajriba guruhida esa bu ko`rsatkichlar 38,0 sm dan 44,8 sm gacha o`sdi.
30 sm balandda osilgan to`pga maksimal marta sakrab bosh bilan tegish testi bo`yicha ko`rsatikchlar nazorat guruhida 6,0 martadan 7,2 martagacha, tajriba guruhida 6,2 martadan 9,6 martagacha ko`tarildi. Demak, ko`rinib turibdiki, nazorat guruhida qo`llanilgan an’anaviy mashg’ulotlar sakrovchanlik va sakrash chidamkorligiga etarli unumli ta’sir etmagan.
Tajriba guruhida qo`llanilgan nostandart estafetali o`yinsimon sakrash mashqlari ushbu sifatlarga o`ta samarali ta’sir etganligi kuzatildi.
Mazkur guruh mashg’ulotlarida qo`llaniladigan nosatndart estafetada sakrash mashqlari bolalarda nafaqat sakrovchanlik va sakrash chidamkorligini samarali o`sishiga ta’sir etdi, balki shu bolalarda faollik, mashg’ulotlarga bo`lgan qiziqishini ortirdi.
Binobarin, jismoniy sifatlarni maqsadga muvofiq rivojlantirish uchun mashg’ulotlar tarkibiga nostandart estafetali o`yinsimon mashqlarni kiritish yosh futbolchilarni tayyorlash samaradorligini oshirishda muhim ahamiyatga ega ekan.