Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги с. Адилова Ў з б е к т и л и

10-топшириқ. Қуйидаги феълларни синонимлари билан алмаштиринг: 
Изламоқ, гапирмоқ, қувонмоқ, имзоламоқ, дам олмоқ. 
 
11-топшириқ. Луғатдан фойдаланиб, омоним ва пароним сўзларга мисоллар ёзинг, 
улар иштирокида гаплар тузинг.
12-топшириқ. Қуйидаги сўзларни тўғри ўқинг, маъносини аниқланг. 
Он – ун – ўн.
Кул – қул – кўл – қўл.
Уч – ўч. 
Тун – тўн. 
Куз – кўз. 
Ин – эн. 
Ил – эл. 
Келмоқ – қилмоқ.
Ўтказмоқ – ўтқазмоқ.
Он – онг. 
Ўн – ўнг. 
Тон – тонг. 
Синган – сингган. 
Эн – энг. 
Мин - минг. 
Кўнгил-кўнглинг–кўнглингга. 

---

38 
13-топшириқ. Матнни ўқинг.
 
ЎЗБЕК ХАЛҚ МАҚОЛЛАРИ 
Мақоллар – ўзбек халқ оғзаки ижодининг оммавий жанрларидан бири. 
Асрлар давомида оғиздан оғизга ўтиб келган мақоллар халқимизнинг 
дунёқараши, жамиятга бўлган муносабати, тарихий ва руҳий ҳолатини 
билдиради. 
Халқ мақолларда ҳаётий тажриба натижасида келиб чиққан қимматли 
фикрларни ифодалайди. Мақоллар кўпинча шеърий шаклга эга бўлади. 
Улар фикрнинг ихчам, пишиқ ва пухталиги билан халқ оғзаки ижодининг 
бошқа турларидан фарқ қилади. 
Мақоллар чуқур ва мукаммал мазмунга эга бўлиб, уларда меҳнаткаш 
омманинг донолиги, миллий анъанадалари, халқнинг кўп асрлик орзу-
умидлари, ватанпарварлик, инсонпарварлик хислатлари, қисқаси, барча 
ижобий фазилатлари акс этган. Шу сабабдан ҳам уларнинг ижтимоий-
сиёсий ва тарбиявий аҳамияти ниҳоятда каттадир.
А.Ҳусанов 
14-топшириқ. Ушбу мақолларнинг маъносини тушунтиринг. 
1. Оч ҳолини тўқ билмас, касал ҳолини - соғ.
2. Яхшининг насиҳатига
кирмаган ёмоннинг йўлига кирар 3. Аввал иқтисод, кейин сиёсат. 4. Кўп 
бўлса кетар, оз бўлса етар. 5. Ақлингга ақл қўш, жаҳлингга – сабр. 6. Сабр 
аччиқ, меваси ширин. 7. Кўп билган оз сўйлар, оз бўлса ҳам соз сўйлар 8. 
Кичикни мақта, каттани сақла. 9. Кўз — қўрқоқ, қўл — ботир. 10. Дўст 
ачитиб гапирар, душман — кулдириб. 11. Рост сўзни айт, ёлғон сўздан қайт.