Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Ижтимоий мезонлар 
1. Ёши 
Ёшлар туризми ( 30 ёшгача ) 
“Сениорлар” туризми (30 дан -45 ёшгача ва 
45 дан 55 ёшгача ) 
Болалар туризми 
2. Жинси 
Аёллар туризми 
Аралаш туризми 
3. Туристнинг касби 
Касбий белгилар бўйича сигментлар кўплиги 
махсус турлар 
Иқтисод, сиёсат ва жамият ҳаётининг турли 
соҳаларида ишлайдиган ходимлар учун 
махсус турлар 

---

220 
4. Оила бошлиғининг касби 
Жамиятнинг турли ижтимоий қатламлари 
бўйича сегментлар(юқори менежмент, 
хизмачилар ва ҳ.к.) 
5. Доимий яшаш жойидаги 
аҳоли пункитининг 
катталиги. 
Катта, ўрта ва кичик шаҳарлардан туристлар 
Қишлоқ жойлардан туристлар 
6. Оилавий туризм 
Ёлғизлар туризми 
Боласи йўқ оилалар туризми 
Боласи бор оилалар туризми 
Кўп оилавий туризм 
7. Миллати 
Этник туризм 
8. Диний йўналишлар 
Диний туризм 
9. Оила даромади 
Ижтимоий туризм 
Люкс туризм 
Унча қиммат бўлмаган
–эконом
туризм 
Эксклюзив турлар 
Психологик мезонлар 
1. Саёҳатлар 
Рекреацион туризм 
Ишга боғлиқ туризм
Спорт туризми 
Ўрганиладиган туризм
Коммуникацион туризм
2. Туристнинг тоифаси
Турли хилдаги классификациялар (масалан, 
S-, F-, V-, А-, B-тоифадаги туристлар ва 
ҳоказо ) 
3. Мавсумийлик 
Асосий мавсум 
Оралиқ 
Мавсумлараро 
Йилнинг ойлари бўйича 
4. Саёҳатнинг 
ташкиллаштирилиши 
Мустақил 
Воситачи орқали 
5. Саёҳат тури 
Гуруҳ билан
Индивидуал
6. Фойдаланилувчи
транспорт тури 
Автотуризм 
Авиатуризм 
Велотуризм 
Автобус туризми 
Денгиз круизли туризми 
Дарё круизли туризми 
Шахсий транспорт 
Бошқа турдаги транспорт воситалари 
7. Турар жой билан 
таъминланиш 
Меҳмонхона 
Мотел 
Кемпинглар 

---

221 
Шахсий уйлар ва хоналар 
Бошқа турдаги бинолар 
8.Туристлик мақсаднинг 
узоқлиги
Сегментациялашнинг турли меъзонлари 
9.Саёҳат муддати 
Узоқ муддатли (21 кундан ошиқ) 
Ўрта муддатли (7-14 кун) 
Қисқа муддатли (2-4 кун) 
10.Молияланиш шахобчалари 
Ижтимоий туризм (кам таъминланган аҳоли 
учун ижтимоий суғурта томонидан маблағ 
ажратилади
Интенсив турлар (фирма ходимлари ва 
уларнинг оиласи учун фирма томонидан 
тўланадиган рағбатлантирувчи турлар)
Оилавий бюджет 
11.Туристлик саёҳатни 
амалга оширишда қарор 
қабул қилишга ёрдам берувчи 
консултантлар, даллоллар)
Туроператорлар 
Турагентлар 
Танишлар 
Оммавий ахборот воситалари 
Энг кўп тарқалгани бу-географик меъзондир. Бу ерда меъзон сифатида 
давлат ёки бир гуруҳ мамлакатларда тарихий, этник урф-одатлар ва бошқа 
умумийликлар кўрилади. Бу меъзоннинг асосий сегментлари -курортда дам 
олиш мақсадида узоқ масофани босиб ўтувчи туристлар: худудий келувчилар 
(тур марказдан ташқарида яшовчилар ва у ерга 4 соат давомида етиб 
борадиганлар) ва маҳаллий туристлар. Қонун каби туристлик йўналишнинг 
яқинлиги муҳим омил ҳисобланади. Агар тур марказ ўзининг мақсади 
йўналтирилган бозорга қанчалик яқин бўлса, шунчалик ташриф буюрувчилар 
сонининг ошиш эҳтимоли катта бўлади. Қандайдир тур марказнинг фаолиятини 
ривожлантириш учун турфирма ўзларининг рекламалари билан, кўп аҳоли 
яшайдиган пунктларга ва тур марказга яқинроқда истиқомат қиладиган аҳолига 
мурожаат қилади.