Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти «Маркетинг»

8-машғулот. Маркетингда товар тарқатиш сиёсати (2 соат)

Машғулот режаси:

1. Товар ҳаракати деганда нимани тушунасиз?

2. Товар ҳаракати комплексининг асосий элементлари нималар?
3. Товар ҳаракати харажатларига нималар киради?
4. Товар тарқатиш канали деганда нимани тушунасиз?
5. Товар тарқатиш каналларининг асосий вазифалари нималардан иборат?
6. Товар тарқатиш каналлари даражасини қандай тушунасиз?
7. Воситачилар деганда кимларни тушунасиз?
8. Улгуржи савдо ва улгуржи сотувчи тушунчаларини излоҳланг.
9. Брокер нима функцияларни бажаради?
10. Агент дилердан қандай фарқ қалади?
11. Дистрибьютернинг функциялари нималардан иборат?
12. Чакана савдо деганда қандай савдони тушунасиз?
13. Чакана савдо магазинларининг турларини санаб беринг?
14. Чакана савдо магазинларининг бир-биридан фарқ қилувчи белгиларини тушунтириб беринг.


4-топшириқ. Франчайзинг – тадбиркорликнинг ҳозирги замон шаклларидан биридир.
Саволларга жавоб беринг:
1. «Франчайзинг» атамаси нимани англатади?
2. Фирма франчайзингдан фойдаланганда нима ҳисобига товар айланмаси ортади ва бозорда мустаҳкам ҳолатни эгаллайди?
3. Нима учун франчайзингда фирмани ривожлантиришга сарф бўладиган харажатлар, франчайзингдан фойдаланмагандаги харажатларга қараганда кам бўлади?
4. Нима учун франчайзинг арендасида бошқарув ишлари ҳажми камайиб, маъмурий ходимларнинг қисқартирилишига сабаб бўлади?
5. франчайзингнинг бошқа ижобий томонларини санаб беринг ва мавжуд камчиликларини кўрсатинг?


3-топшириқ. Товар силжитиш каналлари функцияларини таҳлил қилинг, тушунтиринг ва тўлдиринг.



1-чизма. Товар ҳаракати каналлари функцияси


9-машғулот. Маркетингда стратегик режалаштириш ва назорат (2 соат)

Машғулот режаси:

1-топшириқ. Назарий олган билимларингизни мустаҳкамлаш ва ўз билимларингизни текшириш учун қуйидаги саволларга жавоб изланг:
1. Маркетинг бошқарувини қандай тушунасиз?
2. Маркетинг бошқарувининг функционал ташкилий структурасини тушунтириб беринг.
3. Маркетинг бошқарувининг товарга асосланган ташкилий тузилмасини тушунтириб беринг.
4. Маркетинг бошқарувининг минтақаларга асосланган ташкилий тузилмасини тушунтириб беринг.
5. Маркетинг бошқарувининг функционал бозорга асосланган ташкилий тузилмасини тушунтириб беринг.
6. Маркетинг бошқаруви жараёнлари босқичларини тушунтириб беринг.
7. Маркетинг режасини қандай тушунасиз?
8. Маркетинг бюджети деганда нимани тушунасиз?
9. Маркетинг бюджети қандай режалаштирилади?
10. Маркетинг режасида хавф-хатарлар ва имкониятларни қандай тушунасиз?


2-топшириқ. Корхоналарда маркетинг хизматлари ташкилий тузилмаси вариантларини (чизма-1, чизма-2, чизма-3) ўрганинг.
Қуйидаги саволларга жавоб беринг:
1. Бозор иқтисодиётига асосланган мамлакатларда маркетинг ташкилий тузилмаларининг қандай турлари мавжуд?
2. «Қаттиқ» маркетинг тузилмасидан «Юмшоқ» маркетинг тузилмаси қандай фарқланади?
3. Маркетинг хизматида қандай бўлимлар ташкил этилади?
4. Бозор иқтисодиётига асосланган мамлакатларда маркетинг системаси қандай олимлар таъсирида пайдо бўлган?
5. Ўзбекистонда вертикал маркетинг системасини ташкил этиш зарурияти ва имкониятлари мавжудми?
6. Ўзбекистонда маркетинг хизмати тузилмасининг қайси тури барқарор ва самарадорликка эга эканлигини аниқланг.