Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд давлат университети

Тадқиқотининг диссертация бажарилган олий таълим ёки илмий тадқиқот муассасасининг илмий тадқиқот ишлари режалари билан боғлиқлиги. Диссертация СамДУ ўзбек тилшунослиги кафедрасининг «Ўзбек тили бирликларининг функционал прагматик ва семантик-услубий таҳлили (синхрон ва диахрон аспект)» деб номланган тадқиқот режаси асосида бажарилган.
Тадқиқотнинг мақсади ҳозирги замон ижтимоий-гуманитар фанларида кўз, қўл ва юрак компонентли соматик фраземаларнинг фалсафий-гносеологик асосларини белгилаш, бундай соматик фраземаларнинг этно-психологик омилларини ёритиш, ўзбек тили материали асосида кўз, қўл ва юрак компонентли соматик фраземаларнинг мазмун-моҳиятини аниқлаш, бундай бирликларнинг матнда қўлланиш хусусиятларини семантик-прагматик нуқтаи назардан таҳлил этишдан иборат.
Тадқиқотнинг вазифалари:
компьютер ёрдамида ўзбек тилидаги кўз, қўл ва юрак компонентли соматик фраземаларни турли бадиий ҳамда публицистик матнлардан тўплаш ва тартибга солиш;
ўзбек миллий-маданий анъаналарида кўз, қўл ва юрак компонентли соматик фраземаларнинг ўзига хос белгиларини аниқлаш;
кўз, қўл ва юрак компонентли соматик фраземаларнинг шаклланиши учун асос бўлувчи лингво-когнитив ва этно-психологик омиллар тавсифини бериш;
турли бадиий ва публицистик матнларда кўз, қўл ва юрак компонентли соматик фраземаларнинг эксплицит ва имплицит ифодаланиш усулларини таҳлил этиш;
кўз, қўл ва юрак компонентли соматик фраземаларнинг лексикографик талқинини амалга ошириш, шу асосда уларнинг турли хил концептуал белгиларни ифодалашдаги семантик-прагматик хусусиятларини тадқиқ этиш;
кўз, қўл ва юрак компонентли соматик фраземаларнинг мазмунини турли нутқий мулоқот шаклларида ифодаланишини аниқлаш мақсадида экспериментал-методик кузатишлар олиб бориш, уларнинг натижаларини умумлаштириш;
кўз, қўл ва юрак соматизмларининг фраземаларни шаклланиш жараёнидаги иштироки бир маромда эмаслигини белгилаш, бундай соматик фраземаларнинг семантик-прагматик табиатини очиб бериш, улар орасидаги ўзаро даражаланиш (градуонимик) хусусиятни аниқлаш;
таҳлил натижаларига кўра кўз, қўл ва юрак компонентли соматик фраземаларнинг матндаги функционал-стилистик, коннотатив хусусиятлари ҳақида муайян хулосаларга келиш.