Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент архитектура қурилиш институти

Ғовакли бетон учун совуққа чидамлигини аниқлаш (асосий усул)
Синов ўтказиш учун ўлчами 10х10х10 см. кублар, ёки цилиндрлар 
Н=D=10 см ўлчамда тайёрланади. Асосий ва назорат учун тайёрланган 
намуналар 8 соат давомида сув билан тўйинтирилади. Муддат ўтгач, назорат 
намуналар нормал шароитда харорати 15-20 
0
С, намлиги 95±2% камераларда 
сақланади. Асосий намуналар 4 соат давомида музлатиш камерасида t-15-20
0

---

62 
C музлатилади ва харорати t-20
0
С намлиги 95±2% камерада эритилади. Агар 
асосий намуналарнинг сиқилишга бўлган мустаҳкамлиги назорат 
намуналарга нисбатан 15% га камайса, синов тўхтатилади.
Енгил бетонларни синаш учун намуналар 15х15х15 см ўлчамида 
тайёрланади ва 5 та асосий намуналар синалади, 5 та назорат намуналари эса 
ҳаволи муҳитда сақланади. Асосий намуналар 48 соат давомида сувга 
тўйинтирилади ва 4 соатга музлатиш камерасига жойлаштирилади ва 
намуналар 2 соатдан кам бўлмаган вақтда эритилади.
Харорат t-50±2
0
 C да музлатиш усули 
 
Чучук сувда ишлатиладиган фақат оғир бетон конструкциялари учун 
қўлланилади. Синовлар ўлчами 10х10х10см намуналарда ўтказилади. 
Намуналарни тайёрлаш, сақлаш шароитлари ва муддатлари асосий усулдаги 
синов цикли қуйидагича: музлатиш ускунанинг совуқ камерасига кублар 
жойлашилади ва унда 3-1 соат ичида t-50±2
0
C гача ҳароратни пасайтирилади 
ва шу ҳароратда 1 соат ушлаб турилади. Сўнг 2 соат ичида хароратни - 10
0
C 
гача кўтарилади; шу хароратда куб-намуналар олинади ва сув ҳарорати t-15-
20
0
C ли ваннага жойлаштирилади. Тўрт соатдан, кам бўлмаган вақтда 
намуналар эритилади. Синов цикллар сони жадвалдан аниқланади. 
Навбатма-навбат музлатиш ва эриш циклларини норматив сони