Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт

Камбағалликнинг салбий оқибатлари:
1. Жиноятчиликнинг авж олиши. Жиноятчилик 
аҳолининг кам таъминланган ва кам даромадли қатламлари 
орасида кўпроқ учрайди, улар баъзан "кўп даромад топиш" 
нинг осон йўли, яъни жиноий шаклларига мурожаат қиладилар.
2. Саломатликнинг ёмонлашиши. Аҳолининг паст 
даромадли қисмининг соғлиғига салбий таъсир кўрсатмоқда. 
Етарли даражада овқатланмаслик, гигиена меъёрлари 
йўқлиги, тиббий хизматни ўз вақтида олиш ёки самарали 
дори-дармонларни олишга имкон бермайдиган молиявий 
ресурсларнинг етишмаслиги ва бошқалар кам таъминланганлар 
орасида касалликларнинг кўпайишига олиб келади.
3. Алкоголизм ва кашандаликнинг ўсиши. Иш ўрни, 
даромади ва яшаш шароити бўлмаган одамлар ахлоқий 
кўрсатмаларни жуда тез ўзгартирадилар. Бу, ўз навбатида, 
турли хил носоғлом хатти-ҳаракатларга олиб келади, уларнинг 
энг жиддий шаклларидан бири алкоголизм ва кашандалик 
қилишдир. 
4. Жамиятда ижтимоий кескинликнинг кучайиши. 
Камбағалликнинг юқори даражаси ҳам жамиятдаги ижтимоий 
кескинликнинг кучайишига сабаб бўлади. Бу, энг аввало, 
ҳукуматга ишончнинг камлиги, унга суяниб қолиши (барча 
ишни қилиб бериши керак, деган фикрга таянади) ва кам 
даромадли гуруҳларнинг мавжуд муаммоларини ҳал қилишга 
қодир эмаслиги билан боғлиқ.
5. Аҳолининг умумий маълумот даражасининг 
пасайиши. Даромади паст бўлган оилалар кўпинча ўзларини 
ўқиш учун зарур бўлган нарсалар билан тўлиқ таъминлай 
олмайдилар: ўқув қуроллари, кийим-кечак ва оддий 
овқатланиш. Оддий ўрта мактабларда кўплаб ўқитувчилар 
малакасининг пастлиги жиддий муаммо ҳисобланади.
6. Ижтимоий-демографик 
оқибатлар. 
Меҳнатга 
лаёқатли аҳолининг қишлоқ жойлардан шаҳарларга (чет 
давлатларга) ишлаш мақсадида кўчиб кетиши, у ерда қонуний 
(ноқонуний) жойлашиб қолишга ҳаракат қилиши кузатилади. 

---

746
Бу эса аҳолининг қўнимсизлигини вужудга келтиради. Ҳозирда 
ушбу тенденция кучли тарзда намоён бўлмоқда. Бундай ички 
миграциянинг асосий сабабларидан бири қишлоқ жойларида 
иш ўринларининг етишмаслигидир.
Камбағаллик қанча кўп бўлса, унинг салбий оқибатлари 
ҳам шунчалик ортиб бораверади.