Ўзбекистон республикаси ўрта ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги

ХУЛОСА. 
АЖ жароҳатлари таянч-ҳаракат тизими шикастланишларининг энг кенг тарқалган 
турларидан бири бўлиб, йилнинг маълум вақтларида эпидемия характерини олади. 
Муаммонинг долзарблиги шундаки, бу жароҳатлар 60-70% да меҳнатга лаёқатли ёшдаги 
одамларда учрайди; узоқ муддатли вақтинчалик ногиронлик, даволанишнинг қониқарсиз 
натижаларининг юқори фоизи ва; Аҳолининг меҳнатга лаёқатли қисмидаги ногиронлик 
жамиятга иқтисодий ва ижтимоий зарар келтиради. Маълум даражада, бу қўшимчанинг 
суяк элементларини йўқ қилишнинг зўравонлиги билан боғлиқ. Сўнгги пайтларда 
замонавий фиКБАторлар ва остеосинтез усулларини қўллаш туфайли БОБ 
жароҳатларини даволашда сезиларли муваффақиятларга эришилди. Бироқ, сўнгги 
йиллардаги адабиётларни таҳлил қилиш шуни кўрсатдики, дистал оёқ суякларининг 
мураккаб жароҳатлари билан БОБнинг сурункали беқарорлиги тез-тез ривожланади, бу 
кўпчилик тадқиқотчилар томонидан артроздан олдинги деб ҳисобланади. Ушбу 
асоратнинг асосий сабаби анъанавий рентгенография ёрдамида ташхис қўйилган БОБ 
нинг капсуляр - боғламли аппарати ёрилиши бўлиб, бунинг натижасида беморлар тўғри 
даволашсиз қоладилар. Ички металл конструкциялардан фойдаланиш операциядан 
кейинги даврда ташқи иммобилизацияни назарда тутади, унинг давомийлиги ҳали ҳам 
клиник ва радиологик маълумотлар ва ўртача календар муддатлари асосида белгиланади, 
учун; ҳар бир зарар тури ва бунинг натижасида индивидуал ёндашувнинг йўқлиги 
кўпинча иммобилизация даврининг узайишига, доимий контрактураларнинг 
ривожланишига, вақтинчалик ногиронлик давомийлигининг кўпайишига ва даволаниш 
натижаларининг ёмонлашишига олиб келади. Ҳар хил турдаги БОБ жароҳатларини 
консерватив ва жарроҳлик даволаш учун аниқ ва аниқ кўрсатмаларнинг йўқлиги ҳаддан 
ташқари консерватизмни қўллаб-қувватлайди, жарроҳлик даволаш кўп ҳолларда 
консерватив давонинг муваффақиятсиз уринишларидан кейин кечиктирилади , ҳатто 
эрта жарроҳлик реконструкция қилиш учун кўрсатмалар мавжуд бўлса ҳам. Натижада, 
шикастланган аъзода периферик қон айланишининг аллақачон мавжуд бўлган 
бузилишлари кучаяди. Бундай тактикаларнинг натижаси кўпинча сурункали лимфовенöз 
этишмовчилик, нейродистрофик синдром, кечиктирилган консолидация бўлиб, улар 
доимий контрактураларнинг шаклланишига ва БОБнинг деформацияланувчи 
остеоартритининг ривожланишига ёрдам беради . 
Шу билан бирга, анъанавий рентгенографияга қўшимча равишда мавжуд, инвазив 
бўлмаган ва юқори информацион нурланиш ( ультратовуш ) ва функционал (РВГ ва ТМ) 
диагностика усулларидан фойдаланиш БОБ юмшоқ тўқималарига зарар этказиш ва қон 
айланишининг бузилишини аниқлаш имконини беради. жароҳатлардан кейинги 
дастлабки босқичларда жароҳатланган аъзо. Рентген текшируви АО таснифига мувофиқ, 
БОБ жароҳатларини фарқлаш имконини беради ва ультратовуш текшируви 
шикастланган юмшоқ тўқималар элементларини кўришга имкон беради. Ушбу 
диагностика усулларидан комплекс фойдаланиш БОБ жароҳатларини турғунлик 
даражасига кўра таснифлаш, консерватив даволашда муваффақиятсизлик эҳтимолини 
аниқлаш ва БОБнинг шикастланган суяк ва юмшоқ тўқималар элементларини эрта 
жарроҳлик реконструкция қилиш учун кўрсатмалар ишлаб чиқиш ва шу билан олдини 
олиш имконини беради. беқарор жароҳатларда ёпиқ қўлда қайта жойлаштиришга 
асоссиз уринишлар. 
БОБнинг шикастланиши кўп ҳолларда интраартикуляр бўлиб, даволаниш пайтида 
маълум шартларни бажаришни талаб қилади: эрта атравматик . жароҳатдан кейинги 
дастлабки кунлардан бошлаб бўғимдаги анатомик реконструкция, турғун фиксация ва 
физиологик ҳаракатлар. Охирги ҳолат органотипикликни таъминлаш учун айниқса 

---

муҳимдир шикастланган артикуляр юзаларнинг хондрогенези . Ички фиксация ас 
БОБлари ёрдамида жарроҳлик даволаш интраартикуляр синиқларни даволашнинг ушбу 
тамойилларини тўлиқ амалга оширишга имкон бермайди. Бундан ташқари, ёпиқ БОБ 
жароҳатлари учун очиқ жарроҳлик аралашувлардан кейин йирингли асоратлар улуши 
юқорилигича қолмоқда. марказдан ташқари _ Илизаров аппаратида трансоссеоус 
остеосинтез . Унинг афзалликлари орасида кам травма , бўлакларни ёпиқ тарзда аниқ 
қайта жойлаштириш қобилияти ва реабилитация даволашни эрта бошлаш. Бундан 
ташқари, АИ тартибидаги баъзи ўзгаришлар дистал тибиофибуляр синдесмознинг 
экстрафокал фиксациясига имкон беради ва бу муҳим шаклланишнинг дисфункциясини 
олдини олади. 
аъзода минтақавий қон айланишининг бузилиши даражаси шикастланишнинг 
оғирлигига тўғридан-тўғри пропортсионал эканлиги аниқланди.Оёқнинг узоқ муддатли 
артериал ишемияси учун шароит ёмонлашади. шикастланган тўқималарни қайта тиклаш, 
травмадан кейинги, қон-томир бузилишларнинг ривожланишига ёрдам беради. Шунинг 
учун жароҳатдан кейинги дастлабки соатлардан бошлаб беқарор БОБ жароҳатларини 
даволаш пост-травматик артерио-спазмни бартараф этиш учун қон айланишининг 
бузилишини фаол тузатиш билан тўлдирилиши керак. Шикастланган аъзонинг 
шикастланишдан кейинги артериал ишемиясини даволашнинг тавсия этилган усули 
жароҳатлардан кейинги биринчи ҳафтанинг охирига келиб қон айланишининг 
бузилишининг турғун регресциясига эришишга имкон беради. 
КЖ А нинг изоляцияланган ёки синиши билан боғлиқ ёрилишларни даволашда 
консерватив усул устунлик қилади. Бу даволаниш муддатини оширади ва ҳар доим ҳам 
CС А нинг шикастланган элементларини тўлиқ тиклашга олиб келмайди. Уларнинг 
органотипик регенерацияси учун йиртилган боғламларнинг учлари орасидаги 
диастазнинг деярли тўлиқ йўқлиги зарур, бу ҳар доим ҳам таъминлаш мумкин эмас. 
консерватив йўл. Шунинг учун, CСА БОБ нинг янги ёрилиши билан уларнинг асосий 
тикувлари кўрсатилган. 
Таклиф этилаётган методика даволаш ва диагностика тадбирларини 
оптималлаштириш орқали текшириш вақтини, касалхонада қолиш муддатини, 
вақтинчалик 
ногиронлик 
муддатларини 
қисқартириш, 
шунингдек, 
даволаш 
натижаларини яхшилаш имконини беради.