Ўзбекистон республикасиқишлоқ ХЎжалиги вазирлиги ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

3.2.3-жадвал
Пискент тумани Охунбобоев худудида пахтани парваришлашда жорий этилаётган Хитой технологиясини асосий анъанавий технология билан иқтисодий таққослама тахлили
29.06.2017 йил холатига

Т/р	Агротехник тадбирнинг номи	Хитой технологияси	Харажатлар, минг сўм/га	Республика технология	Харажатлар, минг сўм/га	Хитой техноло-инг анъанавий технологияга нисбатан фарқи +, -
1.	Шудгорлаш	Оддий усулда, бизнинг технология бўйича фарқи йўқ.	234,0	Оддий усулда, фарқи йўқ.	234,0	-
2.	Ерни экишга тайёрлаш	Оддий усулда, бизнинг технология бўйича фарқи йўқ.	176,0	Оддий усулда, фарқи йўқ.	176,0	-
3.	Чигит экиш усули	80-10-2(қўшқатор)	44,6	90-10-1, ___ п/м.га кам	41,2	3,4
4.	Чигит экиш меъёри, кг/га.	35, 5 кг/га кўп	126,0	30	108,0	18,0
5.	Плёнка сарфи.кг/га	150	1950,0	Плёнка қўлланилмаган	-	1950,0
6.	Плёнка нархи.кг/сўм.	13.000		-
7.	Чигит экиш муддати	28.04.17, экиш 20 кунга кечки		8.04.17
8.	Бегона ўтларга қарши, ўтоқ, чопиқ,.сони	2 марта	200,0	Чопиқ 3 марта	300,0	-100,0
9.	Культивация сони	ўтказилмаган	-	4 марта	136	-136
10.	Озиқлантириш сони	1 марта, шоналашда	-	1 марта, шоналашда	-	-
11.	Ўғит сарфи N:P:K. кг/га.	30:30:10	500,0	200:100:- N-170, P-70 кг/га кўп	2460,0	-1960,0
12.	Суғориш сони	1 марта фақат томчилатиб суғориш,	-	1 марта эгат орқали 800 м^3/га	25,0	-25,0
	жами		3234,6		3479,4	-244,8

Охунбобоев худудида пахтани парваришлашда жорий этилаётган Хитой технологиясинг кўрсаткичларини анъанавий технология кўрсаткичлари билан солиштирилганда, хитой технологиясига 3234,6 минг сўм сафланланган бўлса, республиканинг ананавий технологиясига 3479,4 минг сўм ёки хитой технологиясига нисбатан 244,8 минг сўм кўп маблағ сарфлаган.

Демек, республиканинг аграр тармоғи учун қишлоқ хўжалиги техникаси ва технологияларини ишлаб чиқариш, сотиш, таъмирлаш ва хизмат кўрсатишнинг ресурстежамкор технологияларини ишлаб чиқиш зарур. Мавжуд ресурслардан самарали фойдаланиш учун хорижий давлатларнинг ресурс тежамкор технологияларидан фойдаланишни йўлга қўйиш керак.
Хусусан, республикамизда сув ресурсларининг чекланганлиги қишлоқ хўжалик ишлаб чиқариш самарадорлигига салбий таъсир кўрсатади. Аммо суғорма деҳқончилик қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришининг асоси бўлгани ҳолда қишлоқ хўжалигига ажратилган экин майдонларининг бор-йўғи 15,8 фоизини ташкил этади ва суғорма деҳқончиликда ҳар бир кубометр суғориш сувидан самарали фойдаланиш асосида қишлоқ хўжалик экинларининг ҳосилдорлигини ошириш муҳим вазифалардан биридир.Шу нуқтаи назардан олганда республикамизда фаолият кўрсатаётган фермер хўжаликларида сув тежовчи технологияларни жорий этиш ва ишлаб чиқариш самарадорлигини иқтисодий таҳлил қилиш бугунги кундаги долзарб масалалардан бири ҳисобланади.
Илмий тадқиқот ишларимизнинг асосий мақсади қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини етиштиришда сув тежовчи технологияларни қўллашнинг иқтисодий самарадорлилигини таҳлил қилиш ва шу асосида истиқболли инвестицион лойиҳа ишлаб чиқишдан иборатдир. Ушбу мақсаддан келиб чиққан ҳолда қуйидаги вазифаларни ҳал этиш муҳим аҳамият касб этади:
- қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини етиштиришда инновацион техно-логияларни қўллашнинг иқтисодий самарадорлиги таҳлил қилиш;
- фермер хўжаликларида танланган инновацион технологияларни қўллаш бўйича истиқболли инвестицион лойиҳаларни ишлаб чиқиш;
- ишлаб чиқариш самарадорлигини ўрганиш ва иқтисодий таҳлил қилишда 5 шаклли маржинал даромадни ҳисоблаш усулидан фойдаланилади.
- фермер хўжаликларида сув тежовчи технологияларни қўллашнинг иқтисодий самарадорлигини таҳлил қилиш узоқ муддатли инвестициялаш-тиришнинг статик ва динамик услубларидан фойдаланиб амалга оширилади. Республикада сув ресурсларининг танқислигини ҳисобга олиб. Мухтарам президентимизнинг йўлланмалари билан масалан пахтага 5-6 марта суғориш ўрнига 2 марта уғориш тизими жорий этилди.Натижада Чиноз туманида пахтани суғориш натижалари қуйидаги жадвалда берилган.