‘zbekiston respublikasj o liy va ‘rta maxsus ta’lim V a zir lig I

So'roq belgisi:
Uqdingizmi? yetadimi? Bormi savol?
Yoki o ‘zim so'rayinmi sizdan savol?
Vergul:
Gar undalma gapda kelsa qoq o ‘rtada,
Uning ikki yonboshida men jo ‘rttaga,
«Qani endi undalmaxon, qochib boqchi» —
Deb bo ‘lurman yubormayin unga soqchi,
Gar undalma gap s o 4ngida kelsa, u choq,
Undan oldin qo yilarman, tushun o (rtoq!
Q o ‘shtimoklar:
M ana rais: - *Vaqt tamom, to'xtangiz}»
Deb qoldiku, mayli, endi y o ‘q gapimiz.
Tire:
Biroq shartim — so ‘z qolmasin o ‘Ida-jo 'Ida.
Ko‘rinib turibdiki, shoir tinish belgilarining xususiyatlarini tasvirlabgina 
qolmay, unga m uvofiq misollami ham she’riy yo‘l bilan ko‘rsatgan. Shuning 
uchun bu sh e ’rn i k o ‘rgazmali she’r deyish va darslarda ijodiy foydalanish 
m um kin.
«Yolg‘onchi» dostonida bolalami rostgo‘y bo‘lishga, yaxshi va a ' io o ‘qishga 
chaqiradi. D oston qahram oni N o*'m on maktabda ta'lim -tarbiya qoidasini 
buzuvchi, o ‘qituvchi va ota-onasiga nisbatan hurmatsizlik qiluvchi bola sifatida 
gavdalanadi. S hoir N o ‘'m o n qoniqarsiz o‘qishiga qaramay, o ‘zini tuzatish 
o ‘m ig a o ‘q itu v c h ig a za rd a qilishi, yolg‘o n g ap irish i, o ‘jarIig i, dars 
tayyorlamasligini va ishyoqmasligini turli hayotiy parchalaida juda ishonarii 
ochadi. C hunonchi, N o‘'m o n o ‘qituvchi yozib bergan xatni yirtib tashlab, 
«2* baholarini yashirib, o ‘zini a'lo c h i qilib ko‘rsatib, beodobligini fosh etadi.
N o ° m o n o ‘qituvchi va ota-onasi t a ’sirida butun kamchiiiklarini anglab 
yetadi, yaxshi o'qishga va’da beradi va va’dasining ustidan chiqadi. D oston o‘z 
kamchiiiklarini anglab, o ‘qishga astoydil berilgan N o °m o nn in g ijobiy xatti- 
harakatini u lu g ia s h bilan tam om lanadi.
Sulton J o ‘ra b u ertakning m aktab yoshidagi bolalar saviyasiga mos, 
tushunarli b o ‘lishi u c h u n an ch a kuch sarflagan, bunda u tojik xalq og‘zaki 
poetik ijodidan sam arali foydalangan.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Sulton Jo ‘ra «Sog'inchli saiom» she ’ rida Vatanga m uhabbat, dushmanga 
n afrat hislarini va g‘alabaning m uqarrarligini tasvirlaydi. S h o ir nemis 
bosqinchilarining yovuzliklari va vahshiyliklarini, insoniyat boshiga solgan 
azob-uqubatlarini, jabr-zulm ini «guli g ‘unchalari», «oltin yulduzchalari», 
«girgitton qizchalari»ga sog'inchli salom yozar ekan, ularga fashistlar vayron 
qilgan joylandagi xalqning og‘ir ahvoli, yosh b olalam ing ayanchli taqdiri 
haqida hikoya qilib beradi. Shoir urush va uning d ah sh atlarin i, xalqning 
azob-uqubatlarini o ‘z ko‘zi bilan ko‘rib, boshidan k echirgan bir kampir 
tilidan so‘zlab voqeaning ta'sirch anligini, bolalar ongiga tez, oson yetib 
borishini ta'm inlaydi. K am pim ing qalbi dardga to ‘la. G ‘am , alam , qasd 
uning butun vujudini egallab olgan. U ning so‘zlaridan fashistlar îom onidan 
otib 
0
‘Idirilgan qizi va nevarasining fojiasigina em as, u m u m an dushm anning 
yovuzligi, rahm-shafqatsizligi ro ‘y-ro st ochib berilgan: