Ўзбекистон тарихи

Илк шахарсозлик маданиятининг
шаклланиши ва ривожланишида қуйидаги
омиллар мухим ахамиятга эга бўлади
❖ ахолининиг ўтроқ дехқончиликка ўтиш ва
кенг вохалар бўйлаб ёйилиши; 
❖хунармандчиликнинг ривожланиши ва айрим
сохаларга ихтисослашиши;
❖қадимгм савдо йўлларининг ривожланиши
натижасида иқтисодий ва маданий алоқалар
хамда савдо-сотиқнинг тараққий этиши . 
❖табиий-географик хамда харбий-стратегик
шарт-шароитлар .

---

Хоразм давлати. 
Археологик тадқиқотлар
натижаларига кўра, Хоразм тупроғида мил.ав.VIII-VII
асрларга оид пахса ёки хом ғиштдан қурилган турар
жойлар аниқланмаган ( турар жойлар ярим 
ертўлаларданиборат бўлган). Қадимги Хоразм мил. 
ав.VI асрда Амударёнинг ўрта оқими қисмидан оролга
яқин бўлган ерларда вужудга келган. Бақтрия ва
Хоразм давлатининг худудий чегаралари Ўрта Амударё
оқимидаги ерлар орқали ўтган. Хоразмнинг йирик
суғориш иншоотлари мил.ав. VI-V асрларга оиддир. 
Ўлкада бу даврларга оид кўпгина шахар ва қишлоқлар
харобалари очиб ўрганилган. Улардаги топилмалар, 
орасида энди хом ғишт ва пахсадан қад кўтарган уйлар
учрайди.Ахоли дехқончилик ва чорвачилик билан
шуғулланган. Шахарларда хунармандчилик
ривожланган . 

---

Бақтрия давлати. 
Ижтимоий-иқтисодий ахволни
тахлил қилиш шуни кўрсатадики мил.ав. IX-VIII
асрларга келиб Бақтрия (Жанубий Ўзбекистон, 
Жанубий Тожикистон, Шимолий Афғонистон) 
худудларида харбий ахамиятга эга бўлган сиёсий
бирлашмалар ташкил топди. Марғиёна ва Сўғдиёна
қадимги Бақтриянинг айрим қисмлари бўлганлиги
хақида турли маълумотлар бор. Бақтрия Шарқдаги
энг мухим харбий ва иқтисодий марказлардан бири
бўлиб,ахоли, қудратли шахарлар ва қалъаларни
кўплиги, табиий хом-ашёга бойлиги,марказий савдо
йўллари чоррахасида жойлашганлиги, 
хунармандчиликнинг равнақи шундан далолат
беради.

---