Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti
SUD QARORLARINI IJRO ETISH BOSQICHIDA YURITILADIGAN PROTSESSUAL
Download 4.58 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- SUD QARORLARINI IJRO ETISH BOSQICHIDA YURITILADIGAN PROTSESSUAL HUJJATLAR
- NAZORAT UCHUN SAVOL VA TOPSHIRIQLAR
- Qarshi da’vo arizasi namunasi
|
SUD QARORLARINI IJRO ETISH BOSQICHIDA YURITILADIGAN PROTSESSUAL HUJJATLAR 267
XVI BОB
shikoyatlar va uni protsessual rasmiylashtirish tartibi Sud ijrochisining qarorlari ustidan shikoyat berish va protest keltirishga oid masalalar Qonunning 86 1 -moddasida berilgan bo‘lib, mazkur modda 2009-yil 14-yanvardagi O‘RQ-199-son Qonuni tahririda berilgan. Qonunchilikda sud ijrochilarining xatti-harakatlari ustidan bo‘ysunuv tartibida yuqori turuvchi organga (mansabdor shaxsga) yoki sudga shikoyat qilish, shuningdek, prokuratura organlariga murojaat qilish mumkin. Sud ijrochisining qaroriga qonunda belgilangan tartibda prokuror tomonidan protest keltirilishi mumkin. Xo‘jalik sudi tomonidan berilgan ijro hujjati bo‘yicha sud ijrochisining chiqargan qarori ustidan undiruvchi yoki qarzdor tomonidan ijro hujjatini bergan xo‘jalik sudiga yoki bo‘ysunuv tartibida yuqori turuvchi organga, mansabdor shaxsga qaror chiqarilganligi haqida xabar qilingan kundan e’tiboran o‘n kunlik muddatda shikoyat berilishi mumkin. Qonunda (Qonunning 86 1 -moddasi birinchi qismi) nazarda tutilmagan hollarda sud ijrochisining qarori ustidan qaror chiqarilganligi haqida xabar qilingan kundan e’tiboran o‘n kunlik muddatda sud ijrochisi joylashgan yerdagi umumiy yurisdiksiya sudiga yoki bo‘ysunuv tartibida yuqori turuvchi organga, mansabdor shaxsga shikoyat beriladi. Masalan, sud ijrochisining qarzdorni yoki uning mol-mulkini qidirishni rad etish to‘g‘risidagi va qidirish xarajatlarini undirish to‘g‘risidagi qarori ustidan shikoyat qilish yoki protest bildirish mumkin. Xuddi shunday qarorlarni va ushbu qarorlar ustidan shikoyat berish mumkinligi haqidagi qoidalarni sud ijrochisi tomonidan chiqarilgan deyarli barcha qarorlarda uchratish mumkin.
Sud ijrochilari sodir etgan huquqbuzarliklari uchun qonunga muvofiq javobgar bo‘ladilar. Sud ijrochisi tomonidan jismoniy va yuridik shaxslarga yetkazilgan zarar qonun hujjatlarida nazarda tutilgan tartibda qoplanishi lozim (Qonunning 87-, 88-moddasi). Sud ijrochilarining xatti-harakatlari (qarorlari) ustidan qonunda belgilangan tartibda yuqori bo‘ysunuv organlariga, adliya, sud, prokuratura organlariga shikoyat va arizalar bilan murojaat qilish mumkin.
SUD QARORLARINI IJRO ETISH BOSQICHIDA YURITILADIGAN PROTSESSUAL HUJJATLAR 268
XVI BОB
Shuningdek, sud qarorlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etishda sud va ijro organlari o‘rtasidagi qonunchilik amaliyotida vujudga kelayotgan ayrim masalalar bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Oliy Sudi Plenumi va Oliy xo‘jalik sudi Plenumining “Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish to‘g‘risida"gi O‘zbekiston Respublikasi qonunini qo‘llashda sud amaliyotida vujudga keladigan ayrim masalalar haqida”gi 2009-yil 10-apreldagi 06/196-sonli qarorida batafsil bayon etilgan.
1.
Ijro ishini yuritish sohasidagi islohotlar mazmuni haqida tushuntiring. 2.
3.
Sud ijrochisining ijro harakatlarini keyinga qoldirishi va to‘xtatishi o‘rtasida qanday o‘xshash va farqli jihatlar mavjud? 4. Sudning ijro ishi yuritishni tugatish qaysi jihatlari bilan ijro ishi yuritishni tamomlashdan farqlanadi ?
1. Da’vogar Komilova Aziza Ne’matovna javobgar Komilov Nurmat Eshqobilovich va Komilova Mehri Shukurovnalarga nisbatan uyga kiritish haqidagi da’vo arizasi bilan murojaat qilgan. Sud majlisida berilgan tushuntirishga ko‘ra, Komilov Nurmat uning turmush o‘rtog‘i bo‘lishini, u bilan 2010-yildan buyon qonuniy nikohdan o‘tib, Mirzo Ulug‘bek tumani 3-mavze 2-uyning 5-xonadoniga kelin bo‘lib tushganligini, birgalikdagi turmushlaridan bir nafar 2011-yilda tug‘ilgan Komilov Nodirjon Nurmatovich ismli farzandiligini, o‘zaro janjaldan so‘ng 2011-yil sentabr oyida javobgarlar uni farzandi bilan birga uydan haydab chiqarganligini, ayni paytga qadar ijarada yashab kelganligini, nizoli xonadonda hech kim yashamasligini, javobgarlarning nizoli uydan tashqari 3-4 ta uylari borligini, uyga kirib yashash uchun javobgarlar ruhsat bermayotganligini, nikohlari hali bekor bo‘lmaganligini ko‘rsatib o‘tdi. Sud jarayonida aniqlanishicha, nizoli uy javobgarning kelinoyisi Komilova Mehriga tegishli ekanligi, uyni
SUD QARORLARINI IJRO ETISH BOSQICHIDA YURITILADIGAN PROTSESSUAL HUJJATLAR 269
XVI BОB
turmush o‘rtog‘ining ukasiga vaqtincha berib turganligi, da’vogar va uning turmush o‘rtog‘i u yerda ro‘yxatdan o‘tmaganligi ma’lum bo‘ldi. Sud qaroriga ko‘ra, da’vogar Komilova Aziza Ne’matovnaning da’vo arizasi qanoatlantirilib, uni 2011-yilda tug‘ilgan Komilov Nodirjon Nurmatovich ismli farzandi bilan nizoli Mirzo Ulug‘bek tumani 3-mavze 2-uy 5- xonadonga yashash uchun kiritib qo‘yilishi belgilandi. 2012-yil 4-sentabrda tuman sud ijrochilari bo‘limiga mazkur fuqarolik ishi bo‘yicha chiqarilgan sud qarori majburiy ijro qilish uchun yuborilgan. 2012-yil 3-oktabrda ijro ishi yuritishni qo‘zg‘atish haqidagi qaror chiqarilgandan keyin ma’lum bo‘lishicha, uy egasi Komilova Mehri Shukurovna nizoli uyni 2012-yil 24- avgustda tuzilgan hadya shartnomasiga ko‘ra qaynopasi Komilova Go‘zal Eshqobilovnaga nomiga o‘tkazgan. Ayni paytda Komilova Go‘zal Eshqobilovna turmush o‘rtog‘i bilan mazkur uyda yashamoqda.
sudning xatoligi bormi? Ish bo‘yicha moddiy va protsessual qonun normalari to‘g‘ri qo‘llanilganmi?
Ushbu vaziyatda sud ijrochisi qanday harakatlar qila oladi? Sud- chi?
Ushbu fuqarolik ishi bo‘yicha yuritilgan ayrim protsessual hujjatlar (da’vo arizasi, sud majlisi bayonnomasi, sudning hal qiluv qarori va sh.k.)ni shakllantiring.
“Fuqarolik ishlari bo‘yicha sudda ish qo‘zg‘atish” mavzusining ilmiy o‘rganilganlik darajasini tegishli adabiyotlar ro‘yxati orqali izohlang. 2. Yirik kompaniyalardan birining rahbariga nisbatan ochilgan jinoyat ishi bo‘yicha hukm qonuniy kuchga kirgach, ijro uning mol-mulkini davlat hisobiga o‘tkazishga qaratildi. Ijro jarayonida aniqlanishicha, 5 ta uy uning singlisi nomida, 2 ta uy ro‘yxatdan qolib ketgan, 1 ta uyda ota-onasi yashaydi, qolgan 11 ta uy ijroga qaratildi, ammo sudning hukmi va ish bo‘yicha chiqarilgan hal qiluv qarorida ro‘yxatga olingan hovli-joyda uyning ichidagi narsalar haqida hech qanday ko‘rsatma yo‘q. Narsalar umumiy va shaxsiy foydalanishdagi buyumlar sanaladi, lekin miqdori juda ko‘p. Masalan: 20 ta erkaklar kostyum-shimi, 40 ta ayollar tuflisi; 45 ta ayollar sumkasi va boshqalar. Aniqlanishicha, buyumlar uning singlisiga tegishli bo‘lib, mazkur uy uning saloni sifatida xizmat ko‘rsatar ekan.
FUQAROLIK ISHLARI BO‘YICHA PROTSESSUAL HUJJATLARLARDAN NAMUNALAR 270
I VA II BOB BO‘YICHA ILOVALAR Eslatma: Ilova matnida O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik protsessual kodeksi -- FPK deb yuritiladi. Da’vo arizasi namunasi Fuqarolik ishlari bo‘yicha Toshkent shahar
Da’vogar: (F.I.O.) Toshkent shahar Chilonzor tumani 3-mavze 9-uy 15-xonadonda istiqomat qiladi.
Javobgar: (F.I.O.) Toshkent shahar Chilonzor tumani 3-mavze 9-uy 15-xonadonda istiqomat qiladi.
DA’VO ARIZA (Oldi-sotdi shartnomasini haqiqiy emas deb topish haqida) Men, javobgar (F.I.O.) bilan 2003-yilning mart oyida qonuniy nikohdan o‘tib oila qurganman, ushbu haqda Sobir Raximov tumani FHDYo bo‘limida 1058-son bilan dalolatnoma yozuvi qayd etilgan. Birgalikdagi turmushimizdan ikki nafar farzandlarimiz bor. Javobgar (F.I.O.) bilan birgalikdagi turmushimiz davomida, ya’ni 2009-yil 13- mayda javobgar (F.I.O.) nizoli Toshkent shahar Chilonzor tumani 3-mavzesi 9- uyning 15-xonadonini sotib oldi. Turmush o‘rtog‘im, ya’ni javobgar (F.I.O.) O‘zbekiston Respublikasi JKning 168-moddasi 3-qismi “a” bandi bilan ayblanib, sud unga nisbatan ozodlikdan mahrum etish jazosini tayinladi. Javobgar (F.I.O.) jazoni o‘tayotgan vaqtda, mening roziligim olinmay 2012-yilning 19-aprel kuni berilgan ishonchnomaga asosan harakat qilgan fuqaro (F.I.O.) nizoli xonadonni (F.I.O.) ga sotgan bo‘lib, ushbu oldi-sotdi shartnomasi Toshkent shahar Chilonzor tumani 8- sonli DNI tomonidan 6-2344-reestr raqami bilan qayd etilgan. O‘zbekiston Respublikasining Oila kodeksi 23-moddasida “Er va xotinning nikoh davomida orttirgan mol-mulklari, shuningdek, nikoh qayd etilgunga qadar, FUQAROLIK ISHLARI BO‘YICHA PROTSESSUAL HUJJATLARLARDAN NAMUNALAR 271
bo‘lajak er-xotinning umumiy mablag‘lari hisobiga olingan mol-mulklari, agar qonun yoki nikoh shartnomasida boshqacha hol ko‘rsatilmagan bo‘lsa, ularning birgalikdagi umumiy mulki hisoblanadi. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasining Oila kodeksi 24-moddasida “Er (xotin) o‘zining nomiga rasmiylashtirgan umumiy ko‘chmas mol-mulkni tasarruf etish bo‘yicha bitim tuzishi uchun xotin (er)ning notarial tartibda tasdiqlangan roziligini olishi lozim. Ko‘rsatilgan bitimni tuzishga notarial tartibda tasdiqlangan roziligi olinmagan er yoki xotin mazkur bitim amalga oshirilganligini bilgan yoki bilishi lozim bo‘lgan kundan boshlab bir yil davomida bu bitimni sud tartibida haqiqiy emas deb topishni talab qilishga haqlidir.” Yuqorida keltirganimdek, nizoli
xonadon oldi-sotdi shartnomasi imzolanayotganda mening roziligim olinmagan, men ushbu oldi-sotdi shartnomasi haqida faqatgina 2013-yilning 1-fevral kuni xabar topdim. O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 113–114-moddalariga binoan, bitim ushbu kodeksda belgilab qo‘yilgan asoslarga ko‘ra sud haqiqiy emas deb topganligi sababli, nizoli bitim haqiqiy emas deb hisoblanadi, haqiqiy bo‘lmagan bitim uning haqiqiy emasligi bilan bog‘liq oqibatlardan tashqari boshqa yuridik oqibatlarga olib kelmaydi va tuzilgan paytidan boshlab haqiqiy emasdir. Yuqoridagilarga asosan, suddan
2012-yil 19-aprel kuni javobgar nomidan ishonchnoma asosida harakat qiluvchi (F.I.O.) hamda (F.I.O.) o‘rtasida tuzilib, Toshkent shahar Chilonzor tumani 8-sonli DNI tomonidan tasdiqlanib, rasmiy ro‘yxat kitobiga 6-2344-raqami bilan qayd qilingan Toshkent shahar Chilonzor tumani 5-mavzesi, 9-uy, 15-xonadonining oldi- sotdi shartnomasini haqiqiy emas deb topishingizni; Sud xarajatlarini javobgarlardan undirishingizni. Ilova:
1.
Nikoh guvohnomasi va tug‘ilganlik haqidagi guvohnomalar nusxasi; 2.
Oldi-sotdi shartnomasi nusxasi; 3.
Ma’lumotnoma; 4.
Davlat boji to‘langanligi haqidagi kvitansiya; 5.
Da’vo arizadan nusxa; 6.
Pasport nusxasi; 7.
Boshqa hujjatlar. Sana imzo F.I.O
FUQAROLIK ISHLARI BO‘YICHA PROTSESSUAL HUJJATLARLARDAN NAMUNALAR 272
Fuqarolik ishlari bo‘yicha Toshkent shahar Uchtepa tumanlararo sudiga
Da’vogar: (F.I.O.) Toshkent shahar Chilonzor tumani 3-mavze 9-uy 15-xonadonda istiqomat qiladi ARIZA Mening javobgar (F.I.O.) va boshqalarga nisbatan oldi-sotdi shartnomasini haqiqiy emas deb topish haqidagi da’vo arizam mazmunan ko‘rib chiqilib, qonuniy qaror qabul qilinguniga qadar nizoli Toshkent shahar Chilonzor tumani 5- mavzesi 9-uy 15-xonadoniga barcha notarial harakatlarni amalga oshirilishiga taqiq qo‘yishingizni so‘rayman.
Da’vogar: imzo F.I.O. Sana____________
Fuqarolik ishlari bo‘yicha Uchtepa tumanlararo sudiga
Da’vogar: (F.I.O.) , Toshkent shahar Chilonzor tumani 3-mavze 9-uy 15-xonadonda yashaydi
Mening javobgar (F.I.O.) va boshqalarga nisbatan oldi-sotdi shartnomasini haqiqiy emas deb topish haqidagi da’vo arizam yuzasidan sudga murojaat qilinishida to‘lanishi lozim bo‘lgan davlat bojining qisman to‘langanligini inobatga olib, davlat bojining qolgan qismi fuqarolik ishi mazmunan ko‘rib chiqilguniga qadar kechiktirishingizni so‘rayman.
Da’vogar: imzo (F.I.O.) Sana____________ FUQAROLIK ISHLARI BO‘YICHA PROTSESSUAL HUJJATLARLARDAN NAMUNALAR 273
Qo‘shimcha da’vo arizasi namunasi
Fuqarolik ishlari bo‘yicha Toshkent shahar Uchtepa tumanlararo sudiga
Da’vogar: (F.I.O.) Toshkent shahar Chilonzor tumani 3-mavze 9-uy 15-xonadonda istiqomat qiladi
Javobgar: (F.I.O.) Toshkent shahar Chilonzor tumani 3-mavze 9-uy 15-xonadonda istiqomat qiladi QO‘SHIMCHA DA’VO ARIZASI (uydan ko‘chirish haqida) Men fuqaro (F.I.O.) bilan 2003-yilning mart oyida qonuniy nikohdan o‘tib oila qurganman, bu haqida Sobir Rahimov tumani FHDYo bo‘limida 1056-son bilan dalolatnoma yozuvi qayd etilgan. Birgalikdagi turmushimizdan ikki nafar farzandlarimiz bor. Turmush o‘rtog‘im (F.I.O.) bilan birgalikdagi turmushimiz davomida, ya’ni 2009-yil 13- martda nizoli Toshkent shahar, Chilonzor tumani, 5-mavzesi, 9-uyning 15-xonadonini sotib olganmiz. Turmush o‘rtog‘im (F.I.O.) O‘zbekiston Respublikasi JKning 168-moddasi 3-qismi “a” bandi bilan ayblanib, sud unga nisbatan ozodlikdan mahrum etish jazosini tayinladi. Turmush o‘rtog‘im jazoni o‘tayotgan vaqtda, mening roziligim olinmay, 2012-yilning 19-aprel kuni berilgan ishonchnomaga asosan harakat qilgan (F.I.O.) nizoli xonadonni (F.I.O.) ga sotgan. Ushbu oldi-sotdi shartnomasi Toshkent shahar, Chilonzor tumani, 8-sonli DNI tomonidan 6-2344-reestr raqami bilan qayd etilgan. Ish yurituvingizdagi meni javobgar va boshqalarga nisbatan bitimni haqiqiy emas deb topish yuzasidan yuritilayotgan fuqarolik ishi muhokamasida ushbu da’vo talablarimni mantiqiy davomi sifatida, uydan javobgarni va uning oilasini ko‘chirishni so‘rayman. O‘zbekiston Respublikasi Uy-joy kodeksining 11-, 54- va 70-moddalarida turar joyga bo‘lgan mulk huquqi muddatsizligi, fuqarolar va yuridik shaxslarning, davlatning huquqlarini hamda qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlarini buzmagan holda shaxsning o‘ziga tegishli turar joyga o‘z xohishi va manfaatlariga ko‘ra egalik qilish, undan foydalanish va uni tasarruf etish, shuningdek, o‘zining mulk huquqi buzilishini bartaraf etishni talab qilish huquqidan iboratligi, fuqarolarni munitsipial, FUQAROLIK ISHLARI BO‘YICHA PROTSESSUAL HUJJATLARLARDAN NAMUNALAR 274
idoraviy uy-joy fondi va aniq maqsadli kommunal uy-joy fondining uylaridagi turar joydan foydalanish huquqini yo‘qotgan deb topish ijaraga beruvchining yoki ushbu turar joyda yashab qolgan boshqa doimiy foydalanuvchilarning da’vo arizasiga binoan sud tartibida amalga oshirilishi, munitsipial, idoraviy uy-joy fondi va aniq maqsadli kommunal uy-joy fondining uylaridagi egallab turilgan turar joydan ko‘chirilishiga ushbu kodeksda belgilangan asoslar bo‘yicha yo‘l qo‘yilishi, ko‘chirish sud tartibida amalga oshirilishi ko‘rsatilgan. Yuqoridagilarga asosan, suddan
Javobgar (F.I.O.) va uning oila a’zolari (F.I.O.), (F.I.O.), (F.I.O.)larni Toshkent shahar Chilonzor tumani 5-mavze 9-uy 15-xonadondan boshqa turar joy bilan ta’minlamasdan ko‘chirishingizni. Ilova: 1.
Nikoh guvohnomasi va tug‘ilganlik haqidagi guvohnomalar nusxasi; 2.
Oldi-sotdi shartnomasi nusxasi; 3.
Uy hujjatlari; 4.
Davlat boji to‘langanligi haqidagi kvitansiya; 5.
Da’vo arizasidan nusxa; 6.
Pasport nusxasi.
Sana: imzo F.I.O. Qarshi da’vo arizasi namunasi Fuqarolik ishlari bo‘yicha Toshkent shahar Mirobod tumanlararo sudiga
Da’vogar: (F.I.O.) Mirobod tumani, Furqat ko‘chasi 45-uyda istiqomat qiladi Javobgar: (F.I.O.) Mirobod tumani Furqat ko‘chasi 78-uyda istiqomat qiladi QARSHI DA’VO ARIZASI (Oldi-sotdi shartnomasini haqiqiy emas deb topish haqida) Fuqarolik ishlari bo‘yicha sudga da’vogar (F.I.O.) da’vo arizasi bilan murojaat qilib, javobgar (F.I.O.) ni oila a’zolari bilan uydan ko‘chirishni so‘ragan. Vaholanki, ushbu da’vo talablarini qonunga zid hisoblayman. Chunki, men javobgar (F.I.O.) dan 10.200.000 so‘m qarz olgan edim. Ushbu qarz summasini uch oylik muddatda qaytarmaganimdan so‘ng, qarz evaziga uyni o‘tkazib berishga majburladi. Shundan so‘ng nizoli uyni notarial tasdiqlangan oldi-sotdi shartnomasiga asosan o‘z nomiga rasmiylashtirib oldi. FUQAROLIK ISHLARI BO‘YICHA PROTSESSUAL HUJJATLARLARDAN NAMUNALAR 275
Mazkur oldi-sotdi shartnomasi qarz evaziga amalga oshirilganligini Mirobod tumani 2-sonli davlat notarial idorasi notariusi (F.I.O.) va guvoh (F.I.O.) lar ham tasdiqlashadi. O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik kodeksiga ko‘ra, agar shartnoma taraflar o‘rtasida bo‘lgan qarzning evaziga amalga oshirilgan bo‘lsa, bunday bitim o‘z-o‘zidan haqiqiy emas deb topilishi ko‘rsatilgan. Bundan tashqari, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Sudi Plenumining 2001-yil 14-sentabrdagi “Uy-joy nizolari bo‘yicha sud amaliyoti haqida”gi qarorining 10-bandida tushuntirilishicha, uy- joylarga nisbatan oldi-sotdi shartnomalarini haqiqiy emas deb topish da’volari bo‘yicha sudlar ishlarni ko‘rishda bunday bitimlar mulkdorning erki va xohishiga ko‘ra amalga oshirilganligini e’tiborga olishi lozim. Agar shartnoma taraflar o‘rtasida bo‘lgan qarzning evaziga amalga oshirilgan bo‘lsa, bunday bitim o‘z- o‘zidan haqiqiy emas deb topilishi, taraflar o‘rtasida bo‘lgan munosabatlar qarz shartnomasi majburiyatlaridan kelib chiqadigan qoidalar tartibida hal etiladi. Yuqoridagilardan kelib chiqib, suddan
Qarshi da’vo arizasini qanoatlantirib, oldi-sotdi shartnomasini haqiqiy emas deb topishingizni; Oldi-sotdi shartnomasini tasdiqlagan Mirobod tumani 2-sonli davlat notarial idorasi notariusi (F.I.O.) ni ishga jalb qilishingizni hamda (F.I.O.) ni guvoh sifatida chaqirishingizni. Ilova: qarz olganlik to‘g‘risida tilxat; oldi-sotdi shartnomasining nusxasi; uy hujjatlari; davlat boji to‘langanligi haqidagi kvitansiya; da’vo arizasidan nusxa; pasport nusxasi.
Da’vogar: imzo F.I.O. Download 4.58 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|