№ hujjat ҳ O`z. Varaq Sana imzo varaq 5321400 ngkst

Mahsulotlar tarkibi va xossalari. Kokslash gazlari termik kreking 
gaziga o'xshaydi, lekin to'yingan uglevodorodlarning miqdori unda ko'proq. 
Benzinning tarkibida to'yinmagan uglevodorodlar va oltingugurtli 
birikmalar ko'p bo'lib uni tovar benziniga dastlab gidrogenlamasdan kiritishini 
qiyinlashtiradi. Benzin sifatini yaxshilashning istiqbolli variantlari bo'lib toza 
holda chuqur gidrogenlash; to'g'ri haydalgan benzin bilan aralashmasini 
gidrotozalab gidrogenizatni keyinchalik riforminglash; to'g'ri haydalgan dizelli 
fraksiyalar bilan aralashmasini fraksiyalardan ajratish va uni riforminglash. 
Yengil gazoyl pech va gaz-turbina yoqilg'ilarini ishlab chiqarishda 
qo'llaniladi. Gidrogenlashdan keyin dizel yoqilg'isiga yuborish kerak. 

---

№ hujjat 
ҳ 
O`z. 
Varaq 
Sana 
imzo
varaq 
5321400 – NGKST
Fozilov S.F.
Rahbar:
Bajardi
: 
Ochilova D.U. 
Og'ir gazoylni texnik uglerodni ishlab chiqarish uchun xom ashyo 
tayyorlaydigan termik kreking qurilmalariga yoki qozonxona yoqilg'isiga 
yuboriladi. Gidrogenlashdan keyin uni katalitik kreking yoki gidrokreking 
xom ashyosi sifatida qo'llash mumkin. 
Neft koksi asosan yoqilg'i sifatida va faqat 20 % alyuminiy sanoatida 
anodli massani po'lat quyish sanoatida grafitlangan elektrodlarni uglerod 
sulfidni, kal’siy karbid va kremniyni olish uchun qo'llaniladi. 
I.3. Suyuq fazadagi termik reaksiyalarning xususiyatlari 
 
Atmosfera bosimida bir sm
3 
gazda tahminan 10
19
, xuddi shu hajmdagi 
suyuqlikda esa taxminan 10
21
molekula mavjud. Gazda 10 MPa bosim ostida 
molekulalarning konstentrastiyasi qancha bo’lsa suyuqlikdagi molekulalarning 
konstentrastiyasi ham xuddi shuncha bo’ladi. Shuning uchun reakstiyalarni 
suyuq fazada o’tkazish mono–va bimolekulyar reakstiyalar tezligining nisbati 
nuqtai–nazaridan ularni gazli fazada yuqori bosim ostida o’tkazilganiga barovar 
bo’ladi. Natijasida haroratlar teng bo’lganda uglevodorodlar va neft 
mahsulotlarining suyuq 
fazali termik reakstiyasiyalari kondensastiya 
mahsulotlarining ancha ko’p chiqishiga va parchalanish mahsulotlarining 
kichik 
chiqishiga 
olib 
keladi. 
Suyuq 
fazadagi 
uglevodorodlarning 
o’zgarishlarining yig’indi natijasiga ma’lum darajadagi «katak effekti» va 
solvatlanish ta’sir ko’rsatadi. Gaz fazada uglevodorod molekulalari radikallarga 
parchalanganda ular shu zumdayoq uzoqqa uchib ketadi. Suyuq fazada 
radikallar qo’shni molekulalardan tuzilgan «katak» bilan qurshab olingan. 
Radikallarning 
kinetik 
mustaqqil 
zarrachalar 
bo’ladigan 
masofaga 
yiroqlashtirish uchun qo’shimcha aktivastion to’siqni engish kerak bo’ladi, bu 
aktivastion to’siq katakdan radikalni diffuziyasining faollanish energiyasiga 
tengdir. Boshqa tomondan esa rekombinastiyalash uchun ham radikallar katakli 
effektni engishi kerak.
Natijada suyuqlikdagi radikallarning yig’indi konstentrastiyasi gaz 
fazasidagiday bo’ladi. Ammo, agar radikallar massasi va faolligi jihatidan katta 
farq qilsa unda katak effekti radikallarning stastionar konstentrastiyasini 
o’zgartirishi mumkin, bu esa gaz fazadagi reakstiyaga nisbatan suyuq fazali 
reakstiyaning faollanish energiyasining o’zgarishiga olib keladi.
Solvatlanish qutbli zarrachalarning o’zaro ta’sir etish tezligiga ancha 
ta’sir ko’rsatadi. Suyuq fazali radikal reakstiyalarning tezligi solvatlanishga 
deyarli bog’liq emas. 

---

№ hujjat 
ҳ 
O`z. 
Varaq 
Sana 
imzo
varaq 
5321400 – NGKST
Fozilov S.F.
Rahbar: