& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti

O`zlestirilgen ga`p
Qurlιsι o`zgertilip, mazmunι saqlanιp berilgen basqanιn` ga`pine o`zlestirilgen ga`p delinedi.
Tuwra ga`pti o`zlestirilgen ga`pke aylandιrg`anda avtor ga`pindegi dep , degen, dedi, deydi, desti ha`m t.b. baylanιstιrιwshιlιq xιzmettegi ko`mekshi feyiller o`zlestirilgen ga`ptin` quramιnda saqlanadι yamasa olardιn` ornιna ayttι, soradι ha`m t.b. feyilleri qollanιladι.


Tuwra ga`p O`zlestirilgen ga`p

1. A`ne, siz jan`a anιq tu`sindin`iz,-dedi og`an u`shinshi jigit. 2. Sonda qanday is boyιnsha keldin`iz?-dep soradι ol. 3. –biyik shιn`larg`a, ba`lentliklerge talpιnamιz,-dedi ha`mme kewilli ra`wishte

1.U`shinshi jigit onιn` jan`a anιq tu`singenligin ayttι 2. Ol onιn` qanday is boyιnsha kelgenligin soradι. 3. ha`mme kewilli ra`wishte biyik shιn`larg`a, ba`lentliklerge talpιnatug`ιnlιg`ιn ayttι.

Tuwra ga`ptin` bayanlawιshι atlιqtan yamasa modal so`z bolιp kelgende, o`zlestirilgen ga`pte sol bayanlawιsh xιzmetindegi so`zge eken ko`mekshi feyili dizbeklesip tabιs sepliginde aytιladι. Mιsalι
Tuwra ga`p O`zlestirilgen ga`p

1. «Bul kisi menin` uztazιm»,-dedi tursιnay 2. Kesesine kultivattsiyalaw kerek, -dedi jamal

1.Tursιnay bul kisinin` o`zinin` uztazι ekenligin ayttι. 2.Jamal kesesine kultivattsiyalaw kerek ekenligin ayttι.

3.Tuwra ga`ptegi avtor ga`pi baylanιstιrιwshι so`zden basqa o`z bayanlawιshιna iye bolιp kelgende, o`zlestirilgen ga`p birgelkili bayanlawιshlι boladι.
4, So`ylewshi tuwra ga`pti o`zlestirilgen ga`pke aylandιrιp aytqanda, onι azι-kem o`zgertip qollanadι.Bunday jag`dayda tuwra ga`ptegi feyil bayanlawιsh hesh qanday o`zgeriske ushιramastan, avtor ga`pindegi ko`mekshi feyil arqalι baylanιsadι. Sintaksislik xιzmeti jag`ιnan ken`eytilgen ag`zalι jay ga`p yamasa bag`ιnιn`qιlι qospa ga`p wazιypasιn atqaradι.