0 ‘zbek3ST0n tarixi umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 8- sinfi uchun darslik

Xonlik Norbo'tabiy 
hukmronligi davrida
1763-yilda taxtga Abdulkarimbiyning nabi- 
rasi Norbo‘tabiy o'tqazildi (1763-1798). 
NorboHabiy tez orada Chust (hozirgi Na­
mangan viloyatidagi tuman)ni bo‘ysundirdi. So‘ng o‘zining yana bir 
raqibi Namangan hokimi Irisqulibiyga qarshi qo‘shin tortdi. Bu yu- 
rish ikki tomon o ‘rtasida sulh tuzish bilan yakunlandi. Norbo‘tabiy
119

---

o‘zidan norozi bo‘lgan shahzodalarni turli viloyat va tumanlar hokimi 
etib tayinladi. Shu yo‘l bilan muxolifatning qarshiligini susaytira oldi.
1776-yilda Norbo‘tabiy Qo!qon xonlaridan birinchi bo‘lib xon- 
likning fals deb atalgan o‘z pulini zarb ettirdi. Manbalarda qayd eti- 
lishicha Norbo‘tabiyning bir falsiga bir bosh qo‘y sotib olish mumkin 
bo‘lgan. Xonlikning mustaqil ravishda o‘z pulini zarb etishining 
tarixiy abamiyati bu davlatning amalda ham mustaqil davlat ekanligini 
anglatishi bilan belgilanadi. Norbo‘tabiy davrida ekinlardan mo‘l hosil 
olinishi evaziga bozorda narx-navo arzonlashdi. Xonlikning qudrati 
har tomonlama oshdi. Norbo'tabiy siyosiy barqarorlikka crishgach, 
vafotidan oldin, katta o‘g‘li Muhammad Aminhekni Marg‘ilonga, o‘r- 
tancha o‘g‘li Olimbekni To‘raqo‘rg!onga hokim etib tayinladi. Nor- 
bo‘tabiyning vafotidan so‘ng xonlikda bir-biriga muxolifatchi bir nech- 
ta guruh vujudga keldi. Ulardan biri Olimxon va ukasi Umarxonni, 
Norbo'tabiyning o‘gay akasi Xo‘jibiy boshchiligidagi ikkinchi guruh 
esa Norbo‘tabiyning kenja o‘g‘li Rustambiyni qo‘llab-quvvatladilar.
ТГТ 
• 1709-yil - 0 ‘rta Osiyoda uchinchi o‘zbek davlati — Qo‘qon xonligi 
j* 
tashkil topdi.
• 1776-yil - Norbo‘tabiy xonlikda birinchi bo‘lib Qo‘qonning o ‘z 
pulini zarb ettirdi.
1. Qanday omillar Farg'ona vodiysini yagona davlatga birlashtirishga