0 ‘zbek3ST0n tarixi umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 8- sinfi uchun darslik
Download 248 Kb. Pdf ko'rish
|
8-sinf-O\'zbekiston tarixi-2019
Boborahim Mai
Mashrab g ‘ammlarning ig‘vosi bilan dinga shak keltirganlikda ayblanib, 1711-yilda o‘lim jazosiga hukm etildi. 144 Tarixnavislik XVIII-XIX asrlarda Qo‘qon xonligida ko‘plab ta- rixiy asarlar yaratildi. Mazkur davr tarixchilaridan Abdulkarim Fazliy Namangoniy 1822-yilda Umarxonning topsbirig‘iga binoan, ,,Umarnoma“ asarini yozib tugatdi. U 5000 baytdan iborat tarixiy asardir. Xon saroyida qozi askar lavozimida ishlagan Mirzo Qalandar Mushrif Isfarangiy Amir Umarxonning maslahati bilan „Shohnomayi nusratpayom “ (,,G‘alabadan xabar beruvchi shohnoma14) tarixiy asarini yozdi. Umarxon davrining ko!zga ko‘ringan tarixchisi, Norbo‘tabiyning nabirasi Muhammad Hakimxon to ‘ra ibn Ma’sumxon to ‘radan (1802-1870) „Muntaxab ut-tavorix“ („Saralangan tarixlar“) asari me- ros qoldi. Bu asar Buxoro amirligi va Qo‘qon xonligi tarixiga doir muhim manbalardan bin sanaladi. Unda 0 ‘rta Osiyo xalqlarining ijti- moiy-siyosiy va madaniy hayotiga doir qimmatli ma’lumotlar mavjud. Toshkentlik tarixchi olim Muhammad Solihning „ Tarixi jadidayi Toshkand“ („Toshkentning yangi tarixi14) asari Vatanimiz tarixini o‘r- ganishda muhim manba sanaladi. U X V -X IX asrlar Turkiston tarixi, jumladan, Toshkent tarixi, Qo‘qon xonligi tarixi ilmiy nuqtayi naza- ridan yozilgan qimmatli asardir. Xonlikda me’morchilik ham juda rivojlangan. Bu- xorodan bir guruh binokorlar taklif etilib, ko‘plab madrasa, masjid, maqbara, karvonsaroy, ko‘prik va muhtasham binolar bunyod etildi. Xalq orasida Madrasayi Mir nomi bilan mashhur bo‘l- gan Norbo'tabiy madrasasi, Daxmayi Shohon ansambli va Norbo'tabiy daxmasi kabi hozirgacha saqlanib kelinayotgan me’moriy obidalar shular jumlasidandir. Norbo!tabiy madrasasi XVIII asrning oxirida bunyod etilgan. U to‘g‘ri to ‘rtburchakli, bir qavatli, hovlili va to ‘rt minorali me’moriy obida. Madrasada gumbazli masjid va panjaralar o4rnatilgan 12 ta derazali darsxona ham mavjud. Hovlisi atrofida esa peshayvonli hujralar joylashgan. Daxmayi Shohon (shohlar maqbarasi) esa XIX asrning birinchi choragida qurilgan. Unda Norbo4tabiy va uning av- lodlari dafn etilgan. Daxmaga peshtoq orqali kirilgan. Daxmayi Shohonda xonning onasiga atab qurilgan Modarixon maqbarasi ham joylashgan. Xonlikda Madalixon, Kamol qozi, Tunqator, Haqquli 1 0 - O ‘zbekiston tarixi, 8 -sin f Download 248 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling