0‘zbekiston respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Nazorat va muhokama uchun savollar

1. 
   Infratuzilmaning nechta turi raavjud?
   
2. 
   ASMda infratuzilma turkumlanadimi?
   
3. 
   Qishloq ishlab chiqarish infratuzilmasining o‘ziga xos xu- susiyatlari nimada ifodalanadi?
   
4. 
   Qishloq ishlab chiqarish infratuzilmasi rnajmui nimani ifo- dalaydi?
   
5. 
   Infratuzilma qanday shakllarda namoyon bo‘ladi?
   
6. 
   Infratuzilma tizimida ijtimoiy infratuzilmaning rolini aytib bering.
   

3. 
   BOB. QISHLOQ ISHLAB CHIQARISH
   INFRATUZILMASINING RIVO JLANISHI
   
   1. 
      Fermer xo‘jaliklari bilan infratuzilma korxonalarining o‘zaro aloqalarini tartibga solishning institutsional va bozor
      

mexanizmlari
Qishloq xo‘jaligi raqobatli bozor tuzilmasi va o‘ziga xos bozor mqposabatlari tizimiga ega bo‘lgan, milliy iqtisodiyotning muhim sohalaridan biri hisoblanadi. Iqtisodiyotni modemizatsiyalash sha- roitida qishloq xo‘jaligi tarmoq mahsuloti bilan boshqa tarmoq- lar mahsulotlari o‘rtasidagi narxlar nomutanosibligining o‘sishi bilan tavsiflanuvchi vaziyat yuzaga keldi. Bozor munosabatlari- ning rivojlanishi bir butun bozor organizmini bir me’yorda faoli- yat ko‘rsatishini ta’min etuvchi va unga yordamchi tavsifga ega bo‘lgan bozor infratuzilmasiga ma’lum darajada bog‘liqdir. Bozor infratuzilmasi bozor xo‘jaligiga xizmat qiluvchi muassasalar, tash- kilotlar, davlat va tijorat korxonalaridan tashkil topadi. Bozoming qaror topishi bir qator iqtisodiy asoslarga tayanadi. Barcha bozor- lar tnrli mezonlardan kelib chiqqan holda, o‘z tavsifiga ko‘ra qu- yidagicha tarzda tasniflanishi mumkin:
Ishlab chiqaruvchi va iste’molchi o‘rtasida ikki xil: tovar ish- lab chiqarish va muomala qonunlariga muvofiq tarzda amalga oshuvchi aloqalar mavjud. Abdug‘aniyev A.A fikriga ko‘ra bo­zor bir qator muhim iqtisodiy funksiyalami bajaradi^I. Faoliyat ko‘rsatayotgan bozorlaming turli tumanligi ulami qishloq xo‘jaligi mahsulotlari bozori; qishloq xo‘jaligi uchun moddiy-texnik resurs- lar bozori; xizmat ko‘rsatish sohalari bozorlariga ajratish imkonini beradi. Quyidagi rasmda qishloq xo‘jalik mahsulotlari bozorining tartibga soluvchi, rag‘batlantiruvchi va boshqa qator funksiyalari keltirilgan.
Mustaqil tovar ishlab chiqaruvchilar sonining ko‘pligi, alohida ishlab chiqaruvchining narxga ta’sir eta olmasligi, bozorga kirish

lo’siql arming mavjud emasligi, mahsulotlaming bir xilligi va stan- dartlashganligi, tarmoqqa kirish to‘siqlarimng yo‘qligi, erkin raqo- batli bozoming asosiy belgilari bo‘lib hisoblanadi.

Qishloq xo’jaligida bozor funksiyalari
Mahsulot ishlab chiqarishda mehnatning ijtimoiy xarakterining tan olinishini ta’minlaydi
Moddiy resurslardan samarali foydalanish hisobiga ishlab chiqa- rish samaradorligini rag’batlantiradi
Normal faoliyat ko'rsatayotgan har bir korxona uchun foyda
olishni ta’minlaydi

Qishloq xo‘jalik mahsuloti sifatini oshirishga turtki beradi.

Mahsulot birligiga to‘g‘ri keladigan ishlab chiqarish xarajatlarini
kamaytirishning kuchli omili bo‘lib xizmat qiladi

Qishloq xo'jalik mahsuloti narxining barqarorlashuviga yoidam
beradi
Tovar ishlab chiqaruvchilarni mahsulotga boTgan talab va taklif to‘g‘risidagi axborot bilan ta’minlab agrar ishlab chiqarishni tartibpa soladi

Qishloq xo’jaligida FTTning jadallashuviga turtki beradi

Ishlab chiqarish fazalari o'rtasida o‘zaro aloqalaming
o‘matilishiga ko‘mak beradi

Agrar sohada ijtimoiy muammolami hal etishga yordam beradi