0‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi s. M. MahKamov, K. S. Mahmudjonova


Download 1.46 Mb.
bet22/139
Sana14.08.2023
Hajmi1.46 Mb.
#1666939
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   139
Bog'liq
Tayyor dori turlari texnologiyasi (S.Mahkamov) unlocked

Suzgichlar

Navi

Kapillarlar diametri, nnnk




Ф1

4,5-7.0




Ф2

2.5—1.5

Keramika

Ф3

1.9-2,5

Ф5

1.3-1.9




ф7

0.9-1.3




Фц

0.19




00

200-300




0

150-200




1

90-150

Shisha

2

40-90




3

15-40




4

10-20




5

0.7-1.5




ЕК

1.4-1.8




EKI

1,4-1,0

Membranali

ЕК II

0,8-1.0

(Zeys firmasi)

С

8,0-1,4




А

1,2-0.3 0,025-0,003

Sartorius firmasi




0,3-0.6
0.1-0.2


MDH mamlakatlari sanoatida „Vladipor" membranali suzgich- lami ishlab chiqarish Vladimir shahridagi sun’iy tola ilmiy-tek- shirish instituti (VNIISS) da yo'lga qo'ygan.
Ishlab chiqarish unumdorligi va ishlatilishi bo'yicha bunday suzgichlar 4 xil bo'ladi:
№ 1 (0,15 mkm);
№ 2 (0,2 mkm);
№ 3 (0.45 mkm);
№ 4 (0,6 mkm).
42
Suvli va spirt-suvli eritmalami suzib sterillash maqsadi- da МҒА-А № I (0,2 mkm), MFA-A № 2 (0,50 mkm); kerami- ka suzgichlardan Ғ^-Ғц. shisha suzgichlardan esa № 5 ishlatila- di (2-jadvai).
1974-yilda l.V.Besedina va O.l.Belovalar polipropilendan taxtakachlash yo'ii bilan olingan suzgichni ishlatishni taklif qila- dilar. Bu suzgich 5-8 mkm zarrachalarni ushlab qolish imkoniyati- ga ega.

  1. jadval

Baromeinbranali suzgichlar

Firma nomi

Jarayon

Ishlatilishi

Amican (Gollandiya)

Ultrasuzish

Ferment. gormon, nuklein kislota- lar. virus. polipeptid. oqsillar ishlab chiqarish

Altalaval (Shvetsiya)




Antibiotik. fermentlar. qon zardobi. gormonlar olishda, polisaxaridlami tasniflashda, suvdan bakteriyalarni ajratishda

Millipore (AQSh)

teskari osmos

Qon zardobi. plazma va albuminlami tozalash. suv va suyuq- liklardan pirogen moddalarni ajratish. Yuqori darajada tozalangan apirogen suvni olishda

MiHipore (AQSh)

Ultrasuzish (teskari osmos)

DNK, viruslar, oqsillar, vitamin- lar (B|?), glukozalami tozalashda. Yuqori darajada tozalangan apirogen suvni olishda


Suzish nazariyasi. Yot modda zarrachalari va mikroorganizm- laming suzgich yordamida ushlanib qohshi quyidagi ikkita nazari- ya bilan izohlanadi:

  1. Ekran nazariyasi.

  2. Suzgich devori ichki qatlamlarida yuz beradigan hodisa.

Ekran mexanizmli suzgich teshigining diametri yot moddalar diametridan kichik bo'lishi lozim, ya'ni katta zarrachalar suzgich yuzasida ushlanib qolishi kerak.
Ikkinchi nazariya bo‘yicha mikroorganizm va yot moddalar- ning ushlanib qolishi elektrokinetik adsorbsiya mexanizmiga asos- lanadi. Suzgich musbat potensialga ega bo'lganligi uchun kapil- larlardan o'tayotgan suyuqlik tarkibidagi yot moddalar va mikro- organizmlar elektrokinetik adsorbsiya ta'sirida kapillar devorlari- da, ya’ni kapillar diametridan kichik bo'lgan suyuqlik zarrachalari suzgichning suzish paytida ushlab qoladi.
Amalda ko'proq ishlatiladigan membranali suzgichlar kapil- larining diametri 0,22 mkm ga, eng kichik bakteriya diametri esa 0,3 mkm ga teng bodadi. Demak, membranali suzgichlarda suyuq- likni suzganda zarracha va mikroorganizmlar ekran hamda kapil- lar devorlarida elektrokinetik adsorbsiya hisobiga ushlanib qoladi. Membranali suzgichlar plastina holida. 100—150 mkm qalinhkda polirner qovurg'a (karkas)dan tayyorlanadi. Kapillar qa'rida ush- lab qoladigan suzgichlar esa taxtakachlash. yuqori haroratda ish- lov berish, yelimlash yo‘li bilan shisha, po‘lat, chinni, keramika, asboselluloza aralashmasi sun'iy polimer tolalardan tayyorlanadi. Bunday suzgichlarning qalinligi membranali suzgichlardan 20^10 marta ortiq (2-6 mm) bo'ladi va mexanik yot moddalar elash, sorbsiya va inersiya mexanizmi yordamida ushlanib qoladi. Bun- da kapillarlarning diametri 1.6 mkm ga teng bo'lsa ham 0,3 mkm dan kichik bodmagan bakteriyalar 100 % ushlanib qoladi.
Suzish jarayonini boshlashdan oldin suzgichlarning maqbul ishlash tartibi va zichligi belgilab olinadi. Buning uchun suzgichlar „pufakcha nuqtasi“ bo'yicha tekshiriladi. Bu suzgich kapillarida- gi suyuqlikning havo yordamida siqib chiqarilishiga bogdiq. Suv bilan namlangan suzgichga bosim berilsa, kapillar ichidagi suyuq- lik yuza qavatiga pufakcha bo'lib chiqadi. Bosim kuchi kapillar diametriga bog'liq bo'ladi. Shu bosim „pufakcha nuqtasi" deyilib, u suzgichning bir me'yorda ishlashini ta'minlaydi.
Misol: „Millipor" suzgichi uchun „pufakcha nuqtasi-1 3.8 atm. „Vladipor1' suzgichining MFS № 1 turi uchun 0.5 atm, MFS № 4 uchun 3 atm ga teng.
Suzish jarayonida yot mexanik moddalarning yopishish (adgeziya) kuchidan suyuqlikning gidrodinamik oqim kuchi katta bo'lganda ular suzgichdan o‘tib ketadi.
IssiqliK jarayonlari
Ishlab chiqarishda issiqlik uzatish yoki sovutish jarayoni yuz beradi. Issiqlik uzatish bir jismdan ikkinchisiga o'tishi bilan yuzaga keladi. Bu jarayon issiqlik o'tkazish. konveksiya (aralashib ketish) va nur tarqatish ko'rinishida kechadi.
Amalda murakkab issiqlik almashtirgichlar ham ishlatiladi. Ish- lab chiqarishda shu usullarga binoan ishlaydigan isitish va sovutish jarayonlari amalgaoshiriladi.

Download 1.46 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   139




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling