1- бўлим Қадимги дунёда жисмоний тарбия

II-бўлим. ЯНГИ ДАВРДА ЖИСОМНИЙ ТАРБИЯ. 
XIV-XVI асрлардаёқ феодал жамият ичида янги ишлаб чиқариш кучлари 
тараққий этди ва мувофиқ янги ишлаб чиқариш муносабатлари таркиб топа бошлади. 
Лекин XVII асрнинг ўрталарига феодал муносабатлари ҳукумрон бўлиб, 
капитализмнинг тараққий этишига халақит берар эди. Бундай ахвол узоқ вақт 
сақланиб туриши мумкин эмас эди. Буржуазия аста-секин Европа мамалкатларининг 
экономикасини ўз қўлига ола борди ва сиёсий ҳокимятини забт этишига харакат 
қилди. Буржуа ревалюциялари етилиб келмоқда. 1648 йилда Англияда ва 1789 йилда 
Францияда содир бўлган буржуа революцияси капитализм ғолиб қила бошлаганлиги 
ва қарор топа бошлаганлигидан далолат берар эди. Шунинг учун аҳмияти бўйича 
“европа масштабидаги” ревалюция бўлган, улар европа жамиятидаги янги сиёсий 
тузум деб эълон қилганлар. Европа мамлакатларида феодализмдан капитализмга, 
сколостик мактабдан буржуазия жисмоний тарбиясига ўтабошлади. 
Янги даврни биринчи босқичида (англияда содир бўлган буржуазия 
ревалюциясидан то Париж коммуниасигачан). Бу даврда жисомний тарбияни ўсиб 
келаётган назарий асослари ташкил этила бошлади, улар ҳозирги вақтига 
социалистик, ривожланаётган ва капиталистик мамалакатларни жисмоний маданий ва 
спорт амалиётида фойдаланиб келинмоқда.
Иккинчи даври (Париж коммунасидан то октябр ревалюциясигача). Иккинчи 
даврда жисмоний тарбияни буржуазия системасида ривожланишини ўзига хос 
ҳусусияти шунданки, бунда сиёсий ғояларни кейинчалик такомиллаштириши давом 
этади. Шу билан бирга саноат ривожланган давлатларда буржуазия реакцион 
ривожланиш йўлига ўтабошлайди ва жисомний тарбия ёшларни урушга тайёрлаш 

---

40 
манфатларига ҳам Европа ва Америка миллий-озодлик халқ харакатларини бостириш 
мақсадида фойдаланилади. 
Учинчи давр-жисомний тарбия ва спортни буржуазия системасини 
ривожланишига хозирги вақтгача давом этади.