37 Кўриш анализаторининг структураси Shox parda, gavhar va shishasimon tana ko'zning optik tizimini tashkil qiladi. Butizimlar ikki yuzasining har qaysisi numi sindiradi. Agar bu nur sinishlarining barchasieliborga olinsa, ko‘zning optik tizimini talqin qilish juda murakkablashib ketadi. Shuninazarda tutib, masalani soddalashtirish uchun nurlar ko‘zning optik tizimidan o‘tishjarayonida bir marta sinadi, deb faraz qilinadi Ko‘zning optik tizimi narsalarningkichraygan va teskari aniq tasvirini to‘r parda hosil qiladi. Uzoqdagi narsalargaqaralganda ko‘z optik tizimining umumiy nur sindirish quwati 59 dioptriya chamasida,
yaqindagi narsalarga qaralganda 70,5 dioptriyagacha ortadi. Buning sababi shundaki,uzoqdagi narsadan nurlar ko‘zga parallel tu- shadi va ularni to‘r pardaga fokuslash uchunkuchli sindirish zaruriyati bolmaydi. Yaqin masofadaga jismdan ko‘zga tarqoq nurlartushadi. Ularni to‘r pardaga fokuslash uchun kuchli sindirish kerak. Bunga gavhamingqavariqligini oshirish yofli bilan erishiladi.
Gavhami qoplagan kapsulaning chetlari sinn boylamlariga o‘tadi, ular kipriksimon
tanaga birikkan. Sinn boylamlari doim tarang turganidan kapsulani tortib, gavhami siqadiva yassiroq shaklda ushlab turadi. Kipriksimon tanada silliq muskul tolalari bor.Ularning qiqarishi Sinn boylamlarining tarangligini bo'shashtiradi, gavharga bo`lganbosim kamayadi va u elastikligi tufayli qavariqligini oshiradi. Ko‘zning to‘r pardadanturli masofada turgan narsalarni ravshan ko‘rishga moslashuvi akkomodatsiya dejiladi.Akkomodatsiyani ta‘minlaydigan kipriksimon muskullarni ko‘zni harakatlantiruvchi nervtarkibidagi parasimpatik tolalar nervlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |