1. Бозор и=тисодиёти шароитида сифатни бош=ариш


- мавзу. Ягона ылчов системаси (СИ) ва уни таъминлаш


Download 0.66 Mb.
bet24/49
Sana22.06.2023
Hajmi0.66 Mb.
#1647633
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   49
Bog'liq
Sifat menejmenti

7- мавзу. Ягона ылчов системаси (СИ) ва уни таъминлаш



  1. Улчов сифати, унинг турлари, хусусиятлари ва тавсифи

  2. Ягона ылчов тушунчаси ва унинг мохияти. Халкаро ылчов бирлиги (СИ) ва унинг таркиби

  3. Ягона ылчов тизимини ташкилий тизими




  1. Ылчов сифати, унинг турлари, хусусиятлари ва тавсифи

Улчанаётган катталикни ва=т, улчов тенгламалари ва ани=ликни таъминловчи шароитдан бо\ли=лик характеридан келиб чикиб хамда улчов натижаларини ифодалаш услубларига кура ылчаш турларини бир неча гурухларга ажратиш мумкин.


1. Улчанаётган ктталикни ылчаш ва=тига бо\ли=лигига кура статик ва динамик улчовлар мавжуд. Статик улчовлар мобайнида улчанаётган катталик ва=т буйича узгармайди. Масалан, жисмларни улчамлари, босимни доимий =иймати ва бошкалар.
Динамик улчов натижалари ва=т буйича узгариб туради, масалан, тебранишлар амплитудасини ылчаш, хаво хароратини сутка давомида ылчаш ва х.к.
2. Улчов натижаларини олиш услубига кура тугридан-тугри ва иккиламчи ылчаш турлари мавжуд. Тугридан-тугри ылчаш натижасида масалан, бирор махсулот вазнини тарози ёрдамида ылчаш, тугридан тугри линейка ва бошка асбоблар ёрдамида деталларнинг улчамини ани=лаш мумкин.
Тугридан тугри ылчаш тенгламаси
Q = X ,
бу ерда Q- катталикни хакикий =иймати;
Х- улчов натижасида олинган =иймат.
Иккиламчи ылчаш услубига кура асосий улчаниши лозим былган катталик эмас, аксинча у билан функционал бо\ланишда былган бошка катталиклар улчанади. Улчов тенгламаси =уйидагигича ифодаланади


Q = f уХ1, Х2, .... Хn),

бу ерда Х1, Х2, .... Хn - тугридан-тугри услубда улчанадиган катталиклар.


Иккиламчи улчовга мисоллар сифатида геометрик шаклларнинг юзаси ва жисмнинг хажмини ылчашни куриш мумкин. Бунда шакл томонлари уS=axb) ёки жисмнинг геометрик улчамларини уV= l x h x b) ылчаш туфайли ани=ланадиган катталик топилади.


Ушбу турдаги ылчаш усулини куллаш улчанадиган объект улчамига (ута кичик ёки ута катта) ва мураккаблигига (у шаклан ёки табиатан) бо\ли=.
Масалан, харита тузилиб, ер майдонини ылчаш, тандирдаги олов хароратини ылчаш ва бошкалар. Сув бугининг харорати t ва унинг энтальпиясини i буг босими P =иймати оркали ани=лаш; эритмаларнинг иссиклик сигимини C =иймати уларнинг концентрацияси а ва хароратидан бо\ли=лиги хам иккиламчи ылчаш турларига мисол была олади

Download 0.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   49




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling