15.Qonun tushunchasi. Qonunlarning turlari.Falsafa qonunlari.
Qonun - muayyan shart-sharoitlarda voqealar rivojining xususiyati va yunalishini belgilaydigan. ma’lum bir kat’iy natijani takozo etadigan ob’ektiv dunyodagi narsa va xodisalarning muxim. zaruriy. umumiy. nisbiy barkaror munosabatlaridir.
Tabiat qonunlari, er yuzidagi barcha qonunlar, jamiyat qonunlari kishilarning ijtimoiy munosabatlari bilan boglikligini kursatadi.. Yana bir farki shuki, jamiyat qonunlariga nisbatan tabiat qonunlari asta-sekinlik bilan uzgarib boradi.
Ijtimoiy qonunlar ma’lum bir davr mobaynida amal qilib sungra, uz urnini yangi qonunlarga bushatib beradi, ba’zilari uz kuchini yukotadi. Ibtidoiy jamoa tuzumi, kuldorlik, feodalizm va kapitalistik tuzumga xos qonunlar, uzgarishlar bunga misol bulishi mumkin.
16.Falsafa kategoriyalari borliqni bilish va anglashning muhim bosqichlari.
Борлиқ бизнинг мавжудлигимиз асоси, нотирик, тирик табиатнинг яшаш усулидир. Макон ва вақт ҳақидаги фалсафий қарашларни умумлаштириб ва бу категориялар мазмунини дунё ҳақидаги ҳозирги табиий-илмий билимлар билан бойитиб, юқорида айтилганлар нуқтаи назаридан макон ва вақтнинг асосий хоссаларини қайд этиб ўтамиз - макон кўламлилик, бир жинслилик ва кўп ўлчовлилик билан тавсифланадиган мавжудлик тартиби, вақт эса давомлилик, орқага қайтмаслик ва изотроплик, яъни мумкин бўлган барча йўналишларнинг тенг ҳуқуқлилиги хос бўлган воқеаларнинг ҳаракат тартиби ва кетма-кетлигидир.
«Борлиқ» категорияси фалсафа пайдо бўлиши билан шаклланган ва изчил назарий қизиқиш предметига айланган бўлсада, дунё ҳақида одамлар анча олдинроқ
фикр юрита бошлаганлар ва бу тасаввурлар кўп сонли афсоналар ва мифларда бизгача етиб келган. Борлиқ муаммосини фалсафий англаб етишга илк уринишлар милоддан аввалги биринчи минг йилликда вужудга келган қадимги ҳинд ва қадимги хитой фалсафаларидаёқ кузатилади. Борлиқ хақидаги қарашлар айниқса юнон фалсафасида ривожланди.
Do'stlaringiz bilan baham: |
