Baxo - tovarlarni pulga aiirboshlash normasidir.
Erkin bozor iktisodiyotida baxo fakat nimani kanday ishlab chikarish zarurligini emas, balki kim uchun ishlab chika zarurligini xam aniklab beradi. Tovarlar (xizmatlar) baxo mikdori, kiymati anik turdagi aloxida tovarlar uchun operatsiyalarini ifodalaydi.
Iktisodiy agentlar - aloxida shaxslar, uy xujaligi, korxona davlat, ijtimoiy tashkilotlardir.
4. <Ishlab chikarish imkoniyatlari
Ikgisodiyot ixtiyorida turgan mavjud resurslar va bilimlar xisobiga xar kanday ikki xil maxsulotni naksimal xajmda ishlab chikarish mumkinligi - bu ishlab chikarish imkoniyatidir.
Ishlab chikarish imkoniyatlari:
a) resurslarning cheklanganligi, kamyobligi;
b) iktisodiyotning samaradorligi;
v) iktisodiy tanlov;
g) alternativ xarajatlar tutrisida ma’lumot beradi.
Bozor - tovarlarni ixtiyoriy ayirboshlash yuli Bilan taksimlashning ijtimoiy mexnizmidir.
Radsonal (foydali) xarakat - resurslar cheklangan sharoitda eng kam sarf xarajat kilib, foydani maksimal darajada oshirish uchun kilinadigan iktisodiy xarakatdir.
Ratsional xarakat, ya’ni foydaga erishish uchun buladigan xarakat xarajatlarsiz bulmaydi. SHШШuning uchun xarajat bilan foyda, olingan natijalar takkoslanadi.
Masalan, foydali xarakat kilib ishchi ish xaki oladi, tadbirkorlar - foyda, iste’molchilar esa konikish xosil kiladi. Olgan foyda yoki zarariga karab ularning yurish-turishlari xam uzgaradi.
Ishlab chikarish omillari - mexnat, er, mashina, asbob anjomlar, binolar va xomashyolarni maksulot ishlab chikarish xizmatlarni bajarishdagi foydalanish xarajatlaridir.
Kurinib turibdiki, xodisa va jarayonlarni iktisodiy taxlil kilish usullari koidalar bir-birlari bilan boglanib ketadi biri ikkinchisini tuldiradi. Bunda tuplangan xakikiy ma’lumotlar tartibga solinadi, tushuntiriladi va umumlashtiriladi.
Barcha fanlar empirikdir, ya’ni ularning barchasi faktlarga asoslanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |