1-laboratoriya ishi oziq-ovqat mahsulotlari tarkibidagi namlik miqdorini aniqlash Ishning maqsadi

 
Ishni bajarish tartibi 
Nitritlarni aniqlashning spektrofotometrik usuli. Nitratlar miqdorini aniqlash 
nitrotoluolning rangsiz kompleksini hosil bo„lishiga asoslangan. Usul yuqori 
sezuvchanlikka ega. (0,016 mg/kg). 
Kerakli reaktivlar: konsentrlangan sirka kislotasi, alyuminiy gidrookisidi, toluol, 
sulfat kislotasi. 
Aniqlash texnikasi. 25 g maydalangan (sabzavotlar qirg„ ichda, donlar kofe 
maydalagichda, go„sht mahsulotlari go„sht qiymalagichda) hajmi 250 ml bo„lgan tiqinli 
Erlenmeyer kolbasiga solinadi va sabzavotlar va donlarga 50-100 ml distillangan suv 
qo„shilib 15 minut chayqatilgan holda toksik elementlardan tozalanadi (go„sht 
mahsulotlarini tozalash uchun 5 ml konsentrlangan sirka kislotasi ham qo„shiladi). 
Keyin ekstrakt matoli filtr bilan filtrlanadi qv 25-50 ml alyuminiy gidroksidi 
suspenziyasi qo„shiladi. 30 minutdan keyin alyuminiy gidroksidi cho„kmasi kulrang 
tusga kirgach kulsiz qatlanuvchi filtr bilan (ko„k, qizil, sariq tasmali) filtrlanadi va 
filtratdagi nitratlar miqdori aniqlanadi. 
Nitratlar miqdorini aniqlash uchun 5 ml tekshirilayotgan eritma 100 ml li 
konussimon kolbaga solinadi, 5 ml toluol va 15 ml sulfat kislotasi (3:1 nisbatda) 
qo„shiladi. Eritma 5 minut davomida bo„laklovchi voronkada chayqatiladi, 20 
o
C gacha 
sovutilgach rangsiz organik qatlam olib tashlanadi va spektrofotometrda 1=1 sm li 
kyuvetada, X = 284 nm to„lqin uzunligida distillangana suvga nisbatan optik zichligi 
aniqlanadi. 
Nitratlar miqdori kaliy nitrat eritmasidan foydalanib tayyorlangan kalibrlash 
grafigidan foydalanib aniqlanadi. Nitratlar miqdorini aniqlashda taqqoslash eritmasi 
sifatida distillangan suvdan foydalaniladi. Namunadagi nitratlar miqdori quyidagi 
formula yordamida hisoblanadi: 
A • V• 0,001 •lOOO 
X = -------------
M • V
1 
Bu yerda:
A - aniqlanadigan moddalaming kalibrlash grafigi bo„yicha aniqlanadigan 
Piyoz 
90 
Pero-piyoz 
400 
800 
Ko„katlar (salat, shpinat, щavel, 
petrushka, selderey, kinza, ukrop) 
1500 
3000 
Shirin qalampir 
200 
Kabachik 
400 
Tarvuz 
60 
Qovun 
90 
Qovoq 
60 
Uzum, olma, nok 
60 
Bolalar oziqasi: 
mevali konservalar 
50 
sabzavotli konservalar 
100 

---

miqdori, mkg 
V- 
filtratning umumiy hajmi, ml; 
V 
1 
-tekshirilayotgan hajm, ml;