1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati: 
1. Mirziyoyev Sh.M. Mustaqillik – ezgu niyatlarimiz, buyuk maqsadlarimiz 
ro‘yobi yo‘lida qudrat manbai. Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning O‘zbekiston 

---

-177- 
Respublikasi mustaqilligining yigirma to‘qqiz yilligiga bag‘ishlangan tantanali 
marosimdagi nutqi. “Yangi O‘zbekiston”, 2020-yil, 1-sentabr 2-bet. 
2. O‘qituvchi va murabbiylar – Yangi O‘zbekistonni barpo etishda katta kuch, 
tayanch va suyanchimizdir. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat 
Mirziyoyevning o‘qituvchi va murabbiylar kuniga bag‘ishlangan tantanali 
marosimdagi nutqi. “Yangi O‘zbekiston”, 2020-yil, 1-oktabr 3-bet. 
3. “Yangi O‘zbekiston”, 2020-yil 3-noyabr, 210-son 3-bet. 
4. Mavrulov A. Uchinchi Renessans – munosib kelajak poydevori, “Yangi 
O‘zbekiston”, 2020-yil 6-oktabr, 190-son, 3-bet. 
5. Munavvarov Z. Yangi Renessans – daxldorlik sharafi va mas’uliyati, “Yangi 
O‘zbekiston”, 2020-yil 15-sentabr, 176-son, 3-bet. 
 
Gadoyeva Munira Muxamedova 
Buxoro viloyat XTXQTUMOHM “Pedagogika, psixologiya 
va ta’lim texnologiyalari” kafedrasi katta o‘qituvchisi 
YANGI O‘ZBEKISTON TARAQQIYOTIDA AMIR TEMUR O‘GITLARIGA 
AMAL QILISHNING AHAMIYATI 
Annotatsiya: Ushbu maqolada Amir Temur o‘gitlari va ularning bugungi 
kundagi ahamiyati xususida so‘z yuritilgan. Hozirgi zamonda taraqqiyot uchun 
muhim masalalar haqida fikrlar tahlil qilingan. 
Kalit so‘zlar: ta’lim-tarbiya, Amir Temur, yoshlar, o‘gitlar, taraqqiyot. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2020-yil 6-
noyabrda qabul qilgan “O‘zbekistonning yangi taraqqiyot davrida ta’lim tarbiya va 
ilm fan sohalarini rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmoni hamda “Ta’lim 
-tarbiya tizimini yanada takomillashtirishga oid qo‘shimcha chora tadbirlar 
to‘g‘risida” gi qarorida xalq ta’limi tizimidagi islohotlarni yanada takomillashtirish 
va ilmiy jihatdan qo‘llab quvvatlash to‘g‘risida aniq vazifalar belgilab berildi.

---

-178- 
Mazkur hujjatlarda Xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va malakasini 
oshirish bilan bog‘liq masalalarga ham alohida e’tibor qaratilib, sohadagi rahbar va 
pedagog xodimlarni “Hayot davomida o‘qish” tamoyili asosida uzluksiz malaka 
oshirish tizimiga transformatsiya qilish vazifasi qo‘yilgan. 
Ta’lim-tarbiya ishi bugungi kunda ta’lim oluvchilarning har tomonlama 
rivojlantirishini ta’minlovchi majmuaviy jarayon sifatida namoyon bo‘lmog‘i kerak. 
Shuning uchun ham mazkur jarayon turli yoshdagi ta’lim oluvchilarning aqliy 
rivolanishi, o‘quv-biluv jarayonida faoliyati, tahsil olishi va rivojlanishining o‘zaro 
aloqadorligini ta’minlashga yordam bermog‘i lozim. Xuddi shu borada ta’lim-
tarbiyada Amir Temur o‘gitlari orqali o‘quvchilarni bilim sifatini a’lo darajada 
ko‘tarish hayotga tatbiq etish, amalga oshirib borish ko‘zda tutiladi.
«Biz kim – mulki Turon, amiri Turkistonimiz. Biz kim – millatlarning eng 
kadimi va eng ulugi – turkning bosh buginimiz», «Millatning dardlariga darmon 
bo‘l...» degan Amir Temurning ma’naviy siyosatini yoshlar ongiga singdirish davr 
taqozosi. Negaki, Amir Temur va uning davri hakida so‘z ketganda, ko‘z o‘ngimizda 
yirik sarkarda, buyuk davlat arbobi, qonunshunos, iste’dodli notiq, ruhshunos, shu 
bilan birga, el yurtni sevgan, uni jahonga mashhur qilgan buyuk inson namoyon 
boladi. 
Amir Temur davlatida yoshlar mamlakatning tayanchi hisoblangan. Shuning 
uchun ham Sohibqiron navkarlikka olinishi lozim bo‘lgan yigitlarni intizomga rioya 
etish, mamlakatga ixlos bilan xizmat qilish, sipohiylikning sir-asrorlarini mustahkam 
egallash, el-yurt ichirgan tuzni oqlashga da’vat etadi. Ana shu tarbiya temirdek 
mustaxkam qo‘shin uchun zamin bo‘lishi tabiiydir. 
Sohibqiron bir ugitida shunday deydi: «Millatning dardlariga darmon bulmoq 
vazifangizdir. Zaifalarni ko‘ring, yo‘qsillarni boylar zulmiga tashlamang. Adolat va 
ozodlik dasturingiz, rahbaringiz bo‘lsin». 
Bu ugit va vasiyatlar real hayot uchun mo‘ljallab bitilgan. Ushbu davlatda 
hukmron g‘oyalarni el ongiga singdirish yo‘l-yo‘riqlari kuchli bo‘lgan. Tug‘ri, agarda 

---

-179- 
mukammal va mustahkam g‘oya bo‘lmaganida Amir Temur shunday katta salatanatni 
barpo etarmidi?! Yo‘q albatta. 
Amir Temur davlatida yosh avlod tarbiyasi masalasida so‘z yuritganda uning 
chinakam vorislari sifatida bobomiz pand nasihatlariga amal qilishimiz ham farz, ham 
qarz chunki bu ugitlar bebaho xazinadir. 
Vatanparvar, insonparvar, erksevar va milliy g‘urur tuyg‘usi kuchli odam 
bo‘lgani bois Turkistonni mug‘ullar asoratidan ozod qildi. Bu yerda markazlashgan 
davlat tuzib, uni boy va buyuk bir o‘lkaga aylantirdi. 
“Temur tuzuklari”-sohibqiron ma’naviyatining ulkan xazinasi. Bu asarni 
o‘kigan sari, oradan asrlar o‘tgan bo‘lsa-da, shu bugungi turmush chigalliklarini 
anglayotgandek, ularni xayolan yechayotgandek bo‘laverasan, kishi. 
Shu bilan birgalikda, Sohibqironning bu ugitlari yosh avlodni milliy gurur, 
milliy e’tiqod, milliy madaniyat va milliy ma’naviyatga e’tibor berish yo‘lida 
tarbiyalaydi. Amir Temur shunday yozadi: “Hayotim mobaynida besh narsaga qat’iy 
amal qildim. Ular quyidagilar: 
1. Aql–ul narsaga qodir kuch, sidqidildan ishlatsang maqsadingga yetkazadi. 
2. Tafakkur – fikrlash va mushohada qilish qobiliyati, quvvai xofizasi kuchli 
inson har qanday mushkulu mushkulotlarini oson qilish yo‘lini topa oladi. 
3. Qilich – ul yigitning yo‘ldoshi – el-yurt osoyishtaligining posboni. 
4. Iymon ul insonni barcha jonlilardan farqlantirib turguvchi xususiyatdir. 
5. Iymonli odam xiyonat qilmaydi, qarindosh-uruglari, elu xalqning or-
nomusini himoya qiladi, xalollik va poqlikni fazilat biladi.
Kitob (bitik) – barcha bunyodkorlik, yaratuvchilik va aql-idroq, ilmu-
donishmandlik asosidir, hayotni o‘rgatuvchi murabbiydir”. 
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, Yangi O‘zbekiston taraqqiyoti davrida 
ayniqsa, Amit Temur o‘gitlariga, pand-nasihatlariga amal qilish, shaxsiy namuna 
ko‘rsatish orqali, har bir vatanparvar shaxs o‘z hissasini qo‘sha oladi.