1. t e X n o L o g ik jih o z L a r n I htsoblash va

K on stru k tiv talab lar qurilmani loyihalash, tayyorlash, tashish va 
o 'rn atish bilan bog'liq bo'ladi. Qurilm alar tarkibi unifikatsiyalangan 
qismlardan, standartlashtirilgan va o ‘zaro alm ashinuvchi detallardan 
iborat boMishi lozim. U shbu konstruktiv elem entlar arzon va qayta 
ishlanayotgan m a h s u lo tg a z a ra r lita ’s i r k o ‘rs a tm aydiganm ateriallardan

---

tayyorianadi. Q urilm a va uning detailari m inim al m assaga ega bo'lishi, 
ularni tayyorlash texnologiyasi oddiv, am m o m u k am m al b o ‘lishi 
lozim. Katta o ‘lcham li apparatlarning tarkibiv qismlarga ajralishi va 
oson y i g ‘ilishi ularni tashish va montaj qilishni yengillashtiradi.
Qurilmani loyihalash ja ra y o n id a erg o n o m ik talab lar ham hisobga 
olinishi lozim. E rgonom ika - jih o z ishini b o sh q arish jara\ onida m ehnat 
sharoitlarini inson im konivati va qobiliyatiga m oslash m uam m ola rini 
o 'rganadigan fandir. E rgonom ik talablar jih o z konstruksiyasiga ope- 
ratorni samarali m ehnat qilishi uchun y orda m beruvchi gigienik sha- 
roit va estetik m uhit yaratish talablarini belgilaydi.
G ig ien ik talab lar qatoriga ish jo y in in g yoritilganligi. harorati. 
namligi, changlar konsentratsiyasi, shovqin va vibratsiya darajasi kabi 
k o 'rsa tkic hla r kiritiladi.
M ashinaga k o 'rsa tiladiga n estetik tala b la r uning shaklini bajara- 
yotgan vazifasiga m osligi. originalligi, o ic h a m l a r n in g mutanosibligi, 
rangi va boshqa bir qator k o 'rsa tkic hla r b o 'y ic h a dizaynerlik yechim - 
larining asosini tashkil etadi.
A n tro p o m etrik k o ‘rsatk ich la r jihozning boshqaruv organlarini 
inson gavdasi va boshqarishda ishtirok etuvchi a ’zolari oMchamlariga 
m on an d bo'lishini ta'm in lay d i. M isol uchun. boshqaruv dastaklari 
va tugm achalarining shakli, o i c h a m i va joylashuvi inson qo'lining 
uzunligiga m on an d b o ‘lishi lozim. H ar bir boshqaruv jarayonlari 
q o ’lning tabiiy harakati tufayli, ortiqcha egilishlar va z o ‘riqishlarsiz 
bajarilishi kerak.
M ash in ag a k o ‘rsatilgan fiziologik, psixofiziologik va psixologik 
talablar m ashina va operator o ‘rtasidagi m a 'lu m o t almashinish tezligi 
insonning k o 'r is h va eshitish qobiliyatiga m os bo'lishini. boshqarish 
usullarining soddalashuvini va boshqaruv m oslam alarining jism o n iy
k am k uch bilan surilishini konstruktiv jih atd an ta'm inlaydi.