1-tema: qaraqalpaq tili hám oníŃ basqa pánler menen baylaníSÍ Joba

Terminler
Ilim hám texnikanıń, sanaat hám awıl xojalıǵınıń hár túrli tarawlarına qatnaslı qollanılatuǵın bir mánili sózler terminler dep ataladı.
Termin sózler hárbir ilim tarawına tán atamalardı bildiredi:
1) Til ilimine baylanıslı (lingvistikalıq) terminler: leksika, fonetika, grammatika, morfologiya, sintaksis, atlıq, kelbetlik, feyil, sinonim, antonim, útir, noqat, soraw belgisi, t.b.
2) Kórkem ádebiyat (ádebiyattanıw) terminleri: roman, povest, poeziya, poema, lirika, teńew, peyzaj, komediya, novella, gúrriń, osherk, kompozitsiya, syujet, uyqas, t.b.
3) Matematikalıq terminler: algebra, geometriya, kvadrat, qosıw, alıw, kóbeytiw, teń sanlar, teńleme, qosındı, alımı, bólimi, t.b.
4) Geografiyalıq terminler: globus, geografiyalıq karta, materik, klimat, qurǵaqlıq, meridian, ekvator, t.b.
Terminler dúnya júzindegi barlıq tillerdiń kópshiligine ortaq bolıp ta keledi. Bunday termin sózler internatsionallıq terminler dep ataladı. Mısalı: klass, elektr, kombayn, traktor, morfologiya, sintaksis hám t.b.

5-TEMA: QARAQALPAQ LEKSIKOGRAFIYASÍ. ULÍWMA HÁM ARNAWLÍ SÓZLIKLER. TARAWLÍQ TERMINLERDE SÓZLIKLER
Joba:
1.Leksikografiya pániniń maqseti hám waziypalari 
2. Leksikografiya haqqında túsinik. 
3. Teoriyalıq leksikografiya 
4.Ámeliy leksikografiya 

Volterdiń aytıwı boyınsha sózlik bul álipbe tártibine túsirilgen álem 

sıyaqlı. Túsindirme sózlik bolsa bul da álipbe tártibindegi pútkil álem. Barlıq 
kitaplar sózlikke jámlesken, onnan tek ǵana ózińe keregińdi ala biliwiń 
kerek, - dep jazǵan edi Anatol Frans Volterdi qaytalap. Bul sózlerde 
leksikografiyalıq basılımlardıń úlken málimlemelik hám mádeniy potentsialın dıqqat bólingen. 
Demek:

1) Leksikografiya - sózliklerdi dúziw ámeliyatı hám teoriyası menen 

shuǵıllanadı, ol til biliminiń bir shaqabı bolıp, oǵan leksikografiyalıq 
málimlemeni keń kólemde qollana biliw sıpatlı bolıp tabıladı. 
2) Ámeliy leksikografiya - áhmiyetli jámiyetlik xızmetti atqarıp, tildi 
úyreniw, sıpatlaw hám normallasıwın támiyin etedi, tiller aralıq sóylesiw, tildi 
ilimiy tárepinen úyreniwdi alǵa maqset etip qoydı. 
3) Teoriyalıq leksikografiya tiykarınan makrostruktura (leksikanı tańlaw, 
sóz dizbegi, kólemi hám sıpatı, materiallardıń ornalasıw printsipleri) hám 
sózliktiń mikrostrukturası (sózlik maqalanıń qurılısı, sózlik maqalalardıń 
tipleri, sóz tuwralı hár túrli málimlemelerdiń óz-ara qatnası, tildegi 
kórgizbeliliktiń tipleri), sózliklerdiń tipologiyası, leksikografiya tariyxı menen 
baylanısı. 
Bulardan basqa akademiyalıq sózliklerde bar.
Usılay etip, sózlik degenimiz tábiyǵıy yamasa jasalmalı tildiń sózleriniń 
anaw yamasa mınaw semantikalıq málimleme menen qurallanıp, álipbe
tártibinde berilgen sózler jıyıntıǵı bolıp tabıladı. 
Ol óziniń qurılısı, tillerdegi sózlerdiń túrlishe aspektte beriletuǵın júdá 
ájayıp kitap. 
Sózlik lingvistlerdiń ilimiy miynetleriniń unikal ob`ekti, jámiyettiń 
mádeniyatlı aǵzasın qáliplestiriwde ayrıqsha orın iyeleydi.