1. Tortish tavsiflari hisobi (qayta hisobi)

Yo‘l (uchast­ka) kesimi	Peregon (uchast­ka) uzunligi	YUrish vaqti, daq.
Tezlik, km/s
To‘xtovsiz	To‘xtashlar bilan	Farq		To‘xtovsiz	To‘xtashlar bilan	Farq
AB	12.75	11.2	13.7	2.5		68.3	55.8	11.5
BV	16.5	20.8	29.1	8.3		47.5	34.2	13.48
AV	29.25	32	42.8	10.8		54.8	41	13.8

Bajarilgan ishni qayd etish. V(S) va t(S) grafiklari va 7-jadval to‘ldirildi.
IV. TOK EGRILARINI HISOBLASH VA QURISH


9. Tok tavsiflarini hisoblash va qurish


I_d tortish dvigateli iste'mol qiladigan tok kattaligi hamda dvigatel chulg‘amlari bo‘ylab tokning oqish vaqti kattaligi bo‘yicha chulg‘amlarning qizish harorati aniqlanadi va unga ko‘ra elektrovozning yaroqliligi baholanadi.
Poezdni tortishga ishlatiladigan elektr energiya sarfini hisoblash uchun o‘zgaruvchan tokdagi elektrovoz iste'mol qiladigan to‘liq tokning faol tarkibiy qismi kattaligi I_ea ni hamda har bir tok bilan ishlash vaqtini bilish zarur.
Buning uchun poezdlar qatnovi grafiklarida tokning o‘zgarish egrilari I_d(S) va o‘zgaruvchan tokdagi elektrovozlarning I_ea(S) qiymatlari ko‘rsatiladi.
Ushbu grafiklarni qurish uchun o‘zgaruvchan tokdagi elektrovozning tok tavsiflari I_ea(V) ni hisoblash va qurish lozim (I_d toki tezlik tavsiflaridan olinadi) [3, § 68,69].
O‘zgaruvchan tokdagi elektrovoz uchun I_d toklari 6-rasmdagi namuna bo‘yicha cheklovchi liniyalarni hisobga olgan holda berilgan tezlik tavsiflaridan olinadi.
Elektrovozning tortish dvigatellarini ta'minlash uchun kontakt tarmoqdan iste'mol qiladigan I_d toki quyidagi formula orqali aniqlanadi


(24)

bu erda k_ef – o‘zgaruvchan tokning samaradorlik koeffitsienti. Kurs ishidagi hisoblashlarda k_ef = 1 deb, qabul qilish mumkin;

I_B – tortish dvigatellari toklarining yig‘indisiga teng to‘g‘rilangan tok,

I_B = I_d ·a=260*6=1320 (25)

bunda a - parallel ulangan tortish dvigatellari soni;

k_T – bosh transformatorning transformatsiya koeffitsienti bo‘lib, u birlamchi chulg‘am kuchlanishi U₁₀=U_c= 25000 V ning ikkinchi chulg‘am salt yurishi kuchlanishi U₂₀ ga nisbatiga teng. CHunki U_V0 = = 0,9 U₂₀,
(26)

Mazkur kurs ishida 33-pozitsiyada U_VON va 9-pozitsiyada U_VO berilgan kuchlanishlar uchun k_T aniqlanadi. V(I_g) tezlik tavsiflari va (24), (25) va (26) tengliklari asosida turli harakatlanish tezliklarida, 9- va 33-pozitsiyalardagi me'yoriy qo‘zg‘alish tavsiflarida hamda 33-pozitsiyadagi KQ1 va KQ2 kuchsiz qo‘zg‘alishlarda elektrovoz iste'mol qiladigan toklar aniqlanadi. I_d tortish dvigatellarining berilgan toklari va V tezliklar uchun I_d ning olingan qiymatlari 8-jadvalga kiritiladi.

6-rasm
Elektrovozning to‘liq tok faol tarkibiy qismi yoki faol tok I_da quyidagiga teng:


I_da = I_d χ=109*0.782=85.2 (27)

bu erda χ - elektrovozning quvvat koeffitsienti.

Transformatorning salt yurishdagi nisbatan kichik tokini hisobga olmay turib, k_ef = 1 da quvvat koeffitsientini quyidagi formula yordamida aniqlash mumkin
(28)
bu erda - o‘zgartiruvchi qurilma zanjirining bitta tortish dvigateliga olib kelingan ekvivalent va umumiy faol qarshiligi (topshiriqqa qarang).
(27) va (28) tengliklar asosida 100 A ga karrali I_d toklari uchun, 33-pozitsiyadagi B, C, D, E, G nuqtalari va g‘ildiraklarning rels bilan ilashishi bo‘yicha tavsifning cheklash liniyasi bilan kesishishidagi tokka mos keladigan 9-pozitsiyadagi S nuqtasi uchun χ va I_da hisoblanadi.
Hisob natijalari 8-jadvalga kiritiladi va I_da(V) grafigi tuziladi. (3-rasm).
G‘ildiraklarning rels bilan ilashishi bo‘yicha cheklash liniyasi 2-rasmda AV egrisi ko‘rinishiga ega. Hisob-kitoblarni soddalashtirish maqsadida bu kabi egri chiziq I_da (V) grafigida V va S nuqtalaridan o‘tadigan to‘g‘ri chiziq bilan almashtiriladi (7-rasm). Olingan AB liniyasi tezlashish (razgon) davrida I_da toklarini aniqlashda qo‘llanadi.

7-rasm
8-jadval

Elektrovoz iste'mol qiladigan to‘liq tokning faol tarkibiy qismini hisoblash