11-боб. Аудиторлик танлаш

жадвал.
Тасдиқлар тўғрисида йиғиладиган аудиторлик далилларини тўплашда ёндошувлар

Молиявий хисоботни тасдиқлаш	Далиллар йиғиш учун танлашдан фойдаланиш	Далиллар йиғиш учун АУДТдан фойдаланиш
Мавжудлик ёки юзага келиш	Ҳисобга олинган операциялардан танлашни амалга оширинг ва танланган елементлардан тегишли далилларни текширинг ёки тасдиқлашга жўнатинг	Енг катта елементларни, енг кичик елементларни, йил давомидаги охирги операциялар (ўз вақтидаликни тестлаш учун) ёки файлда тез тез фойдаланиладиган елементларни сортировкалаш; шунингдек ноодатий операцияларни излаш учун фойдали
Тўлиқлик	Ҳисобга олинмаган мажбуриятларни излаш учун навбатдаги тўловлар учун танлаб олишни бажариш	Енг қўп фойдаланилган сотувчиларни, ёки енг кам фойдаланилган сотувчиларни ёки ўткан йилги сотувчилар рўйҳатини жорий йил сотувчилар рўйҳати билан солиштириш мақсадида сотувчиларни сортировка қилиш
Хуқуқ ва мажбуриятлар	Бошланғич ҳужжатларни ҳисобга олган ҳолда, мавжудлиги бўйича тестлашни амалга ошириш	Ноодатий бўлган операцияларни кўриб чиқиш учун файлларни сортировка қилиш
Баҳолаш ёки тақсимлаш	Елементлани танлаб олинг ҳарид хақида келишув ёки счет фактурага ўхшаш ҳужжатлар манбаларигача кўзатинг	Файлларни жамланг ва ҳисоблашларни текширинг
Тақдим етиш ва очиш бериш	Тегишли очиб кўриш учун баҳоларни ёки бошқа елментларни текширинг

17-жадвал молиявий ҳисобот кўрсаткичларини тасдиқлаш учун аудиторлик далилларини тўплаш бўйича алтернатив ёндошувни акс еттиради, шунингдек тўпланадиган маҳсус аудиторлик далиллари наъмуналарини ўз ичига олади.

11.2. Аудиторлик танлашнинг мақсади ва танлаш билан боғлиқ рисклар.

Ички назоратни тестлашда танлашдан фойдаланишдан мақсад ички назорат тизми самарали ишлаш ёки ишламаслигини аниқлаш хисобланади. Агар улар самарали ишламаса, аудитор мустақил процедураларни конструкциялаётганда бошқарувнинг ички воситалари мухокамаси ҳақида қарор қабул қилишда кўриб чиқиши лозим. Счетлар салдосини тестлашда танлашнинг мақсади бу счетлар салдосини бузиб ёзишлар сонини баҳолашдир. Агарда бузиб кўрсатишлар (хатолар) кўп бўлса, аудитор счетлар салдосини тўзатиш имконияти бўлиши учун улар ҳақида билишни истайди. Бироқ танлашда ҳамиша маълум рисклар бўлади. Масалан, аудитор етарлича миқдордаги елементларни кўриб чиқа олмас еди ёки танлаш жами ҳажим учун репрезентатив бўла олмас еди. Шу тариқа, аудиторлар улар текшираётганлар хақидаги нотўғри хулосалар еҳтимолини минималлаштирувчи танлаб олишларни куриб чиқишлари керак.