18 – 03 Транспорт воситаларини ишлатиш ва таoмирлаш
Download 419 Kb.
|
Маъруза. Текис параллел харакат
|
aBx= -aO=3 m/s2, aBy= =2 m/s2
bundan, Shunga o’xshash usullar bilan P nuqtaning tezlanishini aniqlaymiz: aR= =5 m/s2 va RO chiziq bo’ylab yo’naladi. Shunday qilib, shu ondagi tezligi nolga teng bo’lgan P nuqtaning tezlanishi noldan farqli ekan. 135- shakl 2- masala. Radiusi r1=0,3m bo’lgan qo’zg’almas tishli g’ildirak-1 atrofida aylanuvchi (166, a shakl) radiusi r2=0,2m bo’lgan shesternya -2 ning o’qi OA krivoshipga o’rnatilgan. Krivoship o’zining O o’qi atrofida w=1s-1 burchakli tezlik va e=-4s-2 burchakli tezlanish bilan aylanma harakat qilmoqda. Qo’zg’aluvchi shesternya -2 ning gardishida joylashgan D nuqtaning tezlanishi aniqlansin (AD radius krivoshipga perpendikulyar ravishda yo’nalgan). Echish. 1) Masalani echish uchun shesternya -2 ning harakatini tekshirib chiqish kerak bo’ladi. Masalaning shartiga ko’ra A nuqtaning tezlik va tezlanishini aniqlash oson bo’lgani uchun u nuqtani qutb sifatida tanlab olamiz. 2) va -l a r n i h i s o b l a sh. Krivoshipning burchakli tezligi-w va burchakli tezlanishi -e ga asoslanib, A nuqtaning tezlik va tezlanishini aniqlaymiz: vA=OA×w=0,5 m/s; =OA×e=-2 m/s2; =OA×w2=0.5 m/s2. (a) vA va -ning isoralari o’zaro teskari bo’lganligi sababli, shu holatdan boshlab A nuqta sekinlanuvchan harakat qiladi. va -vektorlar shaklda ko’rsatilgan yo’nalishda bo’ladi. 3) w2 -n i h i s o b l a sh. G’ildirak bilan shesternya tutashgan P nuqta shesternya-2 uchun oniy tezliklar markazi hisoblanadi. Demak, shesternya-2 ning burchakli tezligi w2=vA/AR=vA/r2; w2=2,5 s-1 (b) w2 -ning yo’nalishi (shesternyaning aylanishini yo’nalishi) vA -ning yo’nalishi qarab aniqlanadi, uni shaklda yo’g’on strelka bilan ifodalangan. 4) e2 -n i h i s o b l a s h . Avvalgi masaladagi kabi AR=r2 qiymat harakat davomida o’zgarmaydi, shu sababli e2=-10 s-2 (s) e2 va w2 -larning ishoralari o’zaro teskari bo’lganligi uchun, shesternya -2 sekinlanuvchan harakat qiladi. 5) va -l a r n i a n i q l a s h. D nuqtaning tezlanishi (14.5) formula orqali aniqlanadi: ushbu masalada DA=r2 va =DA×e2=-2 m/s2; =DA× =1,25 m/s2 135-a shaklda -vektorni tashkil etuvchilarini tasvirlaymiz. Ular: va (ularni A nuqtadan ko’chirib olib kelamiz); -(aylanish tomonga teskari yo’nalishda bo’ladi); -(D nuqtadan A qutb tomonga yo’naladi); 6) aD -n i h i s o b l a sh. D nuqtadan Dx va Dy -o’qlar o’tkazamiz va barcha tezlanishlarni shu o’qlarga proektsiyalaymiz: aDx=ú ú+ =3,25 m/s2 aDy=ú ú - =1,5 m/s2 bundan aD= m/s2 Download 419 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|