Yakka tadbirkorlik. Agar ishni bir shaxsning o‘zi tashkil etib olib borsa, u
yakka tadbirkor hisoblanadi va mulkka yolg‘iz o‘zi egalik qiladi , tushgan
daromadni ham bir o‘zi o‘zlashtiradi. Yakka tadbirkorlar shaxsiy mulkka
asoslanadi, ishlab chiqarishni tashkil qilish o’zi yoki oila a’zolarining mehnati
asosida amalga oshiriladi. Shaxsiy korxona egasi uning menedjeri hisoblani,
korxonaning barcha majburiyatlarini o’z zimmasiga oladi. Xo’jalik huquqi nuqtai-
nazaridan yakka tartibdagi tadbirkorlik huquqiy shaxs hisoblanmaganligi uchun
uning egasi cheklanmagan ma’suliyatga bo’ladi va faqat fuqarolardan olinadigan
daromad solig’ini to’laydi. U odatda kichik magazin, xizmat ko’rsatish soxasidagi
korxonlar, dehqon xo’jaliklari, shuningdek, huquqshunos, vrach, advokat kabi turli
malakali mutaxassislar xizmati ko’rinishida tashkil qilingan yollanma mehnatga
asoslanadi. Yakka tadbirkorlikning afzallik va kamchiliklarini 1.1- jadvalda
ko’rishingiz mumkin.
1.1 - jadval
Afzalliklari
Kamchiliklari
1) tadbirkor o‘z faoliyatini hech bir
shartnomasiz, faqat o‘z qaroriga binoan,
o’z ixtiyori bilan boshlashi mumkin;
2) yakka tadbirkor hech bir yuqori
kengashga bog‘liq bo‘lmagan holda
qaror qabul qila oladi;
3) tadbirkor faqat o‘z qaroriga javob
beradi va shunga asoslanib ish tutadi;
1) tadbirkor behisob shaxsiy mas’uliyatni o‘z
zimmasiga oladi;
2) agar tadbirkorning ishi barbod bo‘lsa, mol-
mulkini butunlay yo‘qotishi mumkin;
3) tadbirkor sherikchilikning qo‘shimcha
mablag‘iga suyana olmaydi;
4) tadbirkor aksiya yoki boshqa qimmatli
qog‘ozlar chiqarib sotish kabi moliyaviy
4) tadbirkor korporatsiyalardagi kabi
Do'stlaringiz bilan baham: |