3 – Мавзу Янги ва энг янги давр фалсафаси
Download 1.57 Mb. Pdf ko'rish
|
ep8qlHRm88DyJTWi6NSU1RnbEAjlz6AHg0wM4WWD
Жюльен Ламетри
фалсафасининг асосий қоидалари - идеализм ва илоҳиѐтни бутунлай рад этган; - Дунѐни ягона субстанция – материянинг турли кўринишларининг мажмуидан иборат; - Материя яратилмайди, у абадий ва чексиздир; - Руҳ, онг, ҳисиѐтлар табиий келиб чиққан материянинг хоссаларидир; - Материя мукаммал экан, Худога абадий эҳтиѐж йўқ; - Дунѐни билиш мумкинлигига тўла ишонган, билишда энг асосий омил сезги аъзоларидир; - Утилитарист, яъни инсон ҳаѐтининг маъноси – шахсий бахтдир; - Хусусий мулк инсон эркинлигининг шахсий кафолати; - Идеал жамиятни “маърифатли абсолютизм” каби тасаввур қилган. 42 Дени Дидро (1713-1784) – Машҳур файласуфлардан бири. Дидро “Фанлар, санъатлар ва ҳунарлар энциклопедиясини”ни яратиш ғоясини илгари сурган. “Энциклопедия” диний бидъатлардан холи бўлиб, санъат ва ишлаб чиқариш соҳасидаги асосий фанларнинг асосларидан иборат эди. Уни яратишда Дидро билан бирга ўз даврининг буюк файласуфлари бўлган замондошлари Вольтер, Монтескье, Кондильяк, Гольбах ва бошқалар иштирок этдилар. “Энциклопедия”ни яратишга 20 йилдан ортиқ роқ вақт кетган. •Ғайритабиий ҳеч нарса (жумладан Худо ҳам) мавжуд эмас; •Материядан ажралган ғоялар мавжудлигига, руҳнинг ўлмаслигига ишонмайди; •Бутун дунѐ алоҳида субстанция – материядан иборат; •Материя барча нарсалар, барча мавжудотларнинг илу сабабчиси, у адабий, уни яратиб бўлмайди, аниқ мавжуд. Ўзининг хоссаси – ҳаракати туфайли доимий ўзгаришда ва ривожланишда; •Материя кичик зарралардан иборат, унинг комбинациясидан туфайли нарсалар ҳосил бўлади; •Билиш – материянинг ўзидаги материянинг инъикосидир; •Кўплаб билимларнинг манбаи сезгидир; •Ижтимоий антогонизмларнинг сабабини жисмоний меҳнатдан қутулмоқчи бўлган баъзи шахсларнинг “ѐвуз истаклари” туфайли вужудга келган хусусий мулкда кўрган; Фалсафий қарашлари |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling