5-Mavzu: Global korrupsiya ijtimoiy madaniy inqiroz sifatida. O’zbekistonda korrupsiyaga qarshi kurashning ijtimoiy, g’oyaviy asoslari
Download 136.31 Kb. Pdf ko'rish
|
5-mavzu
|
partiyalar va jamoat tashkilotlarini noqonuniy moliyalashtirish kabilarni aytish mumkin. XXI asrda korruptsiyaning eng keng tarqalgan turlari sifatida ma’muriy, maishiy, korporativ, partiyaviy, siyosiy korruptsiyalarni ko’rsatish mumkin. Korruptsiyaning bugungi kunda “davlatni qo’lga olish” kabi ko’rinishi ham jahon amaliyotida kuzatilmoqda. Korruptsiyaning bu turi ham davlat, ham xususiy sektorlardagi ayrim shaxslar, guruhlar yoki firmalarning qonunlarni, qonunchilik hujjatlarini va davlat siyosatining boshqa vositalarini shakllantirishga ta’sir o’tkazish maqsadidagi harakatlarini ifodalaydi. Jahon amaliyotida ro’y berayotgan o’ziga xos jarayonlardan biri mamlakatda kuchli islohotlar amalga oshirilayotganda yoki markazlashgan iqtisodiyotdan bozor iqtisodiyotiga o’tish jarayonida korruptsiyaning kuchli rivojlanishi kuzatiladi. Bugungi kunda korruptsiyaning eng keng tarqalgan ko’rinishi poraxo’rlik bo’lib korruptsiyaning bu turi qandaydir xizmatlar ko’rsatish yoki raqobatli ustunliklarni taqdim etish uchun ma’lum bir moddiy vositani undirish hisoblanadi. Korruptsiya bugungi kunda ko’p hollarda o’tkazilayotgan tenderlarda va turli davlat xaridlarini amalga oshirishda ko’zga tashlanmoqda. Yuqoridagi jarayonlarda foydani “arra” qilish, vakolatni oshirish, byudjet xarajatlari hisobidan amalga oshirilayotgan ishlarning qiymatini oshirib ko’rsatish yoki noqonuniy taqsimlash kabi usullardan foydalanib byudjet pullarini o’g’irlashlar korruptsiyaning eng keng tarqalgan ko’rinishlari hisoblanadi. Mamlakatda “elektron hukumat”ning to’laqonli ishlashi davlat xaridlarining aksariyat qismini va aholi, biznes hamda davlat o’rtasidagi munosabatlarning butun tizimini shaffof qilish imkonini beradi va bu tarmoqning hajmini sezilarli darajada kamaytiradi. Ikkinchidan biznesni rivojlantirishga juda katta ijobiy ta’sir ko’rsatadi. Masalan, Singapurda ko’plab zarur xizmatlarni, masalan, pasport va tug’ilganlik Download 136.31 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|