5А 230401- маркетинг (товарлар ва хизматлар) магистратура мутахассислиги талабалари учун мўлжалланган

 

---

52 
МУНОСАБАТЛАР ТУРИ
Муносабатларнинг аҳамияти * 
Юқори 
Паст 
 
 
 
 
Манфаатларнинг 
умумийлиги 
Альянс (шерик) 
Муносабатлар 
(дўст) 
Юқори 
Муносабатлар 
(рақиб) 
Битим (таниш) 
Паст 
* маҳсулотнинг дифференциацияланиш даражаси; ўрнини босувчи 
товарларнинг мавжудлиги; фойда; компания стратегиясидаги роль; 
бизнес-портфел; харидлар ҳажми; мижозларни осон алмаштириш 
даражасига боғлиқ. 
МУНОСАБАТЛАРНИ БОШҚАРИШ МОДЕЛЛАРИ 
Шерик 
Дўст 
Юқори иқтисодий инвестициялар 
Юқори ўзаро боғлиқлик 
Шерикни алмаштириш билан 
боғлиқ юқори харажатлар 
Якка тартибдаги фикрлар 
Умумий мақсадлар 
Паст (жорий) иқтисодий аҳамият 
Ахборот алмашиш 
Чекланган инвестициялар 
Шерикларга айланиши мумкин 
Эҳтиѐжлар мониторинги, 
биргаликда режалаштириш 
Рақиб 
Таниш 
Муносабаларнинг юқори аҳамияти, 
лекин манфаатларнинг паст 
умумийлиги 
Мустақил уддалаш истаги 
Ҳам мижоз, ҳам рақобатчи 
бўлишлари мумкин 
Хоҳиш эмас, балки мажбурийлик 
сабабли муносабатларга 
киришадилар 
Чекланган инвестициялар ва 
кастомизация 
Бизнесдан кетиш режасига эгалар 
Бошқа шерикларни қидирадилар
Бозор муносабатлари 
Улар кўпчилик 
Стандарт маҳсулотлар ва ишлаб 
чиқарувчилар 
Минимал инвестициялар 
Бевосита эмас, дистрибьюторлар 
орқали ўзаро таъсир кўрсатадалар 
 
4-расм. Харидор ва сотувчининг стратегик шерикчилигини 
бошқариш 

---

53 
умумий буюртмалар бажарилган ва уларни расмийлаштиришнинг 
мослашувчанлиги пастроқ, чуқурроқ жараѐнлари жорий қилинган. 
Буюртма ҳажми одатда кичикроқ бўлган, етказиб бериш тезлиги 
оширилган ва бу товар захираларини қўллаб-қувватлаш
харажатларини пасайтириш учун қилинган. Бу харид вазиятларига 
хос бўлган хусусиятлар қаторига кам сонли таъминотчиларга кўпроқ 
боғлиқлик, маҳсулотда нуқсонлар йўқлиги, таъминотчининг маҳсулот 
ишлаб чиқишда иштирок этиши, «аниқ муддатида» етказиб 
беришнинг амалга оширилиши, коммуникация тармоқларидан 
биргаликда фойдаланиш (энг янги ахборот технологияларини 
қўллаган ҳолда), сервис хизмати кўрсатиш улушининг ўсиши ва 
харид ҳақида қарор қабул қилиш жараѐнининг мураккалашуви ва ҳ.к. 
киради. 
Айрим 
мутахассислар 
(Крапфель, 
Сэлмонд, 
Спекман) 
маркетологларга аввал муносабатларни таснифлашни, сўнгра эса 
мазкур муносабатлар турига мос келувчи бошқариш услубини 
танлашни таклиф қиладилар. Натижада мижоз-шериклар ва бошқарув 
услубларининг таснифи ишлаб чиқилди (4-расм).