6 – Leksiya. Karbonizaciya processinin’ teoriyaliq tiykarlari ha’m texnologiуаliq esaрlari

Diametr, mm	Biyikligi, m	Suwıtıwshı bochkalar sanı	Ulıwma suwıtıw beti	Absorbciya-lıq bochkalar sanı
Ónimdarlıq, t/sut.
1800	23,4	7	290	22	~60
2300	24,0	9	580	20	~100
2680	26,1	10	960	25	~160
3000	27,0	8	1345	17	~250

Kelip túsiwshi suyıqlıqtıń quramı hám natriydiń paydalanıw dárejesi turaqlı bolǵan karbonizaciyalıq kolonnanıń ónimdarlıǵı kolonnadaǵı eń ásten júretuǵın processke baylanıslı. Bunday process natriy bikarbonatınıń ósiwi bolıp esaplanadı. Jeterli ádewir dárejede iri kristallardı alıw ushın waqıt talap etiledi. Kristallıq bóleksheklerdiń payda bolıw máwritinen baslap, suyıqlıqtıń kolonnada bolıw waqtı bolsa, kolonnanıń suspenziya menen bánt bolǵan erkin kólemine baylanıslı, mine usı kólem kolonnanıń ónimdarlıǵın kórsetedi. Sonlıqtan barbotajlı tarelkadaǵı qalpaqlar júdá kishi dóńeslikke iye bolatuǵın etip tayarlanadı, qalpaqtıń astında jaylasqan gazdiń kólemin kishireytiw hám sonıń menen suspenziya menen bánt bolǵan kólemdi keńeytiw ushın.

Kolonnanıń ónimdarlıǵı artıwı menen suwıtqıshlardıń suwıtıwshı beti artıwı kerek (6-tablicaǵa qarań).
Karbonizaciya processin ótkeriw ushın kolonna, kese-kesimli aǵıwshı kontaktlastiriw elementleri menen úskenelengen, olardıń quyılıw orınları hám tesikli kuyıw tarelkaları kolonnanıń absorbciyalıq bóliminde ornatılǵan. Karbonizaciyalıq kolonna (49-súwret) cilindr formasındaǵı ishi gewek ıdıs kórnisinde bolıp, onıń ishinde de ulgi kolonnadaǵı sıyaqlı absorbciyalıq (joqarǵı) zonası 17 dana kese-kesimli agımlı kontaktlestiriw elementlerine 5 iye. Suwıtıwshı zona 8 dana suwıtıwshı cargalarǵa 7 iye bolıp, olar qádimgi dúzilistegi suwıtqıshlardan ibarat. Ammoniylestirilgen sherebe kolonnaǵa shtucer 2 arqalı beriledi, suspenziyanı shıǵarıw shtucer 8 arqalı ámelge asırıladı. “Kúshli” gaz kolonnaǵa 1-shtucer arqalı, hák-tasın kúydiriw pechleriniń gazleri suwıtıw zonasınıń ústinde (súwrette kórsetilmegen) ornatılǵan shtucer arqalı kelip túsedi. Gazdiń kolonnadan shıǵarılıwı 3-shtucer arqalı ámelge asırıladı.
Karbonizaciyalıq kolonnanıń barlıq carǵaları, tarelkaları, basqa bólimleri hám detalları 18-26 markalı sur shoyınnan tayarlanǵan. Kese-kesimli aǵımlı aǵıw ornı bar tarelkanıń polotnosı diametri 40-60 mm bolǵan sańlaqlarǵa iye. Tarelkanıń erkin kesimi 0,017 m²/m³. Tarelkalar arasındaǵı aralıq 800 mm di quraydı. Karbonizaciyalıq kolonna puwlı gazli suyıqlıq penen toltırılǵan. Tarelkanıń erkin kesimi suspenziya tarelka polotnosındaǵı sańlaq arqalı túsip ketpeytuǵınday, al gazdiń háreketine perpendikulyar túrde aǵıw ornına qaray júretuǵın etip esaplanǵan. Bunday sistemada aǵımlar tásirlesiwi suspenziyanıń kolonna boylap júriw jolın uzaytatuǵını anıq, bul ólshemi boyınsha bir tekli kristallanıw múmkinshiligin beredi.