6 – Leksiya. Karbonizaciya processinin’ teoriyaliq tiykarlari ha’m texnologiуаliq esaрlari

48-Súwret. Karbonizaciyalıq kolonnanıń suwıtıwshı bochkası.

Kolonnanıń joqarı bóliminde gaz benen alıp ketilgen suyıqlıq tamshıların ayırıw ushın hám kolonnadaǵı suyıqlıq qáddin baqlap turıw ushın arnalǵan suw ólshewshi shiyshege iye bolǵan eki ishi bos separiciyalıq bochkalar 6 (46-súwretke qarań) ornatılgan. Kolonna joqarısınan qaqpaq penen jabılǵan, onda gazdiń shıǵıwı hám qorǵawshı klapan ornatıw ushın shtucer 7 bar. Kolonnadan shıǵa beristegi gazdiń basımlı (0,2·10⁵ Pa) eki juwıw úskeneleriniń qarsılıǵınan hám gazdiń atmosferaǵa shıǵarıp jiberilgenge shekemgi jollarınıń qarsılıǵına baylanıslı boladı. Kolonnadan shıǵıp ketiwshi gazdiń quramında , hám bolǵanlıǵı sebepli, rejim buzılǵan jaǵdayda ammoniydiń qattı duzları payda bolıwı múmkin, olar truboprovodlardıń diywallarına ótip, olardı tıǵıp taslaydı, olardıń qarsılıǵın asırıp jiberedi hám sonıń menen kolonnanıń basımı kóteriledi. Basımnıń hádden tıs kóterilip ketiwine jol qoymaw ushın (gazdiń kolonnaǵa kire berisinde 3,4·10⁵ Pa) kolonnanıń qaqpaǵına qorǵawshı klapan ornatıladı.

Karbonizaciyalıq kolonnanıń fundamentine bochka-baza 1 ornatılǵan, ol sfera tárizli ultanǵa hám shtucerlerge 10 hám 2, olar arqalı natriy bikarbonatınıń suspenziyası shıǵarıladı hám aralastırılǵan gaz kompressorlar menen (birinshi kirgiziliw) beriledi. Gazdi úskeneniń kese-kesimi boylap teń ólshemili bólistiriliwi hám kolonnanıń ultanına shógip qalǵan natriy bikarbonatın untaqlap jiberiw ushın tómengi bochkada konus tárizli ushlı tislerge iye qaytarǵısh bar. Ekinshi kirgiziliw gazi ushın kirgiziwshi shtucer 9 suwıtıwshı bochkalar zonasında yamasa tikkeley onıń astında ornatılǵan. Keyingi jaǵdayda jeterli dárejede qızdırılǵan (55 ˚C) suyıqlıqtı gazdiń kiriw ornında suwdıń puwlanıwı hám kiriwshi gazdiń ammiak penen úrleniwi sebebinen birden suwıtıw qáwpi bar. Birden suwıtıw, kórsetip ótilgenindey, natriy biokarbonatı kristallarınıń sapasına keri tásir etiwi múmkin.
Bochka hám barbotajlı tarelkalar shoyınnan tayarlanadı. Suwıtqısh bochkalardaǵı qalıńlıǵı 6 mm juqa trubalar tat baspaytuǵın polattan yamasa arnawlı siltige shıdamlı shoyınnan (quramında mass. % 0,5 , 0,4 , 0,4 hám 3,3 C bolǵan) tayarlanadı.
Soda zavodlarında hár qıylı ólshemlerdegi karbonizaciyalıq kolonnalar qollanıladı (6-tablica).
6-tablica