Uu harfi quyidagi o„rinlarda yoziladi: a) bir va ikki bo„g„inli so„zlardagi
qisqa u unlisini ifodalash uchun: kun, tun, qurt; ulug‘, urug‘, uzum kabi; b) urg„uli
bo„g„indagi cho„ziq u unlisini ifodalash uchun: arxitektura, struktura kabi; d)
tarkibida o, a, u unlilaridan biri bo„lgan bo„g„indan so„ng v bilan boshlanadigan
yopiq bo„g„inda keluvchi u fonemasini ifodalash uchun: qovun, sovun, ovul, sovuq,
qirg‘ovul, tovush, tarvuz, tasavvur, quvur kabi; e) birinchi bo„g„inda, u (yu) kelgan
so„zlarning ikkinchi bo„g„inida, aytilishiga muvofiq, u (yu) yoziladi: turmush,
ulush, butun, buyuk, buyum, yulduz, tugun, gumbur-gumbur kabi; f) so„zlarning
ikkinchi ochiq bo„g„inida q yoki g„ fonemalaridan keyin ham u yoziladi: uyqu,
tuyg‘u, urg‘u kabi.
O‘o‘ harfi quyidagi o„rinlarda yoziladi: bir bo„g„inli so„zlarda, ko„p bo„g„inli
so„zlarning birinchi bo„g„inidagi o‘ ni ifodalash uchun: o‘t, qo‘l, o‘tin, ko‘mir, to‘qi
kabi
Ee harfi faqat old qator o„rta-keng e fonemasini ifodalash uchun yoziladi.
Qiyoslang:egat-egat, ekin-ekin, ekspertiza-ekspertiza, lekin-lekin, mehnatsevar-
mehnatsevar, elka-yelka, etmish-yetmish, e’lon-e‘lon, she’r-she‘r kabi.
Kirill yozuvi asosidagi imloga ko’ra Ee, Yeye, Yoyo, Yuyu, Yaya
harflarining yozlishi: Eeharfi qo„yidagi o„rinlarda yoziladi: a) so„zlarning bosh
qismidagi e fonemasini ifodalash uchun: ekin, elak, ertak, ekan, etak, ekran kabi; b)
so„zlarning o„rtasida o„zicha alohida bo„g„in hosil qilgan e fonemasini ifodalash
uchun: poeziya, poema kabi; d) so„z ichidagi bo„g„in boshida kelgan e fonemasini
ifodalash uchun: duet, duel kabi.
Ee harfi qo„yidagi o„rinlarda yoziladi: a) so„z yoki bo„g„in boshida
qo„llangan, shuningdek, o„zi alohida bo„g„in hosil qiluvchi ye fonemalar
birikmasini
ifodalash
uchun:
yer>yer,
yem>yem,
yetmish>yetmish,
razyezd>razyezd, yelim>yelim kabi; b) so„zlarning tarkibida undoshdan so„ng yoki
ikki undosh orasida keluvchi e fonemasini ifodalash uchun: kel>kel, ket>ket,
ter>ter, meµmon>meµmon, telefon>telefon kabi.
Do'stlaringiz bilan baham: |