6-mavzu. Qadimgi dunyo iqtisodiy g’oyalari. Mavzuning o’quv maqsadi

Husayn Boyqaroning taxtga kelishiga bag‘ishlangan 
«Hiloliya»
asaridir. 
1482-yilda yozilgan «Vaqfiya» asarida A.Navoiy shaxsan o‘zining yerlaridan olingan 
daromadi misolida daromadning o‘z xarajatlari va oila ahliga yetarli qismini olib qolib, qolgan 
qismini aholining foydali mehnatiga sarflashga chaqirgan. 0‘g‘rilik, ta’magirlik va zo‘rlik 
hisobiga boylik orttirishga Navoiy keskin qarshi chiqadi. U bunday ishlardan nafratlanadi va shu 
yo‘l bilan boylik orttirayotgan kishilami jamiyat hisobiga yashayotgan va boylik orttirayotgan 
qatlam deb ta’riflaydi. 
A.Navoiy ijodining durdona asarlaridan bin 1500-yilda yozilgan «Mahbub-ul-qulub» 
asaridir. 
4.4. 
Bobur va boburiylar davridagi iqtisodiy g‘oyalar 
Davlat arbobi va qomusiy olim Zahiriddin Muhammad Bobur (14831530) va uning 

---

avlodlari tomonidan ijtimoiy, iqtisodiy va huquqiy masalalarda katta ishlar amalga oshirilganligi 
bizga tarixiy bitiklardan ma’lum. Xususan, Bobuming «Bobumoma» asarida, «Mubayyin» kabi 
to‘plamlarida iqtisodiyotga oid ma’lumotlarga, shu jumladan, soliq siyosatiga katta o‘rin berilgan. 
«Zakot to‘g‘risidagi katta kitob»da esa o‘sha davrdagi soliq, uning turlari to‘g‘risida qimmatli 
fikrlar bildirlladi. Bu asarlami mutolaa qilar ekanmiz, ulardan mamlakatimizning bugungi 
hayotida ro‘y berayotgan iqtisodiy islohotlami, o'zgarishlami tahlil qilish, qisqacha xulosalar 
chiqarish va amaliyotda foydalanish uchun yangi fikrlar, maslahatlar topamiz. 
Bobuming «Mubayyin» asari qonunlar va iqtisodiy masalalarga bag‘ishlangan. Asaming 
nomi ham «qonunlar izohi» ma’nosiga ega. 
 mavzu. MERKANTILIZM 
Mavzuning o’quv maqsadi: 
Merkantilizm iqtisodiy ta’limotining’ mohiyati, Ilk merkantilizm ta’limoti namoyondalari, 
Rivojlang’an merkantilizm xususiyatlari, Merkantilizm va hozirgi zamon