6-mavzu. Sunʼiy gʼovak toʼlliruvchilar. Keramzit ishlab chikarish texnologiyasi. Reja

Keramzit shag‘alini kuydirish va sovitish 
Xalqasimon pechda issiqlik yo‘qolishining oldini olinishi, kanalning yaxshi 
germetizatsiya va teploizolyasiyasi yoqilg‘i sarfini kamaytirish imkonini beradi.
Xalqasimon pechning ishlab chiqarish mahsuldorligi (m
3
/soat) quyidagi formula 
bo‘yicha aniqlanadi: 
P 
x.n
=0,86 A 0,014 n ; 
bu erda:
A-pech qatining umumiy maydoni, m
2
0,014 - 1m
2
pech qati yuzasiga eng katta donasi yirikligi 20mm gacha keramzitning 
solishtirma sig‘imi (terimi);
n-aylanuvchi qat tezligi, ayl/soat 
Xorij amaliyotidan kelib chiqib, shu narsa ma’lumki, xomashyo (sanoat chiqindilari) 
asosida keramzit kabi to‘ldiruvchilar olishda kuydirish ishlari uch barabanli aylanma 
pechda yoki uch-to‘rtta ketma-ket joylashgan pechlarda bajariladi. Ularda nafaqat 
xar bir bosqich uchun qizdirishning optimal tezligi va davomiyligi ta’minlanadi, 
balki turli gazli muhit ham mavjud bo‘ladi. Keramzit ishlab chiqarishda gazli 
muhitning ahamiyati, kuydirishda yuzaga keluvchi kimyoviy reaksiyalar bilan 
tushuntiriladi. Tiklanish muhitida Fe
2
O
3
ning FeO ga o‘tishi nafaqat gaz hosil 
bo‘lishining manbai bo‘lib, balki gilning piroplastik holatga o‘tishida asosiy faktor 
bo‘lib xizmat qiladi. 
Pechning ko‘pchish zonasidagi tiklanish muhitida granulalar yuzasi erishi mumkin, 
shu sababli bu erdagi gazli muhit kam oksidli bo‘lishi kerak. Buning uchun 
ko‘pchigan granulalarda tiklanish muxiti ushlab turiladi, bu esa massaning 
piroplastik holatga o‘tishi va gaz hosil bo‘lishini taminlaydi, granulaning yuzasi esa 
erimaydi. Gazli muhitlar temir oksidlari aralashmalari bilan xarakterlanadi va 
keramzit rangini belgilaydi. 
 
 
 

---

115