A. I. Abdirazakov, R. S. Bekjonov neft va gaz qazib olish texnologiyalari

P_q.t=P_q.u+ρg_cN (7.18.)

Favvora quduqlarida (quduq stvoli bo‗ylab suyuqlik zichligi o‗zgarishi va bosimining bir-biriga bog‗liq holda o‗zgarishi). Suyuqlik zichligining quduq stvoli bo‗ylab va bosimga bog‗liq holda o‗zgarishi

ρ_s=f(H)= f(R)

P_q.t=P_q.u+gNρ_c(H) – grafoanalitik usul.
Mexanik usulda ishlatiladigan neft quduqlarida:

P_q.t=(N+N_din)gρ_s(H) (7.19.)

Bu erda N_din – quduqning dinamik sathi.

3. 
   Tadqiqot natijalari asosida jadval to‗ldiriladi.
   

1. 
   jadval
   

Rejim	Pq	^Pq.t i	∆P=Pq -Pq.t	Qi
1	Pq	^Pq.t1	∆P1	Q1	K1
2	Pq	^Pq.t2	∆P2	Q2	K2
3	Pq	^Pq.t3	∆P3	Q3	K3

4. 
   Tadqiqot natijalari qayta ishlanib (interpritatsiya.) indikator diagrammasi (ID) chiziladi.
   

Indikator diagrammasi – quduq debitining quduq tubi bosimi yoki depressiyaga bog‗liq holdagi tadqiqotlar natijasida grafik ishlanadi.
Indikator diagrammasida – qazib olish quduqlarida absissa o‗qining quyi qismida, suv haydovchi quduqlarda bu o‗qning yuqori qismida joylashadi.
Ikkala indikator diagrammasi (Q=f(P_q.t) va (Q=f(∆P)) ni quduq kattaroq depressiya (0,5.....1,0 MPa dan yuqori) larda ishlatilayotganda ishlanadi. Bunda o‗lchovdagi xatoliklar ID qurishda (Q=f(P_q.t) (Q=f(∆P)) katta o‗zgarishga olib kelmaydi.
Kichikroq depressiyalarda esa (0,2.....0,3 MPa) (Q=f(P_q.t) koordinatalarda nuqtalarning har xil joylashishi natijasida indikator diagrammasini qurish imkonini bermaydi. Bu vaziyatda har bir rejimda P_q.t hamda P_qat ni o‗lchash, indikator diagrammasini esa Q=f(∆P) koordinatasi bo‗yicha quriladi. Har bir rejimda aniqlanadigan depressiya kam nisbiy xatolikka esa bo‗ladi, chunki, P_q.t ga nisbatan bu chuqurlik manometrni bir marta tushirishda P_q. va P_q.t - absolyut xatoliklari taxminan bir xil, shuning uchun ∆P=P_q.-P_q.t ning farqiga katta ta‘sir ko‗rsatmaydi. Ba‘zida chuqurlik manometrlarida o‗rniga chuqurlik differensial manometrlar ishlatiladi.
Agarda qatlamda suyuqlikning filtratsiya jarayoni chiziqli qonunga bo‗ysunsa unda liniya to‗g‗ri chiziq ko‗rinishini oladi, gidrodinamik mukammal quduq tubi depressiyasidan kelib chiqib Dyupyui formulasidagi Q – qatlam sharoitidagi quduqning hajmiy debiti

2. 
   
   Р_қт Па
   rasm. Q=f(Рq.t) indikator diagrammasi