A. V. Umarov, G’. I. Muxamedov, X. O. Qo’chqorov // Polimerli kompozit materiallar fizikasi
-rasm. Interpolimer komplekslar pardalari difraktorgrammalari
Download 6.9 Mb. Pdf ko'rish
|
Polimer kompozitlar fizikasi
- Bu sahifa navigatsiya:
- 3 – 35 % triazinon sikllarda (fibrillangan tuzilma)
- 2.4. IPK pardalarining shishuvchanligini tadqiq etish.
|
2.5-rasm. Interpolimer komplekslar pardalari difraktorgrammalari,
KMS-MFSI (1), KMS-MFSII (2), KMS-MFSIII (3) 25 0 C harorat va pH=2,5 qiymatlarda olingan. 1 – 7 % triazinon sikllarda 2 – 15 % triazinon sikllarda 3 – 35 % triazinon sikllarda (fibrillangan tuzilma) Shunday qilib, elektron-mikroskop va rentgen tadqiqot natija- lari ko‘rsatadiki, reaksiyalanuvchi sistemalar tarkibini va interpo- limer o‘zaro ta‘sirlar tarkibini o‘zgartirilishi IPK tuzilmasini sezilarli o‘zgartirishga olib kelar ekan. Boshqacha aytganda, berilgan tarkibli boshqaruvchan tuzi- lishga ega IPK KMS-MFS materiallarni hosil qilish imkoniyatlari ta‘sirlashuvchan moddalar nisbatlarini, reaksion muhit pH qiyma- tini, interpolimer o‘zaro ta‘sirlar tabiatini va triazinon sikllar konsentratsiyasini o‘zgartirish orqali ochiladi. Bular reaksiyalash qobiliyatiga ega oligomerlar asosida keng amaliy qo‘llanish spektriga ega yangi polikompleks materiallar sintezini yaratishni ilmiy asosi sifatida hal qiluvchi ahamiyatga ega hisoblanadi. 73 2.4. IPK pardalarining shishuvchanligini tadqiq etish. Yuqorida aytib o‘tilgan IPK mahsulotlari tuzilishi va morfo- logiyasi bo‘yicha tadqiqotlar natijalari bilan ularni suvda bo‘kishi bo‘yicha ma‘lumotlar yaxshi moslikda turadi. Suvli muhitda IPK bo‘kish qobiliyati uning asosiy xossa- laridan biri bo‘lib, u interpolimer komplekslarni biomoslikka ega material sifatida, dualizli va ultrafiltrlovchi pardalar va boshqalar- da amaliy qo‘llanishini belgilaydi. Ma‘lumki, IPK suvda bo‘kish xossasi bog‘ tabiati va turiga, hamda o‘zaro ta‘sirlashuvchi komponentalar geometrik tuzili- shiga bog‘liq bo‘ladi. G.I.Muhamedov va uning shogirdlari tomonidan suvli muhit- da IPK bo‘kish darajasini o‘zaro ta‘sirlashuvchi komponentalar nisbatlariga bog‘lanishi o‘rganilib, o‘zaro ta‘sirlashuvchi kompo- nentalarni ekvimol nisbatlarida KMS, MFSI va MFSII namunalar eng kam bo‘kishi, sistemada komponentalardan birini ortib ketishi (KMS yoki MFS) bilan shishuvchanlik ma‘lum chegaragacha ortishi mumkinligi o‘rnatilgan. KMS-MFS interpolimer komplekslar bo‘kish darajasi o‘zga- rishini shunday tushunish mumkinki, komponentalarni ekvimol nisbatlarida ularning makromolekulalari orasida ta‘sirlashuv eng katta, ya‘ni KMS va MFS o‘rtasida vodorod bog‘lar bilan ham, tuz bog‘lar bilan ham to‘la bog‘lanish ro‘y beradi. Polikompleks- ga kiritilgan u yoki bu komponentalar ozod qutbli va ionogen funksional guruhlarni ortiqcha bo‘lishi pardalarni bo‘kishiga olib keladi. IPK pardasida KMS ortiqcha bo‘lishi bilan ozod karboksil guruhlari bo‘kish darajasi qiymatini ortishiga olib keladi. KMS da MFS konsentratsiyasini ekvimol qiymatlarigacha orttirilishida esa, zanjirlararo tuz va vodorod bog‘lari yuzaga kelib KMS va 74 bog‘lanmagan zaryadli funksional guruhlar miqdorini kamayi- shiga olib keladi va o‘z navbatida sistema shishuvchanligi pasayishi ro‘y beradi (2.6-rasm, 1-3 bog‘lanishlar). Download 6.9 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|