Abdulla qodiriy nomidagi jizzax


Download 4.09 Mb.
Pdf ko'rish
bet280/286
Sana17.10.2023
Hajmi4.09 Mb.
#1706976
1   ...   276   277   278   279   280   281   282   283   ...   286
Bog'liq
2020 УМУМИЙ МАЖМУА

EMPATIYA - boshqa kishilarning emotsional holatlariga hamdardlik qi-
lish jarayoni va boshqalarning qayg‘u-hasratini tushuna bilish qobiliyati. 
EMOTSIYA - odam yoki hayvonlarning sub’ektiv ifodalangan ichki yoki 
tashqi qo‘zg‘ovchilar ta’siriga javob reaktsiyas 


431 
TOPSHIRIQLAR 
Hissiyotga oid atamalarning ma’nosini toping 
№ 
Atamalar 
izoh 

AFFEKT 
tushkunlik kayfiyati bo‘lib, bu kishida 
intilishlarning 
susayishi, 
harakatlarning 
tormozlanishi bilan bog‘liq ravishda yuzaga 
keladigan ruhiy holatdir 

DEPRESSIYA 
kuchli qo‘zg‘ovchilar ta’sirida yuzaga 
keladigan jiddiylik holati 

EHTIROS 
odam yoki hayvonlarning sub’ektiv ifoda-
langan ichki yoki tashqi qo‘zg‘ovchilar 
ta’siriga javob reaktsiyasi 

AMBIVALENTLIK boshqa kishilarning emotsional holatlariga 
hamdardlik qilish jarayoni va boshqalarning 
qayg‘u-hasratini tushuna bilish qobiliyati 

STRESS 
kuchli, jo‘shqin va nisbatan qisqa muddatli 
emotsional kechinmalar tariqasida ro‘y 
beradigan psixologik xolat 

KAYFIYAT 
bironta emotsiyaning barqaror kechinishi 

EMOTSIYA 
kishining o‘z yuksak ehtiyojlarini qondirish 
yoki qondirmaslik natijasida uning tevarak-
atrofdagi olamga bo‘lgan munosabatlarining 
ongda aks ettirilishidan iborat jarayoni 

HISSIYOT 
kishida irodaviy yo‘nalishlar bilan 
xarakterlanadigan emotsiyalarning namoyon 
bo‘lishi 

EMPATIYA 
kishining og‘ir kechinmalar, yoki 
kasalliklardan toliqishi natijasida kelib 
chiqadigan, hamda uning tevarak-atrofdagi 
olamga nisbatan hech qanday qiziqishlarsiz 
befarq qarashlarda ifodalanadigan psixik 
holat 
10 APATIYA 
kishining bir vaqtning o‘zida bir-biriga 
qarama-qarshi bo‘lgan emotsiya va 


432 
tuyg‘ularni (jumladan, quvonch - musibat, 
kulgi va qayg‘u-hasrat) kechinishidan iborat 
psixik holati 
Xarakter” so‘zi grekcha so‘zdan olingan bo‘lib “ tamg‘a, belgi “ degan 
ma’noni anglatadi. Shaxs xulqining tipik usullar bilan bog‘liq faoliyat muomala 
va munosabatda namoyon bo‘luvchi, mujassamlanuvchi uning barqaror 
xususiyatlari majmuasi xarakter deyiladi.
Odatda shaxsning munosabatlari xarakter xislatlarining individual 
xususiyatlarini ikki xilini aniqlash imkoniyatiga ega: 

Shaxs xarakterining xususiyati ro‘yobga chiqadigan har qanday vaziyat 
hissiy kechinmalarning o‘ziga xos xislati uning munosabatlariga bog‘liq.

Har qanday favquloddagi tipik (muhitdagi) xarakterning sifatlari hamda 
individual usullari shaxsning munosabatlariga taalluqlidir. 

Shaxs harakatlarining sifati va ularning oqilona usullari insonning irodasi, 
hissiyoti, diqqati, aqliy sifatlariga yoki psixik jarayonlarning individual 
xususiyatlariga bog‘liqdir. Chunonchi, mehnatda ko‘zga tashlanadigan 
tirishqoqlik, puxtalik mehnatga nisbatan ijobiy munosabatni aks ettirishga emas, 
balki boshqa omillarga:
 
diqqatning to‘planishiga; 
 
harakatlarning maqsadga yo‘nalganligiga; 
 
irodaviy zo‘r berishga; 
 
usullar mahsuldorligiga; 
 
aqlning ishtirokiga bog‘liq 
Hozirgi zamon psixologiyasida shaxsning turli munosabatlari bilan 
belgilanadigan xarakter xususiyatlarining to‘rtta tizimi farqlanadi. 
 
Jamoa va ayrim odamlarga bo‘lgan munosabatlarini ifodalovchi 
xususiyatlar (yaxshilik, mehribonlik, talabchanlik va shu kabilar). 
 
Mehnatga bo‘lgan munosabatni ifodalovchi xususiyatlar: (mehnatsevarlik, 
yalqovlik, vijdonlilik, mehnatga ma’suliyat yoki ma’suliyatsizlik bilan 
munosabatda bo‘lishi kabilar). 
 
Narsalarga bo‘lgan munosabatni ifodalovchi xususiyatlar: (ozodalik va 
ifloslik, narsalar bilan ayab yoki ayamasdan munosabatda bo‘lish kabilar).


433 
 
Odamning o‘z-o‘ziga bo‘lgan munosabatini ifodalovchi xususiyatlar 
(izzat-nafslilik, shuhratparastlik, mag‘rurlik, o‘zini katta olish, kamtarlik 
kabilar). 

Download 4.09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   276   277   278   279   280   281   282   283   ...   286




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling