Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti fizika fanidan masalalar

Javob: 
. 
Mavzuga oid masalalar 
1. Biror diametrli po‘lat sim 
gacha yukka bardosh bera 
oladi. Bu simga 
yuk osib, u uzilib ketmasligi uchun yukni 
qanday maksimal tezlanish bilan yuqoriga ko‘tarish kerak? 
2. Relsda turgan vagon tekis tezlanuvchan harakat qilib, 
yo‘lni 
da o‘tishi uchun unga qanday kuch ta’sir qilishi 
kerak? Vagonning og‘irligi 
. Harakat vaqtida unga, o‘z 
og‘irligining 0,05 qismiga teng bo‘lgan ishqalanish kuchi ta’sir 
qiladi. 

---

28
3. 
massali jism shunday to‘g‘ri chiziqli harakatlanadiki, u 
o‘tgan 
yo‘lning vaqtga bog‘lanishi
tenglama bilan berilgan, bunda 
va
. 
Harakatning birinchi sekundining oxirida jismga ta’sir qilgan 
kuchning kattaligi topilsin. 
4. 
tezlik bilan uchayotgan
massali molekula normalga nisbatan idish devoriga 
burchakda 
uriladi va shunday burchakda tezligini o‘zgartirmay elastik qaytadi. 
Urilish vaqtida idish devoriga berilgan kuch impulsi topilsin. 
5. Jism qiyaligi gorizont bilan 
bo‘lgan tekislikda yotibdi.
1) Jismning qiya tekislikda sirg‘ana boshlashi uchun ishqalanish 
koeffitsiyenti qanday chegaraviy qiymatga ega bo‘lishi kerak?
2) Agar ishqalanish koeffitsiyenti 0,03 bo‘lsa, jism qanday tezlanish 
bilan sirg‘anadi? 3) shunday sharoitda jism 
yo‘lni qancha 
vaqtda o‘tadi? 4) Shu 
yo‘lning oxirida jism qanday tezlikka 
erishadi? 
6. Vaznsiz blok stolning qirrasiga mahkam-
langan. Og‘irliklari 
bo‘lgan
va 
toshlar bir-biriga ip bilan birlashtirilib, 
blokka osilgan. 
toshning stolga ishqalanish 
koeffitsiyenti 
ga teng. 
1) Toshlarning harakat tezlanishi, 2) ipning taranglik kuchi topilsin. 
Blokdagi ishqalanish hisobga olinmasin.