Adabiy tur, termin, tahrir va muharrirlik

obro \ shogird, osmon, bemor va boshqalar.
Arabeha so‘z (terminlar): shoir, kitob, tanqid, kashf adabiyot, 
oila, amal, mahkama, hukm, mulk, san ’at va boshqalar.
Ruscha so‘z (terminlar): ruchka, 
samolyot, xolodilnik, 
kosmonavt.
Rus tili orqali o ‘zlashgan so‘z (termin)lar: beton, bank (fr.), 
fu tbol (ing.) televideniye (tele - yun. vizio - lot. vide,niye), termin 
(lot.), cement (nem.), transport (lot.), avtomobil (avto - yun. mobil
- lot) va boshqalar.
0 ‘tmishda o ‘zbek tiliga fors, arab tillaridan so ‘z kirib kelishi 
tarixan faol bo‘lgan bo‘lsa, bugungi kunda fransuz, ingliz, nemis 
tillariga o ‘zlashgan lotincha, yunoncha terminlar to ‘g ‘ridan to ‘g ‘ri, 
qisman rus tili orqali kirib kelmoqda. Bunga sabab 0 ‘zbekiston 
mustaqillikka erishgandan so‘ng qardosh boMmagan til egasi 
bo‘lgan millatlar bilan to ‘g ‘ridan to ‘g ‘ri ijtimoiy, iqtisodiy va 
siyosiy aloqaga kirishmoqda. Natijada, o ‘zbek tili tenninologiyasi 
yangi-yangi terminlar bilan boyimoqda. Masalan, bakalavr, 
magistr, fiskal, dekloratsiya, divident, investitsiya, tokshou, tranzit, 
bankrot va boshqalar.
72

---

Aytish mumkinki, chet tillardan o ‘zbek tiliga bugungi ijtimoiy 
faoliyatning barcha sohalariga oid terminlar kirib kelmoqda. 0 ‘zga 
tildan o ‘z tilga terminlarning kirib kelishi ikki yo‘l bilan boMadi;
- yozma manba orqali:
- og‘zaki - so‘zlashuv orqali;
Tilimizga arabcha tenninlar, asosan, yozma manbalar 
vositasida o ‘zlashgan. Forscha so‘z (termin)lar aksariyati og‘zaki ~ 
so‘zlashuv jarayonida o ‘zlashgan, bunga sabab turkiy til egalari 
hududdan eroniy tillarda so'zlashuvchilar bilan chegaradosh 
bo‘lganlar.
Bugungi kunda o ‘zbek milliy adabiy nutqiga chet tillardan 
yangidan yangi terminlar kirib kelmoqda. Ular turli sohalarga 
mansub. Mavzu jihatdan bir necha guruhni tashkil etuvchi 
terminlar adabiy hamda og‘zaki nutqga o ‘zlashmoqda.
1. Iqtisodiyotga 
oid 
terminlar: